Vụ Khashoggi : Châu Âu muốn một cuộc điều tra "tỉ mỉ, đáng tin"

Ngày 20/10/2018, chính quyền Riyad khẳng định nhà báo đối lập Jamal Khashoggi đã chết « vì tai nạn » trong lãnh sự quán Ả Rập Xê Út tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ. Sau phản ứng của Mỹ và tổng thư ký Liên Hiệp Quốc, Liên Hiệp Châu Âu yêu cầu mở một cuộc điều tra về cái chết « vô cùng mờ ám ».

Án mạng nhắm vào nhà báo Jamal Khashoggi tiếp tục gây nhiều nghi vấn. AFP/Mohammed Al-Shaikh

Trong bản thông cáo ngày 20/10/2018, được AFP trích dẫn, bà Federica Mogherini, người đứng đầu ngành ngoại giao Liên Hiệp Châu Âu, cho biết : « Liên Hiệp Châu Âu và các đối tác nhấn mạnh đến việc phải tổ chức điều tra kỹ lưỡng, đáng tin cậy và minh bạch, nhằm làm rõ hoàn cảnh dẫn đến cái chết (của Khashoggi) và buộc những người tham gia phải chịu trách nhiệm hành vi của mình ».

Pháp và Đức đều mạnh mẽ lên án vụ sát hại nhà báo Khashoggi và cho rằng những lời giải thích của Riyad là « chưa đủ », không thỏa mãn được mọi nghi vấn. Paris và Berlin yêu cầu « một cuộc điều tra thấu đáo và nghiêm túc » để làm sáng tỏ chủ ý đằng sau vụ sát hại này và phải tìm ra được « kẻ chủ mưu ».

Sau khi đánh giá lời giải thích của Ả Rập Xê Út là « đáng tin », ngày 20/10, tổng thống Mỹ tuyên bố ngừng bán vũ khí cho Riyad sẽ khiến nền kinh tế Hoa Kỳ bị « thiệt hại nhiều hơn » là Ả Rập Xê Út, ảnh hưởng đến « 1 triệu công ăn việc làm » của người lao động Mỹ.

Nhà báo Jamal Khashoggi là nạn nhân của một chiến dịch hãm hại các nhà ly khai sống lưu vong tại Mỹ được chính quyền Ả Rập Xê Út triển khai. Theo thông tin ngày 20/10 của báo New York Times, trụ sở của cơ quan chuyên tung tin thất thiệt được đặt tại Riyad. Một nhân viên tình báo theo dõi tài khoản của các nhà bất đồng chính kiến Ả Rập Xê Út trên mạng Twitter, bôi xấu hoặc định hướng công luận chống lại họ.

Chiến dịch này có lẽ được bắt đầu vào năm 2010 theo sáng kiến của Saud Al Qahtani, trợ lý giám đốc cơ quan tình báo quốc gia và là cánh tay phải của hoàng thái tử Mohammed Ben Salman.