Star Wars WII : Thần Lực đã biến chất ?

Cuối tháng 12 năm nay, đúng một tuần trước lễ Giáng Sinh, bộ phim Thần Lực thức tỉnh (The Force Awakens), tức là Star Wars tập 7 sẽ chính thức ra mắt khán giả toàn cầu. Đối với giới hâm mộ, đây là một tin vui. Còn trong mắt các nhà phê bình, việc xúc tiến kế hoạch quay các phần kế tiếp cho loạt phim Star Wars là một dự án khá mạo hiểm, có thể bị chỉ trích.

Vào tháng 10 năm 2012, tập đoàn Disney chi hơn 4 tỷ đô la để mua lại bản quyền Star Wars (Chiến tranh các vì sao) trong tay của hãng phim của đạo diễn George Lucas (Lucasfilm). Khi chịu bỏ ra một khoản tiền lớn như vậy, tập đoàn Disney không che giấu tham vọng phá kỷ lục hai tỷ đô la doanh thu cho một bộ phim, để rồi biến Star Wars thành thương hiệu ăn khách nhất mọi thời đại.

Với kinh phí đầu tư lên tới 200 triệu đô la, Thần lực thức tỉnh là một trong những bộ phim được chờ đợi nhiều nhất, và có nhiều triển vọng làm nổ phòng vé nhân mùa chiếu phim vào Noel năm nay. Ngay trong tuần lễ khai thác đầu tiên, giới sản xuất hy vọng tập 7 của Star Wars sẽ vượt qua ngưỡng 500 triệu đô la toàn cầu, có được như vậy, thì tập 7 mới có thể đạt tới mức kỷ lục hơn 2 tỷ đô la doanh thu, mà cho tới giờ vẫn do đạo diễn người Canada James Cameron nắm giữ với bộ phim Avatar (Hóa thân)

Trong lịch sử điện ảnh Hollywood, Star Wars vẫn nằm trên danh sách các saga trường thiên hái ra bạc tỷ. Tuy nhiên, nếu xét đơn thuần về mặt doanh thu các rạp chiếu phim, tức là không tính đến các dòng sản phẩm bên cạnh như đồ chơi, truyện tranh, game video điện tử, thì các thanh kiếm laser của hiệp sĩ Jedi vẫn còn hơi lép vế so với Bảo bối Tử thần của Harry Potter, và chiếc nhẫn tàng hình của Lord of the Rings. Thật vậy, sáu tập phim Star Wars dưới sự giám sát chặt chẽ của đạo diễn George Lucas đã thu về 4 tỷ rưỡi đô la, trong khi doanh thu của 6 tập Chúa tể các chiếc nhẫn lên tới 6,8 tỷ đô la. Còn phù thủy tí hon Harry Potter nhờ vào 8 tập phim thu về hơn 7 tỷ rưỡi đô la.

Khi xúc tiến trở lại dự án làm phim Star Wars, tập đoàn Disney không chỉ khai thác phần hậu truyện (sequel) mà còn quay thêm ba tập ngoại truyện (spin off). Điều đó có nghĩa là từ đây cho tới cuối năm 2020, mỗi năm đều có ra mắt công chúng phim của Star Wars. Phần hậu truyện gồm các tập VII, VIII và IX sẽ được công chiếu vào các năm lẻ (2015, 2017, 2019) còn phần ngoại truyện được dự trù phát hành vào những năm chẳn (2016,2018, 2020).

Về nội dung cốt truyện, Thần Lực thức tỉnh (Star Wars tập VII) lấy bối cảnh khoảng 30 năm sau các sự kiện diễn ra trong tập VI với tựa đề Ngày hiệp sĩ Jedi trở lại (Return of the Jedi). Giới sản xuất đã triệu hồi các ngôi sao thế hệ trước là Carrie Fisher (vai công chúa Leia), Mark Hamill (hiệp sĩ Luke Skywalker) và nhất là Harrison Ford (Han Solo), không phải để đóng vai chính mà là để hỗ trợ cho lớp diễn viên mới, gồm toàn là các gương mặt trẻ, thế hệ đời sau của các nhân vật con cháu.

Do 6 tập phim trước của Star Wars (tiền truyện và chính truyện) được ghép thành một khối gắn liền, một thực thể duy nhất, tự nó đã đứng vững, không cần phải thêu dệt thêm, cho nên Star Wars tập VII sẽ phải khai thác một tuyến truyện khác hẳn, hoàn toàn độc lập, dựa theo các nhân vật nối dõi của dòng họ Luke Skywalker, mà đáng lẽ ra trong kịch bản gốc có tên là Luke Starkiller.

Trong thời gian vừa qua, tập đoàn Disney đã tăg tốc chiến lược tiếp thị quảng cáo để tạo thêm sức bật cho tập 7, thẳng tiến chinh phục toàn cầu. Tạp chí chuyên ngành Variety dành nguyên một hồ sơ trong tháng qua chỉ để nói về phim trường Star Wars dưới ống kính của nhà nhiếp ảnh lừng danh Annie Leibovitz. Các diễn viên tập 7 xuất hiện nhân kỳ Đại hội các fan hâm mộ tại Anaheim, bang California hồi trung tuần tháng Tư vừa qua và nhờ vậy mà thu hút một lượng khách tham dự đông đảo chưa từng thấy.

