Niger: Quân đảo chính tuyên bố sẽ truy tố tổng thống Bazoum về tội ‘‘phản quốc’’

Lực lượng đảo chính Niger tỏ ra cứng rắn hơn. Tối hôm qua 13/08/2023, một phát ngôn viên của phe đảo chính thông báo đã có đủ bằng chứng để ‘‘truy tố’’ tổng thống bị lật đổ Mohamed Bazoum vì tội ‘‘phản quốc’’. Thông báo, được đưa ra đúng vào lúc phe đảo chính khẳng định để ngỏ cửa cho một ‘‘giải pháp ngoại giao’’.

Ảnh minh họa : Tổng thống Niger Mohamed Bazoum phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh WAEMU ở Bissau, Guiné-Bissau, ngày 08/07/2023. AP - Ludovic Marin

Thông tín viên Serge Daniel tường trình từ Dakar :

‘‘Trong bài phát biểu trên kênh truyền hình quốc gia, phát ngôn viên của chính quyền quân sự khẳng định chính phủ Niger đã thu thập đủ bằng chứng cần thiết để truy tố tổng thống Mohamed Bazoum cùng ‘‘các đồng phạm trong và ngoài nước’’. Theo đại tá Amadou Abdramane, tổng thống Bazoum sẽ bị truy tố do các hành động xâm phạm đến an ninh quốc gia ‘‘trong các cuộc nói chuyện với nhiều phần tử trong nước, lãnh đạo nước ngoài, giới chức của nhiều tổ chức quốc tế’’. Phát biểu của đại tá Amadou Abdramane cho thấy điện thoại của tổng thống bị quản thúc có thể đã bị nghe trộm.

Quyết định này của Hội đồng Cứu quốc (tức phe đảo chính) có phần gây bất ngờ khi  được đưa ra cùng lúc với việc quân đảo chính tuyên bố sẵn sàng đối thoại để tìm ra lối thoát cho cuộc khủng hoảng. Giới quan sát bị chia rẽ. Trong lúc một số người tin rằng tập đoàn quân sự nắm quyền đang chơi trò vừa đấm, vừa xoa, một số người khác lưu ý rằng thái độ của phe đảo chính đang trở nên cứng rắn hơn. Đặc biệt là vì trong cùng một phát biểu trên truyền hình, phát ngôn viên của quân đảo chính đã chỉ trích mạnh mẽ Cộng đồng Kinh tế Tây Phi CEDEAO’’.

Tổng thống Mohamed Bazoum bị quản thúc tại dinh tổng thống kể từ cuộc đảo chính ngày 26/07/2023. Theo Reuters, hồi tuần trước, ông Bazoum cho tổ chức bảo vệ nhân quyền Human Rights Watch biết về các điều kiện giam giữ ‘‘tồi tệ, phi nhân tính’’.

Cộng đồng Kinh tế Tây Phi CEDEAO để ngỏ khả năng can thiệp quân sự để khôi phục nền dân chủ tại Niger, nhưng cuộc họp về chủ đề nói trên, dự trù vào thứ Bảy 12/08, đã được dời lại sang tuần này.

Hôm qua, theo AFP, giáo sĩ Bala Lau - lãnh đạo của một phái đoàn tôn giáo Nigeria - có mặt tại Niamey, thủ đô Niger - cho biết đã tiếp xúc với thủ lĩnh đảo chính để vận động cho một giải pháp ngoại giao. Phái đoàn được cử đến Niger với sự đồng ý của tổng thống Nigeria, quốc gia trụ cột của CEDEAO, và cũng là chủ lực trong lực lượng can thiệp quân sự dự kiến tại Niger.