Tổng thống tân cử Philippines không muốn lệ thuộc vào Mỹ về an ninh

Vừa chính thức đắc cử tổng thống, ông Rodrigo Duterte hôm qua 31/05/2016 đã có tuyên bố là về lâu dài, không để Philippines bị phụ thuộc vào Mỹ để bảo vệ an ninh quốc gia. Một dấu hiệu cho thấy Manila muốn giữ khoảng cách với Washington trên hồ sơ chủ quyền biển đảo tại Biển Đông.

Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte trong cuộc họp báo tại Davao ngày 31/05/2016. REUTERS/Lean Daval

Thắng cử trong cuộc bầu cử tổng thống Philippines hôm 9/5 vừa qua, ông Rodrigo Duterte đã ngỏ ý cho biết sẵn sàng cải thiện quan hệ với Trung Quốc tuy vẫn ủng hộ các cuộc đàm phán đa phương xung quanh các tranh chấp chủ quyền biển đảo trên Biển Đông với Trung Quốc, và các nước láng giềng khác trong khu vực, cũng như với các đối tác như Hoa Kỳ hay Nhật Bản.

Trong cuộc họp báo ngày hôm qua tại thành phố Davao, trả lời câu hỏi của các nhà báo liệu Philippines có chủ trương đàm phán song phương với Trung Quốc trên hồ sơ tranh chấp biển đảo, tân tổng thống Duterte khẳng định sẽ theo đuổi một chính sách độc lập về vấn đề chủ quyền khi tuyên bố : « Chúng tôi có hiệp ước với phương Tây, nhưng tôi muốn mọi người biết rằng chúng tôi sẽ đi theo con đường riêng của mình. Đó sẽ là con đường không lệ thuộc vào Hoa Kỳ. Đó là đường lối không làm hài lòng riêng ai nhưng để phục vụ lợi ích của Philippines ».

Philipinnes là đồng minh châu Á gần gũi của Mỹ. Quan hệ giữa hai nước được gắn kết bằng hiệp ước an ninh quốc phòng, vì thế mà lâu nay trong các tranh chấp biển đảo với Trung Quốc tại Biển Đông, Philippines vẫn luôn tin cậy vào sự hậu thuẫn của Mỹ.

Tổng thống mới đắc cử cũng xác nhận sẽ ủng hộ các cuộc đàm phán trực tiếp giữa Trung Quốc - Philippines để giải quyết tranh chấp lãnh thổ nếu các cuộc đàm phán khác không thành. Quan điểm này hoàn toàn khác so với tổng thống mãn nhiệm Benigno Aquino. Dưới thời ông Benigno Aquino, các tranh chấp chủ quyền biển đảo với Trung Quốc đã khiến mối quan hệ Manila và Bắc Kinh không những nguội lạnh mà đôi lúc còn dấy lên căng thẳng. Bên cạnh đó, chính quyền Aquino liên tục có các động thái củng cố mối quan hệ đồng minh cũng như hợp tác quân sự với Mỹ.

Trước khi ông Rodrigo Duterte đắc cử tổng thống, Manila đã đưa các tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc lên Tòa Án Trọng Tài Thường Trực La Haye. Tòa sẽ ra phán quyết trong vài tuần tới.