Bầu cử Quốc Hội Pháp: Chiến thắng không trọn vẹn của liên minh cánh tả

Với 131 ghế dân biểu ở Hạ Viện Pháp, liên minh cánh tả NUPES do lãnh đạo đảng Nước Pháp Bất Khuất, Jean-Luc Melenchon khởi xướng đã trở thành lực lượng đối lập lớn nhất tại Quốc Hội trước một liên minh cầm quyền nay không còn đa số tuyệt đối. Nhưng đây là một thắng lợi không trọn vẹn, vì NUPES không giành được đa số để buộc chính phủ của tổng thống Macron chia sẻ quyền lực. Liên minh này phải đối mặt với một tương lai bất định, theo giới quan sát chính trị Pháp.

Lãnh đạo đảng Nước Pháp Bắt Khuất LFI Jean-Luc Mélenchon tại một cuộc mít tinh của liên minh cánh tả NUPES tại Aubervilliers, ngoại ô Paris, Pháp, ngày 07/05/2022. AFP - JULIEN DE ROSA

Bị phân tán, chia rẽ và thất bại trong kỳ bầu cử tổng thống hồi tháng Tư vừa qua, bốn đảng cánh tả Pháp gồm Nước Pháp Bất Khuất (LFI), đảng Xanh (EELV), đảng Xã Hội (PS) và đảng Cộng Sản (PCF) được tập hợp lại dưới tên gọi Liên Minh Nhân Dân, Sinh thái và Xã Hội Mới ( NUPES). Mới ra đời cách đây chưa đầy một tháng, liên minh cánh tả đã tạo được bước đột phá trong kỳ bầu cử Quốc Hội mới của Pháp ngày 19/06, trở thành lực lượng đối lập chính với chính phủ của ông Emmanuel Macron tại Hạ Viện. Tuy nhiên tham vọng lớn nhất của lãnh đạo Liên Minh cánh tả, Jean-Luc Melenchon là giành đa số ghế dân biểu, buộc tổng thống Macron phải chỉ định ông làm thủ tướng, đã không thành hiện thực.

Tuyên bố sau khi có kết quả sơ bộ, tối qua (19/06), Mélenchon khẳng định phe của ông đã chiến thắng và đây là “sự thất bại hoàn toàn của đảng cầm quyền”.  Ông Mélenchon hân hoan tuyên bố: “Chúng tôi đã thành công trong mục tiêu chính trị mà chúng ta đã đề ra: Trong vòng chưa đầy một tháng chúng ta đã lật đổ một người đầy ngạo mạn, khóa tay đất nước để được bầu làm tổng thống”.

Dù không đạt được mục tiêu lớn chiếm đa số ghế ở Quốc Hội, nhưng rõ ràng là liên minh cánh tả NUPES đã thành công trong việc tập hợp lại, trong thời gian ngắn, một lực lượng cánh tả bị chia rẽ và suy yếu từ nhiều năm qua, đồng thời đã cản được phe liên minh cầm quyền giành đa số tuyệt đối 289 ghế, mà chỉ thu được 245 ghế dân biểu, theo kết quả chính thức của Bộ Nội Vụ Pháp.

Lãnh đạo các đảng tham gia liên minh NUPES tối qua đã tỏ ra hân hoan với chiến thắng mang tính biểu tượng cho việc cánh tả đang trở lại chính trường. Từ giờ, cánh tả trở thành lực lượng chính có thể buộc tổng thống phải từ bỏ rất nhiều cải cách mà theo họ sẽ làm tụt hậu xã hội, chẳng hạn như dự án cải cách hưu trí. 

Tuy nhiên, ngay sau không khí phấn chấn, một câu hỏi lớn về tương lai của NUPES đã được đặt ra. Liệu liên minh này có duy trì được lâu dài khi mà phần đông giới quan sát cho rằng sự ra đời của NUPES chỉ là mang tính tình thế và nhờ vào trào lưu chống Macron, có cả ở bên phe cực hữu (Tập Hợp Dân Tộc - RN), kỳ này giành được 89 ghế dân biểu. Thách thức cho NUPES phải lập được một nhóm nghị sĩ thực sự chứ không phải là sự liên minh không chính thức hiện nay, mới hy vọng có được sức nặng với vị trí phó chủ tịch Hạ Viện và chủ tịch Ủy ban Tài chính.

Mặt khác, NUPES có nguy cơ sẽ bị phe cầm quyền phản công lôi kéo các dân biểu của đảng Xã Hội hay đảng Xanh, những người không cảm thấy thoải mái gì khi phải theo sự lãnh đạo của đảng Nước Pháp Bất Khuất. Cũng nên biết là tổng thống Macron là đại diện của một đảng phái trung dung.  Giới quan sát ở Pháp đã nhiều lần nhận định, với ông Macron, gọi là thiên tả cũng đúng, mà thiên hữu cũng chẳng sai.

Ngay cả lãnh đạo đảng Cộng sản (PCF), Fabien Roussel, cũng đã tỏ thái độ không mặn mà gì với lãnh đạo của Nước Pháp Bất khuất trên nhiều vấn đề xã hội.

Các đảng Xã Hội và đảng Xanh đều có có thể thành lập các nhóm nghị sĩ riêng của mình, nếu thấy bất đồng với La France Insoumise. Cho đến giờ các thỏa thuận để hình thành liên minh không có sự ràng buộc nào, mà chỉ là những cam kết hình thức. Không có gì bảo đảm các đảng này ủng hộ hoàn toàn Nước Pháp Bất Khuất trong các vấn đề trước đa số cầm quyền.

Phe cầm quyền có thể khoét sâu sự khác biệt trong liên minh NUPES, tố cáo Nước Pháp Bất Khuất là một lực lượng chính trị cực đoan, không có tinh thần xây dựng ở Quốc Hội trong suốt 5 năm qua. 

Hơn nữa, đảng Xã Hội, một lực lượng chính trị lớn, từng hai lần lãnh đạo nước Pháp dưới thời Đệ Ngũ Cộng Hòa, không dễ gì chấp nhận để Nước Pháp Bất Khuất dẫn dắt. Như lời của bà Corinne Narassiguin, thuộc đảng Xã Hội, trên truyền hình tối19/06: " Thời gian sẽ trả lời chúng ta liệu liên minh (NUPES) có tồn tại, hay chỉ là một cỗ máy tranh cử”.