Chiến tranh Ukraina: Liên Âu ra thông cáo lên án Nga, Hungary lại bất hợp tác

Ngày 24/02/2024 là tròn 2 năm bùng nổ cuộc chiến xâm lược do Liên bang Nga khởi sự chống lại Ukraina, Liên Hiệp Châu Âu (EU) đã không ra được một tuyên bố chung nhằm lên án Điện Kremlin và bày tỏ quyết tâm đứng bên Kiev như theo dự định, do sự phủ quyết của Hungary, như đã nhiều lần xảy ra. Không thể ra được tuyên bố chung, nhưng EU với 26 thành viên còn lại vẫn cương quyết thể hiện lập trường thống nhất ủng hộ Ukraina. 

Thủ tướng Hungary Viktor Orban (T) trò chuyện với đồng nhiệm Slovakia, Robert Fico trong hội nghị thượng đỉnh Liên Hiệp Châu Âu ở Bruxelles ngày 01/02/2024. Hoàn toàn bị cô lập, ông Orban đành chấp nhận thông qua gói viện trợ cho Ukraina, ngay cả đồng minh Slovakia cũng ông cũng ủng hộ. AP - Geert Vanden Wijngaert

Thông tín viên Hoàng Nguyễn tường trình từ Budapest :

« Một thông cáo chung đứng tên các lãnh đạo 3 cơ quan thượng đỉnh Liên Hiệp Châu Âu - Hội đồng Châu Âu, Ủy ban Châu Âu và Nghị viện Châu Âu - đã được công bố vào chiều 23/2, gọi mốc thời gian 24/2 như là một "dịp kỷ niệm bi thảm". Thông cáo gọi thời gian đã qua là "hai năm của bạo lực, tàn bạo, khủng bố và hủy diệt", của "cuộc chiến tranh xâm lược toàn diện của Nga chống lại Ukraina, vi phạm rõ ràng luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên Hiệp Quốc". 

Thông cáo ca ngợi nỗ lực vệ quốc của Ukraina. "Cuộc chiến anh hùng bảo vệ quê hương" của dân tộc Ukraina, "cuộc đấu tranh cho tự do của mình" bằng lòng dũng cảm, sự quyết tâm của người dân Ukraina cũng được thông cáo đánh giá là "cuộc đấu tranh bảo vệ các giá trị chung của Châu Âu". Thông cáo khẳng định Liên Âu "vẫn quyết tâm buộc Nga phải chịu trách nhiệm, bao gồm cả tội ác xâm lược", và đề cập đến khoản hỗ trợ tài chính 50 tỷ euro cho Ukraina mà Hungary chỉ chấp thuận vào phút cuối cùng cách đây vài tuần, sau khi đã cố tình gây ra rất nhiều khó dễ.

Theo thông cáo, Liên Âu tiếp tục giải quyết các nhu cầu quân sự và quốc phòng khẩn cấp của Ukraina, và cam kết hỗ trợ Ukraina cho tới khi nào Ukraina còn cần, đồng thời đã thực hiện các biện pháp chưa từng có ở cấp Liên Âu. EU cũng sẵn sàng tăng áp lực lên Nga nhằm làm suy yếu khả năng chiến tranh của Nga, kể cả việc phong tỏa các nguồn thu từ tài sản Nga. Liên Âu "ủng hộ một công thức hòa bình công bằng, lâu dài ở Ukraina dựa trên các nguyên tắc của luật pháp quốc tế". 

Như đã trở thành thông lệ, Hungary từ chối tham gia tuyên bố chung của EU. Điểm đáng chú ý là Budapest đã không đưa ra bất cứ lời giải thích cụ thể nào. Như để bày tỏ lập trường khác biệt với EU, Trung tâm Thông tin của chính phủ Hungary hôm 23/2, đưa ra thông báo nhấn mạnh quan điểm dứt khoát của chính phủ nước này, rằng "xung đột không có thể giải pháp về mặt quân sự". Hungary kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức và đàm phán hòa bình, đây cũng là điều mà nội các cánh hữu của ông Orbán Viktor viện dẫn trong 2 năm nay để phản đối đường lối của Bruxelles, mà họ gọi là "chủ chiến" ».

Lãnh đạo phương Tây tới Kiev kỉ niệm tròn 2 năm Nga tấn công Ukraina

Nhiều nhà lãnh đạo châu Âu và Canada tới Kiev ngày 24/02 « để đánh dấu tròn hai năm Nga mở cuộc chiến chống Ukraina ». Trên mạng X, chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Ursula von der Leyen ca ngợi « cuộc kháng chiến phi thường của dân tộc Ukraina » và khẳng định « hơn bao giờ hết, chúng tôi (phương Tây) ủng hộ mạnh mẽ Ukraina. Về tài chính, kinh tế, quân sự, tinh thần. Cho đến khi đất nước hoàn toàn tự do ». Tổng thống Pháp nhắn tới đồng nhiệm Nga Putin là « đừng trông chờ » vào « sự mệt mỏi của châu Âu ». Luân Đôn thông báo viện trợ cho Kiev 245 triệu bảng Anh để mua đạn dược.