Đàm phán Brexit : Thủ tướng Anh ra điều kiện cuối cùng cho châu Âu

Thủ tướng Anh Boris Johnson thông báo công bố kế hoạch Brexit mới vào ngày 02/10/2019 nhằm tránh các điều khoản backstop được Bruxelles và chính phủ Theresa May liên quan đến việc tái lập đường biên giới giữa miền Bắc Ailen (thuộc Anh Quốc) và Cộng Hòa Ailen (thành viên Liên Hiệp Châu Âu).

Thủ tướng Anh Boris Johnson tới dự đại hội đảng Bảo Thủ tại Manchester, ngày 02/10/2019. REUTERS/Henry Nicholls

Đây là cơ hội « cuối cùng » mà ông Boris Johnson đề xuất với Liên Hiệp Châu Âu. Nhưng nếu Bruxelles không chấp nhận thảo luận « nhân nhượng » trên, Luân Đôn sẽ ngừng mọi cuộc đàm phán cho đến khi Anh Quốc rời khỏi Liên Hiệp Châu Âu vào ngày 31/10.

Trước khi được công bố tại lễ bế mạc đại hội đảng Bảo Thủ, ngày 02/10/2019, tại Manchester, một số chi tiết của đề xuất trên đã được tiết lộ cho nhật báo Daily Telegraph.

Thông tín viên RFI Muriel Delcroix tường trình từ Luân Đôn :

« Chấp nhận hay bỏ qua : đây là thông điệp mà thủ tướng Anh Boris Johnson sắp truyền tải tới Liên Hiệp Châu Âu khi ông thông báo đề xuất mới về Brexit ngày 02/10. Đây có thể được coi là đề xuất đầu tiên và cũng là cuối cùng.

Trong bài diễn văn tại lễ bế mạc đại hội đảng Bảo Thủ ở Manchester, có thể thủ tướng Anh hứa đưa ra một thỏa hiệp đúng đắn và hợp lý. Nhưng dường như ông cũng cảnh báo là các cuộc đàm phán sẽ chấm dứt ngay lập tức nếu 27 nước còn lại của Liên Hiệp Châu Âu bác kế hoạch của ông.

Thế nhưng, trước ngày tỏ rõ quyết tâm, chính phủ Anh đã cố tình tiết lộ một số điểm chính trong đề xuất của thủ tướng Johnson với tờ Daily Telegraph, một nhật báo cánh hữu và ủng hộ Brexit. Theo tờ báo, ông Boris Johnson sẽ đề xuất « hai đường biên giới trong vòng bốn năm » trên hòn đảo Ailen. Như vậy, Bắc Ailen, thuộc Liên Hiệp Anh, sẽ có quan hệ đặc biệt với Bruxelles cho đến năm 2025.

Kế hoạch mới triệt để này sẽ tính đến nhu cầu tất yếu lập một đường biên giới giữa Anh Quốc và Bắc Ailen trên biển Ailen trong vòng 4 năm và áp dụng các biện pháp kiểm tra hải quan giữa miền Bắc và miền Nam hòn đảo. Như vậy, vùng Bắc Ailen(thuộc Anh Quốc) vẫn nằm trong thị trường chung châu Âu cho đến năm 2025 nhưng ngược lại, sẽ rời liên minh thuế quan cùng với phần còn lại của Anh Quốc. Sau bốn năm, nghị viện Bắc Ailen sẽ được tự do lựa chọn ở lại với Liên Hiệp Châu Âu hoặc quay lại với luật lệ của Anh Quốc. Từ nay đến lúc đó, Anh Quốc sẽ tách ra khỏi các ràng buộc về luật lệ của Liên Hiệp Châu Âu.

Nhưng nếu như các thành viên châu Âu bác kế hoạch này, thủ tướng Johnson cảnh báo : sẽ không có chuyện lùi thời hạn, Anh Quốc sẽ rời khỏi Liên Hiệp Châu Âu vào ngày 31/10 mà không cần thỏa thuận ».