Bầu tổng thống Tunisia: Chiến thắng của các ứng viên “phi hệ thống”

Một chuyên gia về luật hiến pháp khắc khổ sẽ đọ sức với một doanh nhân hiện đang ngồi tù : Nếu kết quả bán phần cuộc bầu cử tổng thống Tunisia hôm Chủ Nhật 15/09/2019 vừa qua được xác nhận, thì vòng 2 cuộc bầu cử sẽ cho thấy sự biến động của bối cảnh chính trị tại đất nước đi tiên phong trong Mùa Xuân Ả Rập.

Các nhân viên đang kiểm phiếu tại một phòng bỏ phiếu bầu tổng thống Tunisia, ở Tunis, ngày 16/09/2019 REUTERS/Muhammad Hamed

Theo số liệu chính thức được cơ quan bầu cử (Isie) của Tunisia công bố vào hôm qua, 16/09/2019, dựa trên 2/3 số phiếu đã kiểm, thì ứng cử viên Kais Saied, một học giả 61 tuổi, không thuộc đảng phái hay phong trào chính trị nào, đã về đầu với 18,9% số phiếu.

Theo sau là ông Nabil Karoui, một doanh nhân 56 tuổi, hiện đang bị cầm tù, được 15,5% phiếu bầu, đứng trên cả Abdelfattah Mourou, ứng cử viên của đảng Ennahda theo xu hướng Hồi Giáo, chỉ được 12,9%.

Theo hãng tin Pháp AFP, ông Mohamed Tlili Mansri, một quan chức thuộc cơ quan bầu cử Isie cho rằng kết quả sơ bộ nói trên khá tiêu biểu, và thứ hạng chung cuộc sẽ không thay đổi.

Cả hai ứng cử viên về đầu thường được coi là những ứng viện « phi hệ thống », tức là không phải là những người xuất thân từ một đảng phái hay phong trào chính thống, trong chính quyền hoặc trong phe đối lập.

Họ nằm trong số 26 người ra tranh cử tổng thống lần này, trong bối cảnh Tunisia đang trải qua khủng hoảng kinh tế xã hội nghiêm trọng, dẫn đến xu hướng phủ nhận giới chính khách truyền thống.

Trong cuộc vận động tranh cử vừa qua, cả hai ông Saied và Karoui, đều đã khai thác tâm lý phản bác giới chính trị truyền thống đó.

Là một người sành sỏi về Hiến Pháp, ông Kais Saied được biết đến trong tư cách một nhà bình luận chính trị, luôn có hình ảnh là một người thanh liêm, không thể mua chuộc, đứng trên các tranh cãi chính trị nhỏ nhen. Ông có một chủ trương nhìn chung rất bảo thủ về mặt xã hội, như chống việc bãi bỏ án tử hình, chống việc bãi bỏ luật kết tội những người đồng tính, chống chủ trương công bằng trong việc nhận thừa kế.

Còn Nabil Karoui là một người xuất thân từ giới quyền thế tại Tunisia, nhưng đã tỏ lập trường chống lại các thành phần đó. Hình ảnh của người hùng chống hệ thống của ông đã được củng cố đáng kể khi ông bị bắt giam vào cuối tháng Tám vừa qua trong khuôn khổ một cuộc điều tra về rửa tiền và gian lận thuế.

Trong những năm gần đây, doanh nhân này đã được người dân biết đến nhờ những chiến dịch từ thiện mà ông tổ chức tại những vùng nghèo khó, và nhất là nhờ Nessma, một kênh truyền hình tư nhân hùng mạnh mà chính ông là sáng lập viên.