Reims Polar, phiên bản mới của Liên hoan quốc tế phim hình sự

Sau khi phải rời vùng Bourgogne và hủy bỏ luôn phiên bản năm 2020 do dịch Covid-19, cuối cùng Liên hoan quốc tế phim hình sự nổi tiếng tại Pháp thông báo hôm 04/05 vừa qua là tìm ra một địa điểm tổ chức mới. Kể từ nay, liên hoan này mang tên là "Reims Polar" và sẽ diễn ra thường niên tại thành phố Reims, thủ phủ của vùng Champagne-Ardenne.

Áp phích Liên hoan quốc tế phim hình sự Reims Polar, (26 đến 30/05/2021) © FESTIVAL DU FILM POLICIER

Có người nói đùa rằng liên hoan phim hình sự đã từ bỏ Con đường rượu vang Bourgogne để tìm lại một con đường rượu vang nổi tiếng khác là rượu sâm banh (champagne). Dù gì đi nữa, ngoài việc là nơi tập trung các thương hiệu champagne lừng danh nhất của Pháp như Ruinart, Veuve Clicquot, Taittinger, Lanson hay Pommery ... Reims còn là một thành phố cổ kính ở miền Đông nước Pháp, với nhiều truyền thống văn hóa lâu đời : trong vòng 800 năm từ thế kỷ XI đến thế kỷ XIX, hơn 30 vì vua Pháp đã làm lễ đăng quang tại Vương cung Thánh đường Reims. Giờ đây, thành phố này tiếp đón một liên hoan điện ảnh có tầm vóc, đủ để gia tăng uy tín và trong tương lai thu hút thêm du khách nước ngoài. 

"Reims Polar" khai mạc với phiên bản trực tuyến

Do nước Pháp vẫn còn ở trong giai đoạn đầu dỡ bỏ phong tỏa, cho nên liên hoan phim "Reims Polar", phiên bản lần thứ 38 sẽ được tổ chức trực tuyến từ ngày 26/05 đến 30/05/2021 và ban tổ chức hy vọng liên hoan quốc tế phim hình sự sẽ chính thức mở màn tại vùng Champagne-Ardenne với sự hiện diện của các đoàn làm phim, cũng như sự tham gia của công chúng, kể từ mùa xuân năm 2022. 

Trong chương trình chiếu phim trên mạng vào cuối tháng này, có hơn 20 bộ phim truyện đến từ 12 quốc gia, quan trọng nhất vẫn là Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Đan Mạch, Bulgaria, Iran, Đức, Ý hay là Pháp. Trong số này, có 9 bộ phim đi tranh giải chính thức. Ngoài ra còn có một hạng mục khác tên là "Sang Neuf" (Máu Mới), dành cho các tài năng trẻ vừa xuất hiện trong làng điện ảnh. 

Liên hoan quốc tế phim hình sự đã diễn ra trong vòng hơn một thập niên tại thành phố Beaune, vùng Bourgogne. Sau khi chia tay với thành phố này, ban điều hành đã đi tìm một đối tác khác. Khi biết rằng các nhà tổ chức đang tìm kiếm một "chủ nhà" mới, Reims đã chấp nhận ngay. Theo lời thị trưởng Arnaud Robinet, hội đồng thành phố Reims đã nắm bắt cơ hội, vì một liên hoan phim quốc tế sẽ giúp củng cố uy tín của thành phố về mặt nghệ thuật. Reims cho tới giờ chỉ nổi tiếng nhờ di sản kiến trúc và văn hóa ẩm thực. Bên cạnh đó, liên hoan phim hình sự cũng đáp ứng đúng các tiêu chí phát triển trên lãnh vực điện ảnh và truyền hình.

Tăng sức hấp dẫn khi phát triển khâu điện ảnh

Thật vậy, vào năm 2019, thành phố Reims đã khánh thành một rạp  multiplex lớn, gồm 11 phòng chiếu phim, trong đó có 5 phòng dành riêng để quảng bá dòng phim nghệ thuật. Trung tâm này được trùng tu từ một nhà hát lớn của thành phố, cho nên đã kết hợp hai chữ Opéra và Reims thành tên gọi OpéRaims. Nhà hát này sẽ làm tâm điểm của liên hoan phim hình sự kể từ năm 2022 trở đi.

Thêm vào đó trong vài năm gần đây, hội đồng cấp vùng Champagne-Ardenne đã biến căn cứ không quân cũ BA112 thành một phim trường khổng lồ, nhằm thu hút các đoàn quay phim đến đây làm việc với giá sản xuất "mềm" hơn và chỉ nằm cách thủ đô Paris khoảng 140 cây số. Kể từ khi được khai trương, phim trường TerraLab, xây trên căn cứ quân sự BA112, đã tiếp đón hai bộ phim truyền hình khá nổi tiếng của Pháp là "Cherif" và "Double Je".

