Cuộc chiến tranh xâm lược Ukraina đã cuốn thể thao Nga vào vòng xoáy các trừng phạt quốc tế. Hậu quả không chỉ là các vận độgn viên nga vắng bóng hoàng toàn trên các đấu trường thế giới từ nửa năm nay mà còn chất lượng chuyên môn của cả làng thể thao Nga, từng thống trị nhiều bộ môn, sẽ bị suy giảm.
Trong hai tháng 8 và 9 này, hàng loạt các cuộc so tài lớn về điền kinh bơi lội đã diễn ra sôi động ở châu Âu, nhưng các vận động viên Nga phải ngồi nhà theo dõi các giải vô địch mà chỉ cách đây không lâu, họ là những đối thủ lớn, giành chiến thắng áp đảo trên các bảng thành tích.
Thể thao Nga đang dần bị xóa tên trên bản đồ thế giới và đồgn thời gặp khó khăn chưa từng có ở trong nước, theo Lukas Aubin chuyên gia Pháp địa chính trị và thể thao Nga. Trong một cuộc phỏng vấn của RFI Pháp ngữ, chuyên gia Lukas Aubin nhận định :
Từ cuối tháng hai năm nay, thể thao Nga đang tìm một giải pháp thay đổi. Hiện tại toàn bộ lĩnh vực thể thao Nga đang trong chế độ chờ. Tức là các vận động viên chỉ có thể thi đấu giữa họ với nhau qua các giải đấu trong phạm vi quốc gia, hay thậm chí về quốc tế thì chỉ với một vài nước chẳng hạn như với Belarus, Armenia, nhưng cũng hiếm hoi thôi.
Mục tiêu của thể thao Nga là tạo cho các vận động viên ảo tưởng rằng mô hình thể thao nga cũng không đến nỗi bị tác động nhiều đến như vậy, trong khi mà thực tế diễn ra hoàn toàn khác. Thể thao Nga, như ta nói là đang bị loại trên phạm vi toàn thế giới. Đây là một sự kiện chưa từng có trên bình diện thể thao từ 150 năm nay ở Nga.
Cũng giống như kinh tế, bị quốc tế trừng phạt Nga phải co về mô hình tự cung tự cấp. Nhưng với thể thao thì tác động rất nặng nề. Để duy trì phong độ và chuyên môn chờ ngày được trở lại các đấu trường quốc tế, vận động viên Nga giờ phải trở lại loanh quanh trong các giải đấu trong nước, không có cơ hội cọ xát với các cuộc thi đấu đỉnh cao, trình độ đi xuống đó là hoàn cảnh của thể thao Nga hiện nay.
Người ta đều biết, tổng thống Vladimir, một người rất yêu thể thao và luôn mong muốn phát triển thể thao như là một thứ quyền lực mềm để thể hiện sức sống và sự vĩ đại của dân tộc Nga.
Trong lúc cuộc chiến tranh ở Ukraina vẫn kéo dài chưa biết đến bao giờ. Ở Nga gần đây đã có nhiều cuộc tranh luận bàn về mô hình mới nhưng dường như vẫn chưa thể tìm được một lối thoát khả dĩ cho các vận động viên Nga đang khát khao được thi đấu. Chuyên gia Lukas Aubin phân tích tiếp :
Đúng là hoạt động theo kiểu tự cung tự cấp là trường hợp của thể thao Nga hiện nay. « Tự cung tự cấp » không thể giúp cho các vận động viên tiến bộ được. họ không được đọ sức với các vận động viên quốc tế giỏi nhất. Hiển nhiên là như vậy trình độ trong phạm vi quốc gia cũng giậm chân tại chỗ. Chắc chắn là khi kết thúc lệnh cấm này, trình độ của thể thao Nga sẽ bị xuống thấp.