Trên các mạng xã hội, các fan lên cơn sốt khi các đoạn phim quảng cáo trailer được tung lên mạng. Tuy chưa đầy hai phút, nhưng các video clip tiết lộ với người xem nhiều thông tin thú vị, dự báo ngày trở lại của nhân vật Han Solo bên cạnh Chewbacca. Cả hai diễn viên này (Harrison Ford và Peter Mayhew) năm nay đã ngoài 70 tuổi. Họ xuất hiện trở lại trên màn ảnh lớn hơn ba thập niên sau khi tập phim Return of the Jedi của loạt phim gốc, được công chiếu vào năm 1983.

Nhân vật phản diện Kylo Ren đầy quyền năng tà lực, được xem là vai ác đáng gờm nhất cũng xuất hiện trong đoạn phim quảng cáo mới, bên cạnh các hình ảnh quen thuộc của chiếc phi thuyền Millennium Falcon bị truy đuổi, của phi đội X Wing và Tie Fighter bay vù vù, nã súng xối xã như mưa rơi ào ào vào đoàn quân Stormtrooper. Kiếm laser đời mới cũng được thiết kế lại, nó giống như các thanh gươm báu của các hiệp sĩ thời Trung Cổ, nhiều hơn là katana của hiệp sĩ samurai, từng gợi hứng cho các hiệp sĩ Jedi.

Do được thực hiện 10 năm sau tập trước (Episode IV), cho nên Star Wars tập VII dĩ nhiên hàm chứa những hình ảnh vô cùng ngoạn mục, cực kỳ ấn tượng nhờ vào các bước nhảy vọt trong lãnh vực kỹ xảo điện toán, công nghệ đồ họa và hình ảnh 3D. Ba tập phim hậu truyện Star Wars ít còn bị gò bó, không ngại đầu tư tốn kém vào khâu hậu kỳ, điều mà loạt phim gốc chưa làm được về mặt kỹ thuật.

Tuy nhiên, về mặt nội dung, đạo diễn George Lucas nhiều lần từng nói thẳng rằng Star Wars đã thật sự kết thúc vào cuối tập sáu với cái chết mang đầy ý nghĩa cải tà quy chính của nhân vật Darth Vader. Sáu tập Star Wars là một khối gắn chặt không thể tách rời, vì nó nói đến tình phụ tử, thông qua câu chuyện của hai cha con Anakin và Luke Skywalker.

Có lẽ cũng vì thế mà khi nhượng lại quyền khai thác Star Wars, George Lucas thừa hiểu rằng đã đến lúc ông cũng phải nhường chỗ lại cho lớp đạo diễn mới. Và như vậy ông buộc phải chấp nhận là quan điểm sáng tạo của họ không thể nào y hệt như những gì ông muốn trong bản gốc. Cũng như trường hợp đã từng xẩy ra với loạt phim truyền hình Game of Thrones, giữa phim và truyện ban đầu thật sự có một sự song hành cân đối, nhưng càng về sau, sự phóng tác diễn giải ngày càng nhiều, loạt phim truyền hình (mùa thứ năm) tuy không phản nghĩa, nhưng không thể nào nhất mực trung thành với nguyên tác.

Sự kiện nhà sản xuất kiêm đạo diễn J.J Abrams tham gia vào dự án tái khởi động loạt phim Star Wars dự báo là cốt truyện của loạt phim mới sẽ được lái sang một hướng khác. Câu hỏi đặt ra là liệu phần kế tiếp có hay bằng bản gốc hay không, gắn nối các "toa tàu" sao cho thật hợp lý, gợi hứng từ nguyên tác mà vẫn không sao chép như trường hợp gần đây của Jurassic World.

Tựa như một nhà văn buộc phải viết phần kế tiếp của một bộ tiểu thuyết ăn khách của một tác giả khác, việc dùng lại các nhân vật thậm chí hệ thống ngôn ngữ không thành vấn đề, nhưng kể chuyện làm sao cho hay, dùng một góc nhìn mới mẻ, một ‘’văn phong’’ khác lạ, mà vẫn không sợ bị so sánh với nguyên tác mới là chuyện khó, phóng tác để biến tấu chứ mà vẫn tránh được sự biến chất.

Có thể đảm bảo là Star Wars tập VII sẽ thành công về mặt doanh thu, do lượng fan hâm mộ toàn cầu rất đông đảo. Nhưng giới phê bình chờ đợi là phần kế tiếp sẽ không là một bản sau mờ nhạt so với bản gốc, nơi mà cốt truyện ban đầu dày đặc, nhiều tầng nhiều lớp, bỗng trở nên một chiều rồi bị pha loãng đi. Giả sử như trường hợp đó xẩy ra, cho dù Thần Lực có thức tỉnh, nhưng cốt cách của Star Wars chưa chắc gì đã hồi sinh.