Thượng đỉnh Trump-Putin mở ra vào lúc Nga-Mỹ nhiều bất đồng

Vào trưa nay, 16/07/2018, tổng thống Mỹ Donald Trump và đồng nhiệm Nga Vladimir Putin đã họp thượng đỉnh tại Helsinki, thủ đô Phần Lan. Hội nghị đã mở ra trong bối cảnh quan hệ giữa hai nước đang có rất nhiều căng thẳng, trên một loại vấn đề, từ nghi án Nga can thiệp vào bầu cử Mỹ, cho đến Syria.

Tổng thống Mỹ Donald Trump (T) và vợ, bà Melania Trump, đến sân bay Helsinki-Vantaa, ngày 15/07/2018. REUTERS/Leonhard Foeger

Theo ghi nhận của AFP, trên phương diện cá nhân, cả hai lãnh đạo Mỹ và Nga đều đã nhiều lần tỏ ý muốn xích lại gần nhau hơn, cải thiện bang giao giữa hai nước, bất chấp nhiều căng thẳng chính trị và ngoại giao đang có giữa hai nước.

Như để tỏ thiện chí cải thiện quan hệ Mỹ-Nga của bản thân ông, trong một tin nhắn Twitter vào hôm nay, trước lúc cuộc họp mở ra, ông Trump đã đổ lỗi cho các chính quyền tiền nhiệm Obama là đã quá « ngu dốt » làm cho quan hệ Washington-Mátxcơva xấu đi đến mức tồi tệ như hiện nay.

Tuyên bố mới nhất của ông Trump đã lại khiến nhiều nhà quan sát lo ngại rằng tổng thống Mỹ sẽ nhượng bộ tổng thống Nga Putin quá trớn trong buổi họp hôm nay.

Trên hồ sơ Syria chẳng hạn, trong lúc ông Trump nôn nóng muốn rút Mỹ ra khỏi cuộc tranh chấp này, trong lúc ông Putin lại muốn Nga đóng vai trò số một trong khu vực.

Về hồ sơ Crimée cũng thế, từ nhiều tuần lễ nay, tổng thống Mỹ duy trì thái độ mập mờ về việc công nhận quyền của Nga sáp nhập bán đảo vốn thuộc quyền quản lý của Ukraina.

Một hồ sơ khác gây khó khăn là cuộc điều tra đang tiến hành tại Mỹ, liên quan đến việc Nga tích cực can thiếp vào cuộc bầu cử Mỹ năm 2016. Ba ngày trước đây, tư pháp Mỹ đã truy tố 12 nhân viên tình báo Nga về tội tấn công tin học vào hệ thống máy tính của bà Hillary Clinton, ứng viên tổng thống đảng Dân Chủ năm 2016.

Đối với thông tín viên RFI Quentin Dickinson, từ Bruxelles, hai nhân vật Donald Trump và Vladimir Putin có tính cách rất khác biệt nhau, nhưng nhiều điều ông Trump đã làm trong thời gian qua lại rất có lợi cho Nga:

« Một bên là Vladimir Putin, người có đầu óc tính toán lạnh lùng, bài bản, sử dụng ngôn từ phũ phàng có chủ đích. Còn bên kia là Donald Trump, người thường khoe khoang là chưa bao giờ cần đọc trước hồ sơ, chưa bao giờ cần phải chuẩn bị trước một cuộc gặp ở bất kỳ cấp nào.

Mục đích của tổng thống Trump, nhân danh lô gíc tính toán tài chính, muốn xem xét lại tất cả các cấu trúc quan hệ quốc tế đa phương, vốn từ năm 1945 đến nay, đã ít nhiều bảo đảm được mức độ tối thiểu về hòa bình, phồn thịnh và ổn định trong quan hệ giữa tất cả các nước trên thế giới.

Trong khi đó, mục đích của tổng thống Putin là mở rộng ảnh hưởng của nước Nga, bất chấp thực trạng nền kinh tế quốc gia, nhằm phục hồi một cường quốc quân sự và thông qua các mạng xã hội, tiến hành thao túng công luận các nước phương Tây.

Đối với nguyên thủ Mỹ, tổng thống Nga là một nhân vật phù hợp với tầm cỡ và khả năng của ông và sẽ không phải vất vả gì để thuyết phục là quan điểm Nước Mỹ Trước Đã, của ông rất xác đáng.

Còn đối với nguyên thủ Nga, vui mừng vì sự suy yếu của NATO, của Liên Hiệp Quốc, nhóm G7 và Liên Hiệp Châu Âu mà các hoạt động của Donald Trump gây ra, thì tổng thống Hoa Kỳ hoàn toàn phù hợp với khái niệm Kẻ Ngốc Hữu Dụng, rất được bộ máy tuyên truyền Nga chú trọng từ một thế kỷ nay ».