Canada đình chỉ hợp tác với Ngân hàng Đầu tư châu Á của Trung Quốc

Thêm một căng thẳng trong quan hệ giữa Canada và Trung Quốc : Sau khi Ngân hàng Đầu tư Cơ sở hạ tầng Châu Á - AIIB - bị cáo buộc là công cụ phục vụ lợi ích « địa chính trị » của đảng Cộng Sản Trung Quốc, Ottawa hôm 14/06/2023 thông báo « đình chỉ » các hoạt động của Canada trong định chế tài chính này và sẽ nhanh chóng điều tra về khả năng Trung Quốc thao túng AIIB.

Ảnh minh họa: Quốc kỳ Canada và logo của ngân hàng AIIB. REUTERS - FLORENCE LO

Tuyên bố này được đưa ra ngay sau khi một lãnh đạo người Canada của định chế này, ông Bob Pickard, trả lời hãng tin Pháp AFP, khẳng định AIIB « chịu ảnh hưởng quá lớn của Bắc Kinh » và đây là công cụ để đảng Cộng Sản Trung Quốc « thu thập thông tin phục vụ lợi ích địa chính trị ». Theo ông Pickard, Hội đồng quản trị của AIIB, gồm đại diện của nhiều quốc gia, chỉ là một « tấm bình phong ». Trên thực tế, ngân hàng đầu tư của Trung Quốc có một « hệ thống vận hành riêng » mà trong đó Bắc Kinh định đoạt tất cả. 

Canada tham gia định chế tài chính này của Trung Quốc từ năm 2018. Bob Pickard đã đưa ra những cáo buộc nói trên sau khi đã từ chức trong tuần này. Ông đã vội vã rời khỏi Trung Quốc vì sợ cho sự an toàn của ông.

Ngân hàng Đầu tư Cơ sở hạ tầng Châu Á, trụ sở đặt tại Bắc Kinh, được lập ra năm 2016 với mục đích làm đối trọng với ảnh hưởng của các định chế tài chính đa quốc gia của phương Tây, như Ngân Hàng Thế Giới, Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế hay Ngân Hàng Phát Triển Châu Á. Nhật Bản là một thành viên cột trụ ngay từ những ngày đầu khi vừa thành lập. Hiện ngân hàng AIIB có tổng cộng 106 thành viên, trong đó có nhiều quốc gia thân cận với Hoa Kỳ, như Canada, Úc hay Philippines, Ấn Độ …

Bắc Kinh đã mạnh mẽ bác bỏ cáo buộc nói trên. Họp báo sáng nay tại Bắc Kinh, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc Uông Văn Bân khẳng định ngân hàng AIIB « tuân thủ các nguyên tắc cởi mở, minh bạch » trong tất cả các hoạt động, đặc biệt là trong cung cách « quản lý nhân sự ». Theo ông, từ khi được hình thành, AIIB đã thực hiện « được nhiều dự án quan trọng » và điều đó đã được cộng đồng quốc tế nhìn nhận. Do vậy, đối với Bắc Kinh, những cáo buộc của ông Bob Pickard, là « không có cơ sở ». 

Tham gia AIIB từ năm 2018, bộ trưởng Tài Chính Canada Chrystia Freeland, để ngỏ khả năng Ottawa rút khỏi ngân hàng này.