Qua việc thay đổi một lần nữa địa điểm tổ chức, Liên hoan phim hình sự đã viết tiếp một chương thứ ba vào cuốn sách khá dày phản ánh lịch sử và tuổi đời của mình. Lần đầu tiên được khai sinh vào năm 1982 tại Cognac (vùng Charente) miền Tây Nam nước Pháp,  liên hoan này sau đó đã được dời về thành phố Beaune kể từ năm 2008 trở đi. Trong vòng gần bốn thập niên, liên hoan quốc tế phim hình sự (Cognac/Beaune) nổi tiếng nhờ vào cách tổ chức độc đáo, một mặt khai thác dòng phim hình sự; mặt khác trao giải thưởng văn học cho các quyển tiểu thuyết trinh thám, vốn là nguồn cảm hứng đầu tiên cho các nhà viết kịch bản. Vì thế, liên hoan này dung hòa cả hai vế điện ảnh và văn học, qua việc triệu mời hai ban giám khảo khác nhau, ban đầu tiên gồm các nhà đạo diễn để chấm phim, còn ban thứ nhì gồm các tác giả và giới phê bình để trao giải cho các quyển tiểu thuyết trinh thám xuất sắc nhất.

Trong gần 40 năm hoạt động, liên hoan phim hình sự đã giới thiệu nhiều tác phẩm xuất sắc như Thị trấn "Fargo" và Không chốn dung thân "No Country for Old Men" của hai đạo diễn nhà Coen, phim Tử địa "Galveston" của nữ đạo diễn Pháp Mélanie Laurent, phim Không lùi bước "Hell or High Water" của Anh David McKenzie, "3 Billboards" của đạo diễn Ai Len Martin McDonagh.

Còn trong những năm gần đây, giải thưởng đặc biệt của ban giám khảo giúp khán giả khám phá các tên tuổi sau này của dòng phim hình sự : tác giả người Bỉ Michaël R. Roskam "Bullhead" (2011), đạo diễn Tây Ban Nha Alberto Rodriguez "La Isla Minima" (2015), đạo diễn Trung Quốc Dong Yue "Une pluie sans fin" (2018), tác giả người Thụy Điển gốc Ai Cập Tarik Saleh trong phim "Le Caire Confidentiel" (2017). 

"Reims Polar" đi tìm một sức bật mới

Bị hủy bỏ một lần duy nhất kể từ khi được thành lập, liên hoan phim hình sự, ngoài vấn đề dịch Covid-19, còn gặp phải nhiều mối bất đồng sâu rộng liên quan đến các điều kiện hợp tác tài trợ với hội đồng thành phố Beaune trong năm 2020. Theo bà Charlotte Fougère, trưởng ban văn hóa kiêm phó thị trưởng thành phố Beaune, sau 12 năm có mặt, công thức dường như không còn hiệu quả, khiến cho liên hoan phim hình sự bị "hụt hơi". So với những năm đầu, liên hoan này không còn đủ sức thu hút các tên tuổi lớn.

Về phía ban giám đốc liên hoan phim, ông Bruno Barde cho rằng sau nhiều năm thỏa thuận, bất đồng đã nảy sinh do vấn đề tài chính nhiều hơn là về chất lượng nghệ thuật. Ngược lại, ban điều hành cho biết rất tự hào về danh sách khách mời từng đến tham gia liên hoan trong vòng nhiều thập niên qua, trong đó có các bậc thầy điện ảnh quốc tế như Brian de Palma, David Lynch, David Cronenberg, Park Chan-Wook ... phía Pháp thì từng có Claude Chabrol, Jean Dujardin, Olivier Marchal, Mireille Darc, Claude Leclouch hay là Bertrand Tavernier.  Có thể nói là dịch Covid-19, thay vì hàn gắn quan hệ giữa hội đồng thành phố Beaune với ban tổ chức liên hoan phim, cuối cùng lại gây ra bất đồng tranh chấp, đến mức hai bên đành phải chia tay nhau.

Sau phiên bản rút gọn vào cuối tháng 05/2021, (chương trình nhẹ hơn do chỉ được phát hành trực tuyến) liên hoan phim hình sự "Reims Polar" sẽ được triển khai vào mùa xuân năm tới với hơn 40 phim chiếu trong vòng 5 ngày. Ban tổ chức muốn tạo thêm một sức bật mới, khi cho ra đời nhiều hạng mục khác lạ, hầu giới thiệu các bộ phim truyền hình bên cạnh một số tác phẩm hình sự kinh điển. Sau hai năm liên tục gặp nhiều tin xấu, Liên hoan quốc tế phim hình sự hy vọng tìm thấy nơi thành phố Reims một vùng "đất lành chim đậu".