Cũng khó có thể kết luận về cơ cấu cho thể thao Nga hiện nay, trong nội bộ nước Nga vấn đề này cũng đã được bàn luận nhiều. Nhiều kịch bản đã được đưa ra. Một kịch bản có khả dĩ nhất là chuẩn bị cho thể thao Nga trở lại trường quốc tế. kịch bản thứ 2 nói rằng phải trở lại với mô hình thể thao thời Xô Viết, tức là một mô hình « tự cung tự cấp ». Các vận động viên của họ tập luyện với nhau để nếu có thể thì tham gia các cuộc thi đấu quốc tế. Cuối cùng là kịch bản thứ 3, một kịch bản mà theo tôi nó được tổng thống Vladimir Putin mơ ước, nhưng ít có cơ hội đạt kết quả.
Đó là kịch bản xây dựng một trật tự thế giới mới về thể thao, cùng với nhiều quốc gia thể thao lớn khác tập hợp nhau lại để làm đối trọng với mô hình thể thao phương Tây. Vladimir Putin mong muốn liên kết với những nước như Trung Quốc và các quốc gia Nam Mỹ hoạc với những đồng minh của họ châu Âu như Armenia, Azerbaidjan để xây dựng một mô hình thể thao mới. Nhưng có vể việc này không khả thi nhất là khi ta thấy Trung Quốc một cường quốc thể thao thế giới. Trung Quốc mơ được thống trị thể thao quốc tế chứ không phải một mô hình trật tự thể thao khác.
Ngoài ra thể thao Nga còn đang phải đối mặt với nhiều thách thức khác. Một trong những khó khăn lớn là các nhà tài trợ nước ngoài buộ phải rút lui. Năm 2018 ngay sau Cúp bóng đá thế giới tại Nga, đích thân tổng thống Putin đã kêu gọi tự do hóa thể thao Nga, thể thao Nga phải mở hơn nữa với kinh tế thị trường và các nhà tài trợ nước ngoài.
Các định chế thể thao quốc tế đã kêu gọi trừng phạt thể thao Nga ra chừng nào Matxcơva còn theo đuổi cuộc chiến tranh xâm lược Ukraina. Hiện tại không có tín hiệu nào cho thấy Nga sẽ rút khỏi Ukraina.
Trong khi chờ đợi các tài năng thể thao Nga tiếp tục cam chịu làm khán giả của các đấu trường lớn mà lẽ ra họ là những người cống hiến cho người hâm mộ thể thao những cuộc so tài đầy hấp dẫn.
Tay vợt Roger Federer giải nghệ, cả thế giới xúc động
Sự kiện gây xáo động thể thao thế giới mấy ngầy qua, hôm thứ Năm 15/09, Roger Federer thông báo chấm dứt sự nghiệp đầy vinh quang. Hiếm có một vận động viên thể thao nào lại có ảnh hưởng và gây xúc động cả thế giới ngay sau một thông báo từ giã sự nghiệp đỉnh cao khi đã vào buổi xế chiều, như tay vợt Thụy Sĩ.
Tiếc nuối, buồn và ca ngợi ngưỡng mộ là những cảm xúc tràn ngập của người hâm mộ, các đối thủ trên sân đấu, dư luận báo chí ở khắp thế giới từ quê nhà Thụy Sĩ đến châu Mỹ qua châu Á.
Nhật báo thể thao lớn nhất của Pháp l’Equipe viết : « Toàn bộ cách chơi của anh gói trong nghệ thuật và sự tinh tế » và tờ báo đặt câu hỏi « vì sao Federer lại không thể được coi như là một vận động viên lơn nhất mọi thời đại trước những cái tên như Pélé, Mohammed Ali, Usain Bolt hay Michael Jordan ? ». Ở Úc tờ Sydney Morning Herals cũng nhấn mạnh vào khía cạnh nghệ thuật, vẻ đẹp của tennis mà Federer, 6 lần vô địch Grand Chelem Úc mở rộng, đã cống hiến cho thế giới quần vợt.
