Làng nhạc Pháp đã mất đi một trong những ngòi bút sáng tác hàng đầu. Theo Hiệp hội các tác giả Pháp Sacem, nhà soạn nhạc Jean-Pierre Bourtayre đã qua đời hôm 5 tháng 3 năm 2024, hưởng thọ 82 tuổi. Sinh thời, ông nổi tiếng là người chuyên viết nhạc cho Claude François, trong đó có nhiều giai điệu ăn khách như "Magnolias for ever" (1977), nhạc phẩm chủ đề trích từ album cuối cùng của nam danh ca người Pháp.
Sinh năm 1942 tại thủ đô Paris, Jean-Pierre Bourtayre lớn lên trong một gia đình nghệ sĩ. Bố ông là một nhà soạn nhạc (Henri Bourtayre) từng làm việc với các danh ca thời truớc là Tino Rossi, Maurice Chevalier và Luis Mariano. Thừa hưởng tài năng của thân phụ, Jean-Pierre Bourtayre cũng chọn theo đuổi sự nghiệp sân khấu. Ban đầu, ông ghi âm một số sáng tác của chính mình, phát hành vài đĩa hát cuối những năm 1960 ngay vào lúc cực nh của phong trào nhạc trẻ tại Pháp. Có lẽ cũng vì không gặt hái được nhiều thành công, cho nên ông từ bỏ giấc mộng làm ca sĩ, rồi chuyển hẳn sang nghề sáng tác cho các nghệ sĩ khác ...
Vào năm 1971, bài hát "Un banc, un arbre, une rue" do ông sáng tác cho nữ ca sĩ Séverine, đại diện cho Monaco, đã đoạt giải nhất cuộc thi hát truyền hình châu Âu Eurovision. Sự nghiệp của Jean-Pierre Bourtayre cất cánh đó, ông được mời sáng tác cho nhiều giọng ca ăn khách thời bấy giờ, ngoài hai album viết cho Michel Sardou trong đó có nhạc phẩm "Chanteur de jazz", ông đã soạn nhạc cho Sylvie Vartan, Johnny Hallyday, Hugues Aufray, Gérard Lenorman, Julien Clerc hay Marie Laforêt với phiên bản hoà âm gần đây của nhóm nhạc pop điện tử Bon Entendeur.
Song song với làng nhạc nhẹ, Jean-Pierre Bourtayre còn tham gia vào nhóm tác giả chuyên sáng tác nhạc phim điện ảnh và truyền hình (Le Grand Meaulnes 1967, Arsène Lupin 1971-1974). Đây là thời gian ông gặp gỡ và hợp tác với hai vợ chồng nghệ sĩ Françoise Hardy và Jacques Dutronc. Sau này, nam danh ca người Canada Garou ghi âm lại nhạc phẩm "Gentleman Cambrioleur" (Tên trộm hào hoa) do Jacques Dutronc trình bày lần đầu tiên. Đây là bản nhạc chủ đề nổi tiếng của loạt phim truyền hình "Arsène Lupin", gợi hứng sau đó cho phiên bản tân thời "Lupin" của Netflix với Omar Sy trong vai chính ...
Ngoài năng khiếu soạn nhạc, ông Jean-Pierre Bourtrayre còn là một nhà quản lý tài ba, khi được mời làm giám đốc nghệ thuật của hãng đĩa Barclays và sau đó là phó chủ tịch Hiệp hội các tác giả Pháp Sacem. Quan trọng hơn nữa, Jean-Pierre Bourtayre là nhà soạn nhạc "chính thức" của Claude François. Ông đã sáng tác hàng chục bài hát cho nam danh ca người Pháp, trong đó có nhiều giai điệu lập kỷ lục số bán, như "Une chanson populaire" (1973), "Le téléphone pleure" (1974), "Le chanteur malheureux" (1975) hay "Alexandrie Alexandra" (1978), phiên bản ghi âm lại gần đây nhất là của M.Pokora.
Trong 8 năm làm việc chung với Claude François (từ năm 1970 đến 1978), ông trở thành cố vấn cho danh ca Pháp, luôn theo dõi và nắm bắt kịp thời các trào lưu mới trong âm nhạc, giúp cho Claude François giữ vị trí danh ca hàng đầu. Khi muốn tham gia vào phong trào nhạc disco, Claude François lúc đầu định hát bằng tiếng Anh, nhưng nhà soạn nhạc Boutayre đã khuyên anh nên hát tiếng Pháp, nhằm tạo ra nét khác biệt với đa số các nghệ sĩ thời bấy giờ, vốn chuyên hát nhạc disco bằng tiếng Anh. Thậm chí, nhà soạn nhạc này còn thuyết phục được tác giả Étienne Roda-Gil đặt lời cho hai nhạc phẩm cuối cùng của Claude Francois là “Alexandrie Alexandra” và “Magnolias for Ever”. Sự hợp tác giữa hai gương mặt này đánh dấu đỉnh thành công thứ nhì trong sự nghiệp của đôi bên. Nhưng cái chết bất ngờ của Claude François vào tháng 3 năm 1978 do tai nạn ở nhà riêng, đã chấm dứt quan hệ hợp tác này.
Ngoại trừ trường hợp của nhạc phẩm kinh điển "Comme d'habitude", (trong tiếng Anh là nhạc phẩm My Way), bài "Magnolias for ever" nằm trong số những bài hát của Claude François được ghi âm lại nhiều nhất, kể cả các phiên bản cover gần đây của Julien Doré hay Emma Peters. Bài hát cũng được chuyển sang nhiều thứ tiếng. Trong tiếng Việt bài có tựa là "Nhớ mãi Magnolia". Theo thời gian, mùi hương của mộc lan đọng lại trong ký ức của giới hâm mộ, đi sâu vào lòng người, tưởng chừng chỉ vài thập niên, nào ngờ vương vấn ngàn đời.
Thư TinHãy nhận thư tin hàng ngày của RFI: Bản tin thời sự, phóng sự, phỏng vấn, phân tích, chân dung, tạp chí
Đăng ký