Israel và Hamas đạt thỏa thuận trao đổi con tin - tù nhân và ngừng bắn nhân đạo

Sau một tháng rưỡi kể từ ngày 07/10/2023, một phần các con tin Israel bị Hamas giam giữ có thể được trở về nhà theo thỏa thuận đêm 21 rạng sáng 22/11 giữa Israel và Hamas. 50 con tin, gồm phụ nữ và trẻ em, được thả theo từng đợt trong vòng 4 ngày và trong thời gian này, Israel ngưng các đợt oanh kích nhắm vào Gaza.

Một tấm bảng ảnh các con tin bị Hamas dẫn đi trong cuộc tấn công 07/10, Ramat Gan, ngày 22/11/2023. AP - Oded Balilty

Israel cũng sẽ trả tự do các nhiều tù nhân Palestine, một quyết định được hoan nghênh tại các vùng đất của Palestine đang bị chiếm đóng.

Từ Jerusalem, đặc phái viên Sami Boukhelifa gửi về bài tường trình :

« Qaddura Farès, chủ tịch Câu lạc bộ Tù nhân Palestine, một tổ chức dân sự bảo vệ những người Palestine bị cầm tù ở Israel, vui mừng xem việc trả tự do cho con tin Israel để đổi lấy việc trả tự do cho tù nhân người Palestine là một « quyết định đúng đắn ». Ông nói : « Netanyahu từng tin rằng có thể giải cứu được con tin Israel thông qua các hoạt động vũ trang. Nhưng ông ta đã thất bại và gây thất vọng. Một tháng rưỡi chiến tranh đã không cho phép giải phóng con tin Israel. Lựa chọn khả thi duy nhất là đàm phán và trao đổi con tin và tù nhân ».

Hơn 200 con tin Israel đang nằm trong tay Hamas ở Gaza. Ông Qaddura Farès nhắc lại : « Hơn 8.000 người Palestine đang bị cầm tù ở Israel, trong số đó có 82 phụ nữ và khoảng 350 trẻ vị thành niên. Một số người, thậm chí cả trẻ em, đang bị giam nhốt hành chính, tức là bị giam mà không bị buộc tội hay qua xét xử ».

Ông nói tiếp : « Israel là một nước nằm ngoài luật pháp, một quốc gia bất hảo, vi phạm luật pháp và công ước quốc tế mà không bị trừng phạt. Luật pháp quốc tế nghiêm cấm việc bắt giữ trẻ vị thành niên. Việc bắt giữ họ chỉ là trong trường hợp bất khả kháng và chỉ được phép tiến hành trong những điều kiện đặc biệt, và phải áp dụng các đạo luật đặc biệt. Nhưng Israel không tính đến điều đó và đưa trẻ em Palestine ra xét xử trước tòa án quân sự. Đối với người Palestine, Israel không phân biệt người trưởng thành hay trẻ vị thành niên ».

Những người Palestine bị giam giữ nay được thả và có thể trở về nhà ở Đông Jerusalem hoặc Cisjordanie bị chiếm đóng. Theo các nhà báo Palestine, ban đầu Israel đề xuất gửi những người này đến Gaza. Nhưng Hamas dường như đã từ chối đề xuất đó ».

AFP sáng nay 22/11 cho biết là Qatar, nước trung gian trong hồ sơ Gaza, khẳng định một lệnh ngừng bắn nhân đạo sẽ được thông báo trong vòng 24 giờ tới đây. Hưu chiến sẽ kéo dài 4 ngày, và có thể được triển hạn.

Thỏa thuận giữa Israel và Hamas đã được nhiều nước, trong đó có Mỹ, Pháp, Nga, Trung Quốc… hoan nghênh.