Khí hậu : Quốc Hội Pháp thảo luận dự luật dựa trên các đề xuất của Hội Nghị Công dân

Kể từ ngày hôm qua, 29/03/2021, Quốc Hội Pháp bắt đầu thảo luận dự luật khí hậu, dựa trên các đề xuất của Hội nghị Công dân vì Khí hậu (CCC). Dự luật khí hậu được coi là bộ luật quan trọng cuối cùng trong nhiệm kỳ của tổng thống Emmanuel Macron, sẽ kết thúc vào tháng 5/2022.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron phát biểu tại Hội Nghị Công Dân vì Khí Hậu tại Paris, Pháp, ngày 14/12/2020. AP - Thibault Camus

Trước Quốc Hội Pháp, bộ trưởng Môi Trường Barbara Pompili ca ngợi dự luật này mang lại « một chuyển đổi thực sự về văn hóa chung », sẽ dẫn đến việc thay đổi « lối sống » của người dân Pháp, cụ thể với các biện pháp mạnh, như xóa bỏ các tuyến bay nội địa khi có tàu hỏa thay thế với thời gian di chuyển dưới 2 giờ 30 phút, hay cấm cho thuê các căn hộ bị xếp hạng lãng phí nhiệt, kể từ năm 2028… Đảng cầm quyền Cộng Hòa Tiến Bước (LREM) hy vọng với dự luật này, nước Pháp sẽ có thể cắt giảm 40% khí thải gây hiệu ứng nhà kính vào năm 2030 so với 1990.

Cuộc thảo luận, dự trù diễn ra trong ba tuần lễ, hứa hẹn sẽ căng thẳng. Quốc Hội Pháp đã tiếp nhận hơn 7.000 đề nghị sửa đổi. Theo AFP, bộ trưởng Môi Trường Barbara Pompili, người chủ trì dự luật này, phải đương đầu với nhiều áp lực. Đông đảo giới bảo vệ môi trường chỉ trích mạnh mẽ dự luật, bị coi là không xứng tầm với thách thức nghiêm trọng về khí hậu hiện nay.

Hôm Chủ Nhật 28/03, ngay trước khi Quốc Hội khai mạc đợt thảo luận dự luật khí hậu, đông đảo người tranh đấu môi trường đã xuống đường tại khoảng 150 thành phố, thị xã, thị trấn kêu gọi Quốc Hội đưa ra một « bộ luật khí hậu thực sự ». Hơn 110.000 người tham gia tuần hành, theo ban tổ chức, khoảng 44.000 người theo bộ Nội Vụ. Đây là một cuộc tuần hành lớn hiếm hoi tại Pháp trong bối cảnh đại dịch Covid-19.

Cuối tháng 2/2021, sau khi chính phủ Pháp hoàn chỉnh dự luật dựa trên các đề xuất của Hội nghị Công dân vì Khí hậu, bà Corinne Le Quéré, chủ tịch Ủy ban Cấp cao về Khí hậu (Haut Conseil pour le Climat), một ủy ban tư vấn độc lập của chính phủ Pháp, đã hoan nghênh dự luật « đi theo đúng hướng », nhưng các biện pháp đề ra là « chưa đủ tầm chiến lược ».

Chính phủ Pháp xây dựng dự luật khí hậu nói trên dựa trên 146 đề xuất của Hội nghị Công dân vì Khí hậu, được thành lập tháng 10/2019. Hội nghị được lập theo quyết định của tổng thống. Hội nghị CCC có sự tham gia của 150 công dân. Cơ chế huy động ý kiến đóng góp trực tiếp từ xã hội dân sự cho tiến trình xây dựng luật nói trên là chưa từng có tại Pháp. Nhiều chuyên gia, nhà quan sát thậm chí cho rằng đây là một phương thức thực thi dân chủ hiếm có với cả thế giới.

Hội nghị được lập ra sau cuộc khủng hoảng xã hội Áo Vàng. Khủng hoảng bùng phát tháng 11/2018 sau khi chính phủ ban hành sắc thuế sinh thái đánh vào xăng xe, gây mất lòng dân nghiêm trọng, do sắc thuế bị coi là đánh chủ yếu vào túi tiền của dân nghèo, người có thu nhập thấp. CCC có sứ mạng đưa ra các đề xuất nhằm giúp nước Pháp giảm ít nhất 40% khí thải vào năm 2030, so với năm 1990, trên nguyên tắc bảo đảm công bằng xã hội.