Chủ tịch Hạ Viện Anh : Không thể bỏ phiếu lần nữa về thỏa thuận Brexit

Tiến trình đưa nước Anh ra khỏi Liên Hiệp Châu Âu (Brexit) tiếp tục gặp bế tắc. Hôm qua, 18/03/2019, chủ tịch Hạ Viện Anh Quốc John Bercos tuyên bố là chính phủ không thể đưa thỏa thuận về Brexit ra Quốc Hội để biểu quyết một lần nữa.

Cờ Anh và Liên Hiệp Châu Âu ở bên ngoài Nghị Viện Anh Quốc, Luân Đôn, ngày 13/03/2019 REUTERS/Tom Jacobs

Thủ tướng Theresa May đã thông báo ý định từ đây đến ngày mai sẽ đệ trình thỏa thuận về Brexit mà bà đã thương lượng với Bruxelles. Nhưng ngoài một vài sửa đổi nhỏ, văn bản này không khác gì thỏa thuận mà các dân biểu Anh mới bác bỏ trong cuộc bỏ phiếu vào tuần trước.

Dựa trên một công ước có từ năm 1604, chủ tịch Hạ Viện Anh John Bercow cho rằng chính phủ không thể đệ trình trong cùng một kỳ họp của Quốc Hội một văn bản đã bị các dân biểu bác bỏ trước đó.

Kịch bản nào cho Brexit ?

Sau khi chủ tịch Hạ Viện từ chối cho biểu quyết lần nữa thỏa thuận Brexit, ba kịch bản có thể xảy ra :

Kịch bản thứ nhất là dời ngày Brexit. Nếu muốn tránh một Brexit không thỏa thuận vào ngày 29/03, thủ tướng Theresa May phải xin Liên Hiệp Châu Âu cho dời lại ngày chia tay. Nhưng Liên Hiệp Châu Âu đã báo trước là mọi yêu cầu dời ngày Brexit phải được toàn bộ 27 nước thành viên đồng ý. Lãnh đạo các nước Liên Hiệp Châu Âu sẽ họp thượng đỉnh trong hai ngày 21 và 22/03 ở Bruxelles để quyết định.

Kịch bản thứ hai là Brexit không thỏa thuận. Tuy Quốc Hội Anh đã bác bỏ khả năng này trong cuộc bỏ phiếu ngày 13/03, nhưng đây vẫn là một khả năng hoàn toàn có thể xảy ra, nếu không đạt được đồng thuận trong nội bộ chính giới Anh, cũng như giữa Luân Đôn với Bruxelles. Trong trường hợp này, Anh Quốc sẽ rời khỏi thị trường chung và liên minh thuế quan châu Âu ngay lập tức mà không có một giai đoạn chuyển tiếp. Đây là kịch bản mà giới doanh nghiệp rất lo ngại vì sẽ gây nhiều xáo trộn trong trao đổi mậu dịch giữa Anh với Liên Hiệp Châu Âu.

Thứ ba là trong trường hợp bế tắc kéo dài, không loại trừ khả năng Anh Quốc tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý thứ hai về Brexit, tuy phương án này đã bị Hạ Viện bác bỏ vào tuần trước. Thủ tướng May thì vẫn từ chối tham khảo ý kiến dân Anh một lần nữa, như vậy nếu muốn có một cuộc trưng câu dân ý thứ hai, thì phải vừa dời ngày Brexit, vừa thay chính phủ hoặc tổ chức bầu Quốc Hội mới.