Tổng thống Rumani hỏi ý dân về cải cách tư pháp

Tại Rumani, một cuộc trưng cầu dân ý sẽ được tổ chức vào ngày 26/05/2019 để lấy ý kiến người dân về các cuộc cải cách tư pháp. Tổng thống thuộc phe trung hữu Klaus Iohannis hôm qua 28/03 thông báo như trên. Ông muốn các công dân khẳng định ủng hộ hay phản đối cải cách tư pháp.

Tổng thống Rumani Klaus Iohannis tới dự thượng đỉnh châu Âu, Bruxelles, ngày 22/03/2019 REUTERS/Yves Herman/File Photo

Tổng thống Klaus Iohannis đang có những xung đột với chính phủ cánh tả vì chính phủ muốn tiến hành cải cách tư pháp để hạn chế quyền hành của các thẩm phán, một cuộc cải cách khiến Liên Hiệp Châu Âu lo ngại. Ngày 26/05 cũng là ngày bầu cử Nghị Viện Châu Âu.

« Chúng ta không thể tiếp tục như thế này được nữa ». Tổng thống Rumani đã dùng những từ ngữ nói trên để giải thích cho quyết định tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý.

Từ năm 2017, bộ máy hành pháp Rumani bị chia rẽ về dự án cải cách tư pháp. Một bên là tổng thống Klaus Iohannis, thuộc phe trung hữu ủng hộ Liên Hiệp Châu Âu. Ông Iohannis tố cáo các hành vi tấn công vào hệ thống tư pháp. Còn bên kia là chính phủ cánh tả, có lập truờng phê phán rất mạnh mẽ các định chế của Liên Âu. Đảng Xã Hội - Dân Chủ cầm quyền muốn khắc phục điều mà họ họi là « sự lạm quyền của các thẩm phán ».

Hai phe không thể tìm được tiếng nói chung. Do vậy, các công dân Rumani có tránh nhiệm giải quyết cuộc xung đột này.

Câu hỏi đặt ra cho người tham gia trưng cầu dân ý vẫn chưa được cho biết cụ thể. Nhưng điều cơ bản là người dân Rumani sẽ được kêu gọi cho ý kiến về chính phủ. Tổng thống Klaus Iohannis lưu ý là công dân Rumani có quyền quyết định liệu họ có muốn tham nhũng trở thành chính sách của Nhà nước hay không.

Nếu kế hoạch cải cách tư pháp được thông qua tại Rumani, những người bị cáo buộc tham nhũng có thể sẽ được ân xá ».

Trong khi đó, thẩm phán Laura Codruta Kovesi hôm qua 28/03 bị buộc tội tham nhũng. Bà Laura Codruta Kovesi là lãnh đạo Viện Công Tố chống tham nhũng của Rumani cho đến khi bị bãi nhiệm hồi tháng 07/2018. Thẩm phán Kovesi được coi là biểu tượng cho cuộc chiến chống tham nhũng tại Rumani và cũng là một trong những gương mặt nổi bật nhất có khả năng trở thành lãnh đạo Viện Công Tố của Liên Hiệp Châu Âu.