Quân và dân Armenia rời những vùng bị Azerbaijan chiếm

Ngày 15/11/2020, lực lượng Armenia bắt đầu rời khỏi vùng Kalbajar, từ giờ do Azerbaijan kiểm soát theo thỏa thuận ngừng bắn có hiệu lực từ ngày 10/11. Azerbaijan cho Armenia thời hạn 10 ngày để rút hết khỏi vùng Kalbajar.

Người Armenia đốt nhà và rời khỏi vùng Kalbajar, từ giờ do Azerbaijan kiểm soát, ngày 14/11/2020. © AP - Dmitry Lovetskya

Người dân Armenia bất ngờ và cảm thấy bị sỉ nhục sau thỏa thuận này. Đối với đa số người dân Armenia sống ở những khu vực bị Azerbaijan chiếm lại, thà đốt nhà còn hơn là để rơi vào tay nước láng giềng thù nghịch.

Phóng sự của đặc phái viên RFI Anissa El Jabri từ Stepanakert đến Kalbajar :

"Nhiều người lính Armenia sưởi ấm quanh đống lửa trong đêm lạnh giá, rồi những lực lượng đặc nhiệm, mũ trùm kín đầu, họ di tản người dân sang một trục đường song song vì trục đường chính được dành cho quân đội. Quân đội Armenia rời đi, nhường chỗ cho quân đội Nga, một quá trình chuyển giao không nhân chứng.

Trong khi đó, những chiếc xe tải chất đồ đạc chuyển nhà hoặc những chiếc xe chở đầy rơm và gỗ để kiếm thêm chút tiền chạy chầm chậm trên còn đường gồ ghề bên sườn núi. Nhiều chiếc xe bị kẹt lại nhiều giờ trong khói mù mịt từ những vụ cháy mà người dân tự tay đốt nhà.

Bị buộc phải dừng lại đôi khi lại biến thành cơ hội để sử dụng những ngôi nhà bị bỏ hoang. Ở vùng Thượng Karabakh, người ta bỏ lại quốc kỳ nhưng mang theo những bộ khung cửa, gạch lát nhà hoặc giấy dán tường. Tất cả những gì có thể có ích để xây dựng một cuộc sống mới".

Ngày 15/11, Armenia cho biết có 2.371 quân nhân thiệt mạng trong cuộc xung đột. Phía Azerbaijan không công bố thiệt hại. Cơ quan tình báo Armenia cho biết đã phá vỡ một âm mưu ám sát thủ tướng Nikol Pachinian. Nhiều người đã bị bắt giữ ngày 14/11, trong đó có Artour Vanetsian, một nhà lãnh đạo đối lập, với cáo buộc âm mưu đảo chính.

Sau khi ký thỏa thuận ngừng bắn với Azerbaijan khiến nhiều vùng đất ở Thượng Karabakh rơi vào tay Azerbaijan, phe đối lập gọi thủ tướng Armenia Nikol Pachinia là « kẻ phản bội » và yêu cầu ông từ chức.