Từ bản gốc đến lời Việt : 50 năm thành công của nhạc phẩm Sailing

Thành danh từ hơn một thập niên qua trong làng nhạc pop giao hưởng, nam ca sĩ Will Martin là một tài năng đến từ New Zealand. Mùa thu năm nay, anh chuẩn bị vòng lưu diễn với Cloe Agnew, thành viên sáng lập nhóm Celtic Woman, dung hoà dân ca Ai Len với dòng nhạc bán cổ điển.

Hình ảnh minh họa người chơi Piano. ASSOCIATED PRESS - Jessica Christian

Năm nay 39 tuổi, Will Martin sinh trưởng tại thành phố Wellington, thủ đô New Zealand. Từ thời còn nhỏ, anh đã có nhiều năng khiếu nghệ thuật, cho dù anh xuất thân trong một gia đình không có truyền thống âm nhạc, bố hành nghề luật sư, còn mẹ là y tá. Ban đầu tự học nhạc ở nhà, khi lên cấp trung học Will Martin mới nghiêm túc học đàn piano và khoa thanh nhạc từ năm 12 tuổi.

Will Martin bắt đầu đi hát trong các liên hoan âm nhạc địa phương. Chất giọng tenor trong sáng của anh qua các bản thánh ca và giai điệu cổ điển thu hút sự chú ý của các nhà sản xuất. Nhờ vậy, vào năm 23 tuổi, Martin ký được hợp đồng ghi âm với hãng đĩa Universal Music.

Album đầu tiên của Will Martin, với tựa đề "A New World" (Một thế giới mới) đạt mức đĩa bạch kim vào năm 2007, chỉ vài tuần sau khi được phát hành trên thị trường New Zealand. Còn tại vương quốc Anh, album này đạt mức đĩa vàng, giành lấy hạng đầu trong thể loại album nhạc cổ điển.

Sailing lập kỷ lục số bán nhờ Rod Stewart

Với lối tiếp cận nhẹ nhàng thanh thoát, hát nhạc pop nghiêm túc nhưng với âm thanh giao hưởng bàng bạc, Will Martin muốn mở rộng chân trời âm nhạc cho những bạn trẻ nào lần đầu tiên khám phá dòng nhạc cổ điển. Thể loại này cũng buộc anh phải luyện giọng cũng như tập hát chuẩn trong nhiều ngôn ngữ (Anh, Ý, Đức, Pháp ….)

Có lẽ cũng vì vậy, sau khi phát hành album thứ nhì mang tựa đề "Inspirations" (Cảm hứng) vào cuối năm 2010, anh đã được mời biểu diễn bài quốc ca Pháp "La Marseillaise" trên sân vận động Eden Park ở thành phố Auckland, trong trận chung kết giữa Pháp và New Zealand nhân Cúp rugby thế giới (bóng bầu dục) vào năm 2011.

Gần đây, Will Martin cho tái bản một tuyển tập chọn lọc bao gồm nhiều bài hát bổ sung cho album phòng thu thứ ba của anh, phát hành vào năm 2019. Mang tựa đề "At Request" (Theo yêu cầu), Will Martin ghi âm nhiều bản nhạc nổi tiếng với lối hoà âm thính phòng. Trong số này, có nhạc phẩm "Sailing", từng ăn khách với giọng ca của Rod Stewart vào năm 1975, thế nhưng "Sailing" không phải là bản nhạc gốc của rocker người Anh, mà lại là sáng tác để đời của ban song ca The Sutherland Brothers.

Được ghi âm vào năm 1972 rồi phát hành cách nay đúng 50 năm trên album "Lifeboat" (1973), nhạc phẩm "Sailing" do tác giả người Scotland Gavin Sutherland sáng tác và do hai anh em nhạc sĩ The Sutherland Brothers ghi âm. Tuy nhiên, bài hát này không gặt hái thành công trong lần xuất bản đầu tiên. Mãi đến vài năm sau, khi được Rod Stewart ghi âm lại trên album "Atlantic Crossing" (Xuyên Đại Tây Dương), bài hát này mới lập kỷ lục số bán trên thế giới vào năm 1975. Đây cũng là thành công lớn nhất của Rod Stewart tại châu Âu, với hơn một triệu bản chỉ riêng trên thị trường Anh quốc.

"Ra Khơi", phiên bản tiếng Việt của nhạc phẩm Sailing

Sinh thời, nam danh ca người Pháp gốc Mỹ Joe Dassin rất thích giai điệu này. Nam danh ca từng ghi âm lai bản nhạc này trong tiếng Pháp với tựa đề "Ma Musique".  Gần nửa thế kỷ sau, vào năm 2013, giọng ca của Joe Dassin được tái sinh, trong môt bản song ca ảo, hoà quyện chất giọng của danh ca người Mỹ quá cố Joe Dassin với phần ghi âm của ca sĩ Pháp Hélène Ségara.

Trong lĩnh vực phim ảnh, Sailing từng được dùng để minh họa phim tài liệu về đại dương. Vào năm 2020, nhạc phẩm này cũng được chọn làm nhạc chủ đề trong bộ phim Pháp "Été 85" (Mùa hè năm 85) của đạo diễn François Ozon. Trong nửa thế kỷ qua, nhạc phẩm "Sailing" đã được nhiều nghệ sĩ quốc tế ghi âm lại trong gần 20 ngôn ngữ khác nhau, kể cả tiếng Quan thoại, tiếng Nhật, tiếng Hàn.

Còn trong tiếng Việt, bản nhạc này từng được tác giả Nguyễn Hoàng Đô tài tình đặt thêm lời Việt thành nhạc phẩm "Ra Khơi", qua phần trình bày của nữ nghệ sĩ Hà Thanh. Khoảng cách năm tháng giữa bài hát Sailing của Rod Stewart và phiên bản của Will Martin là hơn hai thế hệ, nhưng xúc cảm trong giai điệu vẫn trào dâng bao lưu luyến, sóng vỗ về nhịp thời gian, biển chưa quên thuyền kỷ niệm.