Hoan nghênh thượng đỉnh Liên Triều, Bắc Kinh vẫn cố giữ ảnh hưởng

Ngay sau thượng đỉnh Liên Triều ngày 27/04/2018, được cho là mở ra thời kỳ mới trên bán đảo Triều Tiên, Trung Quốc đã hoan nghênh quyết tâm và lòng dũng cảm của hai nhà lãnh đạo Kim Jong Un và Moon Jae In. Là đồng minh lâu đời của Bình Nhưỡng và thường xuyên bị cáo buộc không cứng rắn đối với Kim Jong Un, Bắc Kinh không hề có ý định để bị loại khỏi bàn cờ chính trị.

Tem mới phát hành ở Bắc Triều Tiên đánh dấu cuộc gặp Tập Cận Bình - Kim Jong Un tại Bắc Kinh cuối tháng 3/2018. KCNA/via REUTERS

Thông tín viên RFI Heike Schmidt tường thuật từ Bắc Kinh :

Trong phát biểu hồ hởi hiếm hoi, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh đã hoan nghênh lòng dũng cảm của hai nhà lãnh đạo Triều Tiên khi trích bài thơ của nhà văn nổi tiếng Trung Quốc Lỗ Tấn (Lu Xun): «Độ tận kiếp ba huynh đệ tại (Qua hoạn nạn anh em còn đó), Tương phùng nhất tiếu mẫn ân cừu (Gặp nhau cười hết sạch ơn thù)».

Báo chí chính thức Trung Quốc, đều sử dụng những từ ngữ ca ngợi, nhắc đến một « thượng đỉnh phá tan băng giá ». Tân Hoa Xã đánh giá : « Kết quả cho thấy rõ quyết tâm của cả hai miền trong việc viết lên một chương sử mới ». Theo cây bút xã luận của Tân Hoa Xã, Bắc Kinh không phải là không có vai trò gì trong thượng đỉnh này vì « trong nhiều thập kỷ, Trung Quốc, một bên liên quan đến tình hình trên bán đảo Triều Tiên, đã nhiệt tình làm việc để đóng vai trò then chốt thông qua việc đóng góp duy trì hòa bình lâu dài ». Sau khi Bình Nhưỡng hứa ngừng thử hạt nhân, giờ đến lúc Washington ngừng mọi hoạt động tập trận trong vùng.

Hoàn Cầu Thời Báo thì lưu ý rằng kết quả của cuộc họp thượng đỉnh vẫn « mong manh, vì một nhân tố quan trọng khác, đó là tổng thống Mỹ Donald Trump, sắp phải tham gia vào đàm phán ». Hoàn Cầu Thời Báo, tiếng nói của đảng Cộng Sản Trung Quốc, đưa ra một lời khuyên cho Hàn Quốc : « Séoul nên tiếp tục theo đà tiến của mình thay vì quá vâng lời Washington ».

Donald Trump lạc quan ; Iran cảnh báo không tin vai trò của Mỹ

Ngay trong ngày diễn ra thượng đỉnh Liên Triều, tổng thống Mỹ đã hoan nghênh cuộc gặp « lịch sử » và nhấn mạnh đến « sự nhiệt tình » của Bình Nhưỡng trong việc tìm ra được một giải pháp về phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên. Tuy nhiên, phát biểu trước báo giới tại Nhà Trắng, tổng thống Donald Trump cảnh báo nếu không tìm ra được giải pháp « chúng tôi sẽ rời phòng họp ». Tổng thống Mỹ đã nghĩ đến « hai nước » có thể tổ chức cuộc gặp với Kim Jong Un.

Ngày 28/04/2018, Iran, thông qua phát ngôn viên bộ Ngoại Giao, ca ngợi « một trang sử mới » được mở ra cho hai miền Triều Tiên, đồng thời cảnh báo « dựa vào kinh nghiệm 40 năm của Cộng Hòa Hồi Giáo Iran, chính phủ Mỹ không phải là đối tác đáng tin tưởng và không tôn trọng các cam kết quốc tế của họ ».

Trả lời Reuters, bộ trưởng Tình Báo Israel lại hy vọng nếu thành hiện thực, việc phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên có thể có tác động rộng hơn và giúp hạn chế cuộc chạy đua vũ khí hóa học ở Trung Đông.

Trong khi đó, Úc và Canada vẫn tăng cường kiểm soát hoạt động chuyển giao hàng hóa vi phạm lệnh cấm vận Bắc Triều Tiên của Liên Hiệp Quốc. Ngày 28/04, thủ tướng Úc Malcolm Turnbull cho biết sẽ điều một máy bay tuần tra quân sự. Canada cũng có kế hoạch tương tự. Phi cơ của hai nước sẽ được đặt tại căn cứ không quân Kadena của quân đội Mỹ trên đảo Okinawa, Nhật Bản. Tokyo hoan nghênh các hoạt động giám sát này vì muốn duy trì áp lực tối đa đối với Bắc Triều Tiên.