Khu bảo tồn Scarborough : Philipplines cấm đánh cá, Trung Quốc im lặng

Bắc Kinh từ chối bình luận về đề nghị của tổng thống Philippines Rodrigo Duterte về việc thành lập khu bảo tồn biển tại khu đầm bên trong bãi cạn Scarborough (mà Philippines gọi là Panatag). Lời đề nghị được đưa ra trong buổi làm việc song phương ngày 19/11/2016 tại Lima, bên lề Diễn đàn APEC.

Tàu cá Philippines chuẩn bị ra vùng biển Scarborough. Ảnh ngày 03/11/2016. Reuters

Theo website Philstar, điều này đi ngược với phát biểu gần đây của ông Martin Andanar, thư ký Văn phòng truyền thông tổng thống, rằng chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã ghi nhận ý kiến của tổng thống Duterte. Theo đó, tổng thống Philippines có kế hoạch đơn phương tuyên bố cấm mọi hoạt động đánh bắt bên trong khu bảo tồn biển Scarborough, trong khi các hoạt động đánh bắt xung quanh vẫn được duy trì.

• Đọc thêm : Philippines đề nghị lập khu bảo tồn biển tại Scarborough với Trung Quốc

Trong buổi họp báo ngày 22/11/2016, khi được hỏi về phản ứng của Trung Quốc trước kế hoạch xây khu bảo tồn biển tại bãi cạn đang có tranh chấp, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Cảnh Song (Geng Shuang) chỉ nhấn mạnh : « Trung Quốc và Philippines đã đạt được một thỏa thuận là nối lại đối thoại và tham vấn để giải quyết tranh chấp Biển Đông ». Ông cũng khẳng định : « Chủ quyền và quyền tài phán của Trung quốc đối với đảo Hoàng Nham (tên gọi tiếng Trung bãi cạn Scarbourough) là không thay đổi ».

Theo AFP hôm nay, 23/11, nhiều ngư dân Philippines lên tiếng chỉ trích quyết định đơn phương của tổng thống Duterte. Đại diện hiệp hội nghề cá Pamalakaya của Philippines, với hơn 100.000 thành viên, lo ngại là quyết định này sẽ hoàn toàn bất lợi cho Philippines, bởi tàu cá Trung Quốc vẫn tiếp tục khai thác hải sản tại vùng biển mà ông Duterte cấm dân Phi vào đánh cá. 

Về vấn đề bãi cạn Scarborough, trong vụ Manila kiện Trung Quốc về Biển Đông, Tòa Trọng Tài Thường Trực có trụ sở tại La Haye, ngày 12/07/2016, ra phán quyết nhấn mạnh Trung Quốc không có quyền ngăn cản cư dân Philippines vào ngư trường truyền thống và khẳng định Bắc Kinh đã để cho tàu cá Trung Quốc vào khu vực này đánh bắt bừa bãi, gây tổn hại môi trường, vi phạm các quy định của Công Ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS), mà Trung Quốc cũng là một bên tham gia.

Hội thảo Indonesia-Trung Quốc về Biển Đông

Vẫn liên quan đến tranh chấp chủ quyền tại Biển Đông, trong một cuộc hội thảo do Trung Tâm Nghiên Cứu Chiến Lược và Quốc Tế (CSIS) và Viện Đối Ngoại Trung quốc (CPIFA) đồng tổ chức tại Jakarta, giới chuyên gia đều nhất trí quản lý hàng hải và đối thoại là chìa khóa để hòa giải một cách hòa bình tranh chấp tại Biển Đông.

Tờ Jakarta Post ngày 22/11 trích đánh giá của các chuyên gia tham gia hội thảo, theo đó khả năng leo thang căng thẳng tại Biển Đông sẽ xảy ra vào khoảng những năm 2030-2040, sau khi các nước trong khu vực, trong đó có cả Trung Quốc, hoàn thiện quá trình hiện đại hóa quân sự. Cán cân sức mạnh trong vùng sẽ thay đổi, dẫn đến bất ổn, thậm chí là xung đột.