Trung-Nhật họp cấp ngoại trưởng để giảm căng thẳng

Trong khuôn khổ chuẩn bị Thượng đỉnh APEC, Ngoại trưởng Trung Quốc và Nhật Bản đã gặp nhau vào ngày thứ Bảy 08/11/2014, một ngày sau khi hai bên loan báo sẽ làm giảm bớt căng thẳng trong quan hệ song phương.

Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida trong buổi họp báo nhân Thượng đỉnh APEC 14, tại Bắc Kinh, ngày 08/11/2014. REUTERS/Stringer

Theo AFP, đây là cuộc gặp gỡ đầu tiên kể từ tháng 09/2012 giữa ngoại trưởng hai nước đối thủ tại Châu Á. Quan hệ hai bên đã trở nên căng thẳng sau khi quần đảo Senkaku/Điều ngư do Nhật Bản quản lý nhưng bị Trung Quốc tranh chủ quyền.

Chưa rõ hai Ngoại trưởng Trung- Nhật có tìm ra được một đồng thuận nào để mở đường cho lãnh đạo hai nước Tập Cận Bình và Shinzo Abe hội kiến bên lề APEC, khai mạc vào ngày thứ hai 10/11/2014 hay không. Tuy nhiên, vào hôm thứ Sáu 07/11/2014, hai bên đạt được một thỏa thuận « từng bước nối lại đối thoại chính trị, ngoại giao và an ninh » nhân cuộc gặp gỡ giữa Dương Khiết Trì, ủy viên quốc vụ viện đặc trách đối ngoại của đảng Cộng sản Trung Quốc với cố vấn an ninh của thủ tướng Nhật Shotaro Yachi.

Theo thông cáo từ phía Bắc Kinh, hai bên đã công nhận có « hai lập trường khác biệt hiện hữu giữa đôi bên liên quan đến vấn đề tranh chấp ». Trong khi đó, phía Nhật Bản nhấn mạnh Tokyo và Bắc Kinh « nhìn nhận có quan điểm dị biệt liên quan đến sự xuất hiện của tình hình căng thẳng hiện nay ».

Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị gọi thỏa thuận này là một « bước tiến quan trọng » còn Ngoại trưởng Nhật Fumio Kishida thì xem đây là « đà quan trọng » để giúp quan hệ hai nước trở lại tình trạng bình thường.

Hoàn cầu thời báo, phản ảnh quan điểm cực đoan của chính quyền Trung Quốc lập tức ca ngợi « chiến thắng » với lập luận phía Nhật đã « chấp nhận cùng ngồi xuống với Trung Quốc để giải quyết vụ quần đảo Điếu Ngư. Tuy nhiên, Nhật báo Yumiuri của Nhật cho rằng khi ghi nhận có « quan điểm khác biệt » trong bản thông cáo của Tokyo không có nghĩa là Nhật Bản thay đổi lập trường. Cho đến nay, Nhật vẫn xem Senkaku là của mình và đang bị Trung Quốc dòm ngó.

Cũng tại Bắc Kinh, hôm nay 09/11/2014, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã hội kiến với cựu Phó Tổng thống Đài Loan Tiêu Vạn Trường và cảnh báo mọi ý định độc lập của hải đảo.