Trong tháng này, một tuyển tập nhạc Pháp chọn lọc mang tựa đề Songbook được cho tái bản. Đây là album song ca do Benjamin Biolay thực hiện (cùng với nghệ sĩ Melvin Poupaud) hồi cuối năm 2018. Album thứ mười này cũng đánh dấu 20 năm sự nghiệp của ca sĩ kiêm tác giả Pháp Benjamin Biolay.
Sinh trưởng tại Villefranche sur Saône, một thị trấn nằm cách thành phố Lyon 35 cây số về phía Bắc, Benjamin Biolay cho biết anh thừa hưởng năng khiếu nghệ thuật từ ông bố, có tài chơi kèn gỗ clarinet. Từ thuở thiếu thời, anh được đào tạo ở nhạc viện, chủ yếu đàn vĩ cầm (violon) nhưng bên cạnh đó, anh tự học thêm rất nhiều, cho nên đến khi vào nghề sân khấu anh đã nắm vững cách chơi 8 nhạc khí khác nhau. Tới năm 17 tuổi, Benjamin tốt nghiệp nhạc viện thành phố với hai giải nhất về cách thể hiện cũng như lối sáng tác.
Đến Paris lập nghiệp năm anh tròn 20 tuổi, Benjamin Biolay đã tham gia vào nhiều ban nhạc khác nhau. Tuy đã ký được hợp đồng ghi âm với một hãng đĩa lớn (EMI) thế nhưng Benjamin Biolay lại không gặt hái thành công. Tài năng của anh chỉ thật sự được công nhận khi anh sáng tác cho các nghệ sĩ khác. Điển hình là hai ca khúc ‘‘Jardin d’Hiver’’ và ‘‘Chambre avec Vue’’ mà anh viết cho danh ca quá cố Henri Salvador trong giai đoạn những năm 1999-2000. Nhờ vậy mà nam ca sĩ Henri Salvador đã bán hơn một triệu album và đoạt luôn giải thưởng dành cho tập nhạc xuất sắc nhất trong năm.
Cũng nhờ vào sự thành công này mà anh trở thành một tác giả có uy tín. Benjamin Biolay cho biết là mặc dù tính tới nay, anh đã ghi âm 10 album studio, nhưng 20 năm sau người ta vẫn luôn gắn liền tên tuổi của anh với ca khúc ‘‘Jardin d’Hiver’’ (Vườn kính Mùa đông). Có lẽ cũng vì thế mà trên tuyển tập Songbook, Benjamin Biolay đã ghi âm lại bài hát này với một lối phối khí hoà âm hoàn toàn mới.
Thành công vượt bực của nhạc phẩm Jardin d’Hiver mở đường cho Benjamin Biolay hợp tác với nhiều nghệ sĩ trong làng nhạc Pháp như Françoise Hardy, Raphael, Daphné, Élodie Frégé, Julien Clerc ….. Quan trọng nhất là ca sĩ người Canada Isabelle Boulay. Hai nghệ sĩ này hợp tác với nhau trên 3 album, Benjamin Biolay lúc đầu chỉ đặc trách phần phối khí hoà âm, sau đó anh chuyển hẳn qua sáng tác và ghi âm một số bài song ca với Isabelle Boulay.
Ngoài ra, còn có sự hợp tác với Vanessa Paradis, hai người có một thời gian sống chung với nhau và Benjamin đã thực hiện toàn bộ tập nhạc Love Songs (2013) cho Cánh chim địa đàng Vanessa Paradis. Tuy đem lại nhiều thành công, nhưng mối quan hệ hợp tác này lại bị gián đoạn sau khi hai bên chia tay nhau vào năm 2015.
Trong lối sáng tác, ngòi bút của Benjamin Biolay mang nhiều ảnh hưởng của hai tác giả Serge Gainsbourg trong cách dùng chữ (đa âm, nhiều ý), và Charles Trenet trong cách sắp xếp giai điệu (phức hợp, liền mạch). Điểm mạnh của Benjamin Biolay là cái tài sử dụng nhiều nhạc khí, lối hoà âm nơi tác giả này hơn ai hết, là một ngôn ngữ hẳn hoi tạo được sự liền kết, tính nhất quán nơi những giai điệu mà thoạt nghe, khó thể đứng chung với nhau. Trước khi trình làng tập nhạc Songbook, chủ yếu bao gồm các bản cover nhạc Pháp nổi tiếng, Benjamin Biolay từng dành trọn nguyên một album để tưởng niệm bậc thầy Charles Trenet.
Có thể nói là theo cảm nhận của giới yêu nhạc, Benjamin Biolay nổi tiếng nhờ ngòi bút sáng tác nhiều hơn là nhờ chất giọng của mình. Điều đó có thể giải thích vì sao trong số 10 album ghi âm ở phòng thu, chỉ có ba tập nhạc là thật sự thành công, trong đó có album thứ năm (mang tựa đề La Superbe) phát hành cách đây đúng 10 năm (2009) và đã đem về cho anh hai giải thưởng Victoires de la Musique của Pháp dành cho album nhạc nhẹ xuất sắc nhất và Giọng ca nam hay nhất trong năm 2010.
Đối với giới phê bình, Benjamin Biolay là một tác giả có nhiều tham vọng, luôn thực hiện những dự án ghi âm có tầm cỡ, thường là những album kép, bao gồm tới 30 hay 40 ca khúc do Benjamin có một ngòi bút sáng tác đều đặn, dồi dào. Tác giả này cho biết là sáng tác đối với anh có tác dụng xoa dịu những vết thương vô hình, do từ thuở thiếu thời Benjamin có một tâm hồn hết sức nhạy cảm và do vậy anh thường bị xuống tinh thần hay bị chứngtrầm cảm.
Trong cách viết của anh, Benjamin Biolay thích dùng cách nói ngược ý, gọi vậy nhưng không phải vậy. Album gần đây nhất mang tựa đề tiếng Anh Songbook nhưng lại là một tuyển tập nhạc Pháp 100%. Love Songs được viết cho mối tình (với Vanessa Paradis) nhưng lại báo hiệu cho sự đổ vỡ, đoạn tuyệt. Còn khúc nhạc tango đề tựa "Volver" hiểu theo nghĩa ‘‘trở về’’ lại là album của một ‘‘kẻ thất tình’’ không rời khỏi nhà nửa bước. Nối bước bậc đàn anh Gainsbourg, Benjamin Biolay đi tìm cho riêng mình nét khác biệt trong sáng tác, đó là những điều nghịch lý thường thấy, bao mâu thuẫn thường ngày, nhưng lại do cố tình (hay ít ra) có chủ ý nơi Benjamin Biolay.
Thư TinHãy nhận thư tin hàng ngày của RFI: Bản tin thời sự, phóng sự, phỏng vấn, phân tích, chân dung, tạp chí
Đăng ký