Syria : Mỹ, Pháp cảnh báo « thảm họa » với thường dân, nếu Damas tấn công Idleb

Từ nhiều tuần nay, chính quyền Damas tập hợp nhiều đơn vị quân đội tại các khu vực xung quanh tỉnh Idleb, để chuẩn bị cho một chiến dịch tấn công lớn. Tiếp theo các phản ứng từ Liên Hiệp Quốc và nhiều tổ chức nhân quyền, hôm qua 3/9/2018, đến lượt tổng thống Mỹ và bộ Ngoại Giao Pháp lên tiếng cảnh báo về các thảm họa khủng khiếp đối với thường dân.

Ảnh minh họa : Syria - lính tập trung tại al-Bab. Ảnh ngày 05/08/2018. REUTERS/Khalil Ashawi

Trong một thông điệp Twitter, tổng thống Mỹ Donald Trump báo trước là chiến dịch tấn công vào khu vực cuối cùng nằm dưới sự kiểm soát của quân nổi dậy, có thể khiến « hàng trăm nghìn người thiệt mạng ». Ông Donald Trump cảnh báo Nga và Iran sẽ « phạm phải một sai lầm nghiêm trọng », nếu tham gia vào chiến dịch này.

Thông cáo của bộ Ngoại Giao Pháp nhấn mạnh là một chiến dịch như vậy, nếu xảy ra, sẽ dẫn đến « các thảm họa nhân đạo mới », trực tiếp đe dọa số phận của ba triệu thường dân sống tại Idleb, gây ra một làn sóng tị nạn mới.

Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia bảo trợ một số nhóm nổi dậy tại Idleb, đã triển khai nhiều đơn vị quân đội tại khu vực này, và đang tìm cách tránh một cuộc tấn công của quân đội Damas vào tỉnh Idleb.

Iran và Nga gia tăng áp lực

Ngày thứ Sáu 7/9 tới, các ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ, Nga và Iran sẽ họp tại Teheran để bàn về tình hình Syria. Trước thềm hội nghị quan trọng này, các ngoại trưởng Iran và Nga đồng loạt lên tiếng ủng hộ chiến dịch tấn công Idleb của chính quyền Damas, nhằm gia tăng áp lực lên Ankara.

Thông tín viên Paul Khalifeh tường trình từ Beyrouth :

« Hội nghị ba bên tại Teheran sẽ hoàn toàn tập trung vào cuộc khủng hoảng Syria, và đặc biệt là số phận của tỉnh Idleb, nơi ảnh hưởng của Thổ Nhĩ Kỳ còn rất mạnh.

Tại Damas, ngoại trưởng Iran Mohammad Jawad Zarif khẳng định quan điểm là Idleb phải ‘‘được thanh lọc’’, giống như ‘‘toàn bộ các vùng lãnh thổ khác của Syria phải được bình định’’. Ông Mohammad Jawad Zarif nói : ‘‘Lực lượng khủng bố còn ở lại tại Idleb phải bị tiêu diệt và khu vực này cần được đưa đặt trở lại dưới quyền kiểm soát của nhân dân Syria’’.

Lãnh đạo ngoại giao Iran nhấn mạnh đến việc Teheran kiên trì ủng hộ sự toàn vẹn lãnh thổ của Syria, với hy vọng là toàn bộ các cộng đồng và phe nhóm ‘‘đều cùng nhau tham gia tái thiết đất nước’’. Ngoại trưởng Iran cũng kêu gọi tạo điều kiện để người tị nạn Syria trở về nhà.

Tại Matxcơva, lãnh đạo ngoại giao Nga hưởng ứng phát biểu của đồng nhiệm Iran. Ông Serguei Lavrov cho rằng không thể để cho tình trạng hiện nay ở Idleb ‘‘kéo dài vô tận’’. Theo ngoại trưởng Nga, chính quyền Syria có quyền ‘‘thanh toán các phần tử khủng bố’’ trên lãnh thổ quốc gia.

Hiện tại, hơn một nửa tỉnh miền tây bắc Syria nằm dưới sự kiểm soát của quân thánh chiến, thuộc một chi nhánh cũ của Al-Qaida tại Syria. Phần còn lại nằm trong tay các phe nhóm thân Thổ Nhĩ Kỳ.

Thứ Sáu tới, trong hội nghị ba bên tại Teheran, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ bị Nga và Iran đặt trong tình trạng trên đe, dưới búa, để buộc Ankara không chống lại một chiến dịch tấn công của Damas nhắm vào tỉnh Idleb ».

Hôm qua, nhóm nghiên cứu khủng hoảngquốc tếIGC (International Crisis Group), có trụ sở tại Bruxelles nhấn mạnh đến tầm quan trọng của các đối thoại giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ, có thể giúp đạt được một thỏa thuận nhằm tránh một cuộc tắm máu tại Idleb. IGC nhắc lại thành công của các thỏa thuận nhằm thiết lập bốn vùng giảm căng thẳng tại Syria hồi năm ngoái, nhờ sự hậu thuẫn của Matxcơva và Ankara.