Thương mại : Lãnh đạo Mỹ, Canada và Mêhicô ca ngợi hiệp định mới

Sau khi hai chính phủ Hoa Kỳ và Canada đạt thỏa thuận thương mại mới (AEUMC/USMCA) trong gang tấc, ngày 01/10/2018, lãnh đạo ba nước Bắc Mỹ đồng loạt ca ngợi hiệp định này. Tuy nhiên, hiệp định còn phải chờ Quốc Hội ba nước phê chuẩn.

Cờ Mỹ, Canada và Mêhicô tại Detroit, Michigan, Hoa Kỳ, ngày 29/08/2018. REUTERS/Rebecca Cook/File Photo

Theo AFP, tổng thống Mỹ Donald Trump hết lời tán dương đây là thỏa thuận thương mại « quan trọng nhất trong lịch sử nước Mỹ ». Đồng nhiệm Mêhicô, tổng thống Enrique Peña Nieto, thì nói đến một thỏa thuận mà « ba bên cùng có lợi ». Thủ tướng Canada Justin Trudeau khẳng định đây là một thỏa thuận « hoàn toàn có lợi » cho toàn dân Canada.

Tổng thống Mỹ có lẽ là người hài lòng nhất về thỏa thuận nói trên, bởi chính Donald Trump là người khởi xướng việc hủy bỏ hiệp định tự do do thương mại Bắc Mỹ cũ (NAFTA/ALENA), mà ông cho là hết sức có hại cho Hoa Kỳ, để thay thế bằng một thỏa thuận mới. Theo Donald Trump, hiệp định mới sẽ cho phép Hoa Kỳ trở lại vị thế của một đại cường công nghiệp.

Về phần mình, thủ tướng Canada nhấn mạnh là Ottawa đã bảo vệ được lằn ranh đỏ, tức là duy trì « cơ chế giải quyết tranh chấp », từng cho phép Canada nhiều lần giành thắng lợi trước Hoa Kỳ. Theo người đứng đầu chính phủ Canada, đàm phán với một đối tác có nền kinh tế lớn hơn đến 10 lần là điều không dễ dàng. Thủ tướng Jusin Trudeau cũng nhấn mạnh là hiệp định ba nước Bắc Mỹ hiện vẫn chưa có hiệu lực, và « vẫn còn một số lo ngại », cho dù đây là « một bước tiến lớn ».

Tổng thống Mỹ hy vọng sẽ chính thức phê chuẩn hiệp định cùng lãnh đạo hai láng giềng, vào cuối tháng 11, trước khi tổng thống Mêhicô mãn nhiệm ngày 01/12. Kết quả bầu cử giữa kỳ đầu tháng 11 tại Mỹ sẽ có thể ảnh hưởng lớn đến tương lai của hiệp định AEUMC/USMCA, nếu đảng đối lập Dân Chủ giành lại được đa số. Donald Trump bảo đảm đã sẵn sàng một số giải pháp thay thế, nếu Quốc Hội Mỹ không chấp thuận hiệp định mới, nhưng ông không nêu chi tiết.

Hiệp định Mỹ-Mêhicô-Canada chính thức thành hình, với thỏa thuận giữa Mỹ và Canada hôm qua, tiếp theo thỏa hiệp giữa Mêhicô và Mỹ hồi cuối tháng 9/2018. Hiệp định dự kiến sẽ kéo dài 16 năm, và cứ mỗi sáu năm sẽ được xem xét lại.