Venezuela tổ chức trưng cầu dân ý để sáp nhập một khu vực có dầu mỏ của Guyana

Bất chấp cảnh báo của Tòa Án Công Lý Quốc Tế, hôm thứ Sáu, chính quyền Venezuela ngày 01/12/2023 đã xác nhận vẫn tiếp tục tổ chức cuộc trưng cầu dân ý vào ngày mai, 03/12 nhằm sáp nhập Essequibo, một khu vực có dầu mỏ, đang do chính quyền nước láng giềng Guyana kiểm soát.  

Một tấm áp phích in bản đồ Venezuela bao gồm khu vực Essequibo, ở thủ đô Caracas, Venezuela, 29/11/2023. AP - Matias Delacroix

Theo hãng tin Pháp AFP, Tòa án Công lý Quốc tế La Haye vào hôm qua, đã yêu cầu Venezuela “kiềm chế” khi thực hiện bất kỳ hành động nào, “có thể làm thay đổi nguyên trạng trên lãnh thổ đang tranh chấp”. 

Căng thẳng giữa hai nước cũng khiến láng giềng Brazil lo ngại. Chính quyền Brazilia cho biết đã tăng cường hiện diện quân sự tại biên giới phía bắc nước này.  

 Từ Sao Paolo, thông tín viên Martin Bernard cho biết thêm thông tin :  

“Căng thẳng giữa hai nước đã bắt đầu từ hai tuần qua. Các nhà ngoại giao Brazil không che giấu nổi lo lắng. Họ quan ngại xung đột có thể nổ ra. Quân đội Brazil đã gửi binh lính đến biên giới để chuẩn bị đối phó với mọi tình huống. Venezuela muốn giành quyền kiểm soát tỉnh Essequibo của nước láng giềng Guyana - thuộc địa cũ của Anh Quốc. Chính phủ của tổng thống Venezuela Nicolas Maduro tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý (vào Chủ Nhật), với mục đích sáp nhập tỉnh Essequibo, vốn là nơi xảy ra tranh chấp lãnh thổ từ hơn hai thập kỷ qua.  Tòa Án Công Lý Quốc tế La Haye đã yêu cầu Venezuela không thay đổi nguyển trạng. Tổng thống Brazil Lula sẽ gặp đồng cấp Guyana Irfaan Ali, bên lề Hội nghị Khí hậu COP 28 ở Dubai vào hôm nay, thứ Bảy.”  

Từ nhiều thập kỷ qua, Venezuela đã tuyên bố chủ quyền với vùng Essequibo, rộng khoảng 160 000 km2, tương đương với hai phần ba lãnh thổ của Guyana và là nơi sinh sống của gần 125 000 người. Cuộc trưng cầu dân ý mà Caracas tổ chức ngày 03/12 được cho là để bác bỏ quyết định của tòa án có từ năm 1899, nhằm ấn định biên giới của nước này với Guyana. Phía chính quyền Venezuela viện lẽ là thỏa thuận ký với Anh Quốc tại Genève vào năm 1966, trước khi Guyana giành được độc lập, có thể huỷ bỏ quyết định năm 1899. Venezuela đã đòi chủ quyền trên vùng Essequibo mạnh mẽ hơn từ khi tập đoàn dầu khí Mỹ ExxonMobil phát hiện ra dầu ở khu vực này vào năm 2015.