Lần đầu tiên từ hơn 3 thập kỷ qua Liên Hiệp Quốc cử phái đoàn đến Thượng Karabakh

Sáng hôm 01/10/2023, lần đầu tiên từ hơn 30 năm trở lại đây, phái đoàn của Liên Hiệp Quốc đến vùng Thượng Karabakh, nay do chính quyền Azerbaijan kiểm soát, trong khi tính đến hôm qua có đến hơn 100.000 cư dân Thượng Karabakh gốc Armenia trong tổng số 120.000 người, đã di tản sang Armenia vì sợ Baku « thanh lọc sắc tộc ».

Người tị nạn Armenia chờ đợi tại một quảng trường ở trung tâm thành phố Goris, vùng Thượng Karabakh, để đi sơ tán, ngày 29/09/2023. AFP - ALAIN JOCARD

Theo AFP, một phát ngôn viên của phủ tổng thống Azerbaijan cho biết phái đoàn của Liên Hiệp Quốc có nhiệm vụ đánh giá các nhu cầu trợ cấp nhân đạo tại chỗ.

Nhìn sang Armenia, cuối chiều hôm qua 30/09/2023, phe đối lập, vốn quy trách nhiệm cho thủ tướng Nikol Pachinian về việc để mất vùng Thượng Karabakh vào tay Azerbaijan, đã tập hợp được 3.000 người trước phủ thủ tướng ở Erevan, đòi ông Pachinian từ chức.

Từ Erevan, đặc phái viên Daniel Vallot gửi về bài phóng sự :

« Đối với những người ủng hộ phe đối lập, thủ tướng Nikol Pachinian phải chịu trách nhiệm về thất bại quân sự năm 2020 và việc để mất vùng Thượng Karabakh. Người đàn ông này là cư dân Erevan, ông tin rằng chính những quyết định của thủ tướng Nikol Pachinian, với danh nghĩa chống tham nhũng, đã làm suy yếu quân đội Armenia.

Ông nói : « Những vị tướng có uy tín nhất hoặc đã bị bắt hoặc bị cách chức ngay khi ông ấy (Nikol Pachinian) lên nắm quyền. Ông ấy đã phản bội quân đội. Không biết quý vị có để ý không, nhưng kể từ khi ông ấy lên nắm quyền điều hành đất nước, Armenia chỉ toàn gặp thất bại ».

Phe đối lập muốn thủ tướng Nikol Pachinian từ chức. Đây là quan điểm được các nhân vật phe đối lập thay nhau phát biểu. Nhưng trong đám đông, một số người đề xuất một giải pháp cực đoan hơn. Họ nói cần phải sử dụng mọi biện pháp, để loại bỏ thủ tướng. Một người nói : « Đúng, phải loại trừ ông ấy, thậm chí dùng vũ lực nếu cần. Chúng tôi không có giải pháp nào khác, phải loại bỏ ông ấy bởi vì chúng tôi không biết ông ấy có thể làm những gì ở hậu trường ».

Tuy nhiên, thủ tướng Nikol Pachinian vẫn có được sự ủng hộ của một bộ phận cử tri, và phe đối lập còn xa mới có thể tính đến việc huy động được đông đảo những người ủng hộ ông.

Nhưng dẫu sao đi chăng nữa thì Armenia cũng đang bị choáng váng vì thất bại và mất đi vùng Thượng Karabakh. Đối với người dân, ưu tiên hiện nay là giúp đỡ những người tị nạn và đón tiếp họ trong những điều kiện tốt nhất có thể ».