Nobel Hóa học 2021 vinh danh chất ‘‘xúc tác hữu cơ’’ thân thiện môi trường

Giải thưởng Nobel Hóa Học năm 2021 được trao cho hai nhà khoa học đã phát triển thành công chất « xúc tác hữu cơ ». Chất « xúc tác hữu cơ » là một vật liệu được dự kiến sẽ thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp dược phẩm hay quang điện, thân thiện hơn với môi trường. 

Viện Hàn Lâm Khoa Học Hoàng Gia Thụy Điển công bố giải Nobel Hóa học 2021 được trao cho 2 nhà khoa học Đức Benjamin List (trái màn hình) và Anh David MacMillan (phải màn hình), ngày 06/10/2021, Stockholm, Thụy Điển AP - Claudio Bresciani

Hai ông Benjamin List, công dân Đức và David MacMillan, công dân Anh, được ban giám khảo Giải Nobel Hóa Học hôm nay, 06/10/2021, vinh danh, vì đã phát triển một công cụ mới độc đáo để « xây dựng phân tử » : chất « xúc tác hữu cơ ». Chất « xúc tác » là các công cụ quan trọng đối với ngành hóa chất, đặc biệt trong việc giúp thay đổi tốc độ của các phản ứng hóa học.

Giới nghiên cứu từ lâu nay cho rằng, về nguyên tắc, chỉ có hai loại chất xúc tác là kim loại và enzyme. Hai khoa học gia nói trên đã phát triển loại chất xúc tác thứ ba mang tên « xúc tác hữu cơ bất đối xứng », dựa trên những phân tử hữu cơ nhỏ. Hai tác giả đã phát triển thành công chất « xúc tác hữu cơ » một cách riêng rẽ vào năm 2000.

Chất « xúc tác hữu cơ bất đối xứng » được coi là đã đưa việc « xây dựng phân tử » tới một tầm cao hoàn toàn mới. Chất xúc tác hữu cơ, « ít tốn kém và ít độc hại hơn », không chỉ khiến hóa học trở nên thân thiện môi trường hơn, mà còn giúp cho việc giảm mạnh giá thành sản xuất. Theo ban giám khảo Giải Nobel, « đây là lý do vì sao các chất xúc tác hữu cơ mang lại lợi ích to lớn cho nhân loại ».

Công dân Đức Benjamin List, sinh năm 1968, lãnh đạo Viện nghiên cứu Max-Planck-Institut für Kohlenforschung, chuyên về chất xúc tác. Công dân Anh David W.C. MacMillan, sinh cùng năm, giảng dạy môn hóa học tại Đại học Hoa Kỳ Princeton.