Ở quê hương Thụy Sĩ của nhà vô địch, các số báo ra sau ngày có thông báo của Federer đã tràn ngập những lời ca ngợi, tri ân với nhà vô địch của mình. Tờ Basel Zeitung của Bâle, nơi Federer sinh ra, chạy tựa đầy tiếc nuối « Giờ thế là hết ! ». Tờ la Tribune Genève viết : « Roger Federer sẽ không còn chơi tennis nữa, trừ trong tim và ký ức của chúng ta ».
Làn sóng xúc động lan sang châu Á. Nhật báo Paper ở Thượng Hải, nơi Federer đã hai lần giành danh hiệu vô địch giải Master, coi tay vợt Thụy Sĩ là « người bạn cố tri của nhân dân Thượng Hải.
Còn nhật báo Mỹ New York Times dành nhiều tran báo để ôn lại hành trình của một cậu bé nhặt bóng trên sân quần vợt đã trở thành một trong những vấn động viên chói sáng trên bầu trời thể thao thế giới như thế nào. Theo tờ báo, Nadal và Djokovic có vượt trên về thành tích ở các giải Grand Chelem nhưng không thể sánh với Federer về sức quyến rũ và sang trọng trong cách chơi. Tờ báo ca ngợi : « Federer đã làm lay động người hâm mộ toàn thế giới với kỹ thuật đánh bóng và phong cách sang trọng trên và ngoài sân đấu ».
Federer doanh nhân – vận động viên
Bên ngoài sân quần vợt, Roger Federer còn là một ngôi sao tiếp thị hàng đầu thể giới. Đến năm 2022, Roger Federer đã có 17 năm liên tiếp dẫn đầu bảng xếp hạng thu nhập trong các vận động viên quần vợt thế giới. Toàn bộ thu nhập của anh đều đến từ ngoài sân đấu.
Ngay cả ở đoạn cuối sự nghiệp, dù liên tiếp bị trấn thương và thi đấu rất ít, Federer vẫn là một vận động viên kiếm tiền tốt nhất thế giới với thu nhập gần 100 triệu euro mỗi năm. Federer là hình mẫu tiêu biểu của một doanh nhân vận động viên. Hình ảnh của một vân động viên hào hoa phong nhã có lối chơi bóng điệu nghệ đẳng cấp đã giúp anh có thể thương lượng các hợp đồng bằng vàng về quảng cáo, làm đại sứ hình ảnh cho các sản phẩm cao cấp.
Vincent Chaudel nhà kinh tế thể thao của Pháp nhận xét :
« Anh là người rất biết thu hút các đối tác và luôn là sự lựa chọn cho các sản phẩm cao cấp hàng đầu của các hãng công nghiệp: Đồng hồ thì có Rolex, xe hơi thì là Mercedes… Với một vận động viên thể thao đến từ một quốc gia nhỏ như Thụy Sĩ, Federer đã làm cho cả thế giới yêu mến mình. Rất có ít các vận động viên thành công trong việc đó, tức là một vận động viên đạt được cả thành tích thể thao và thành tích tiếp thị ngang nhau. »
Mọi thứ đã được chuẩn bị để Roger Federer rút khỏi sự nghiệp đỉnh cao. Hợp đồng của anh với nhãn hàng Nhật Bảng Uniqlo có trị giá 300 triệu đô la kéo dài tới 2028. Ngoài ra anh còn là đại diện hình ảnh cho 6 nhãn hiệu quần áo cao cấp, một hãng giầy của Thụy Sĩ. Federer sẽ vẫn còn rất nhiều cơ hội tỏa sáng ở ngoài sân quần vợt dù không còn chơi tennis nữa. Thế giới sẽ vẫn còn đó một thương hiệu Roger Federer.
Thư TinHãy nhận thư tin hàng ngày của RFI: Bản tin thời sự, phóng sự, phỏng vấn, phân tích, chân dung, tạp chí
Đăng ký