Iran quyết định gia tăng khả năng tinh lọc Uranium

Trong ngày 05/06/2018, Iran thông báo với Cơ Quan Năng Lượng Nguyên Tử Quốc Tế AIEA tại Vienna, sẽ gia tăng khả năng sản xuất uranium phóng xạ cao, và do đó sẽ trang bị các máy ly tâm có công suất mạnh hơn. Chính quyền Hồi giáo dường như muốn gây thêm áp lực với châu Âu.

Giám đốc Tổ Chức Năng Lượng Nguyên Tử Iran, ông Ali Akbar Salehi tại Vienna, Úc, 28/09/2016. REUTERS/Leonhard Foeger/File Photo

Từ Téhéran,thông tín viên Siavosh Ghazi tường thuật :

"Theo phát ngôn viên Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc gia Behrouz Kamalvandi, bức thư sẽ được gửi đến Cơ Quan Năng Lượng Nguyên Tử Quốc Tế ngay trong ngày hôm nay, thứ ba 05/06/2018, để thông báo là Iran sắp tiến hành một loạt biện pháp để gia tăng khả năng tinh lọc Uranium có cường độ phóng xạ cao.

Như thế, Iran sẽ khởi công xây dựng một cơ xưởng chế tạo máy ly tâm tân tiến hơn và chế tạo khí UF6 (hexafluorure d'uranium) cần thiết cho máy ly tâm.

Teheran đưa ra thông báo này sau khi Giáo chủ Ali Khamenei, lãnh đạo tối cao, ngày hôm trước ra lệnh cho chính quyền Iran gia tăng năng lực làm giàu Uranium.

Theo chỉ thị của lãnh đạo số một Iran, tạm thời các biện pháp này phải được thực hiện trong khuôn khổ hiệp định hạt nhân 2015 nhưng nếu các nước Châu Âu không cam kết đầy đủ bù đắp thiệt hại kinh tế cho Iran - do Mỹ hủy bỏ hiệp định và tăng cường trừng phạt - thì Iran cũng hủy hiệp định.

Trong khuôn khổ hiệp định hạt nhân, Iran phải chờ đến năm 2024 mới có quyền chế tạo máy ly tâm tối tân hơn những dàn máy hiện tại để gia tăng khả năng tinh lọc uranium có cường độ phóng xạ cao.

Đúng vào lúc Hoa Kỳ yêu cầu Iran ngưng toàn bộ chương trình làm giàu Uranium và Châu Âu muốn ấn định những giới hạn mới sau năm 2025 thì Iran tuyên bố trang bị thêm máy ly tâm tối tân."

Quyết định gây lo ngại trên đây cũng được loan báo vào lúc Iran được AIEA khen ngợi Iran « tôn trọng » các cam kết trong hiệp định hạt nhân, cho phép thanh tra thăm viếng mọi địa điểm. Tuy nhiên, ngày hôm qua, tổng thư ký cơ quan Cơ Quan Năng Lượng Nguyên Tử Quốc Tế, Yukiya Amano thúc giục Iran « phải biết trù liệu giờ giấc thích hợp » khi làm việc với thanh tra quốc tế hầu tạo niềm tin cậy.

Trong khi đó, Israel mà Teheran xem là « kẻ thù không đội trời chung » vận động Châu Âu cô lập chính quyền Hồi giáo. Sau Berlin, hôm nay thủ tướng Benjamin Netanyahu đến Paris, được tổng thống Macron tiếp vào chiều hôm nay trước khi sang Luân Đôn vào ngày mai với nỗ lực huy động một « mặt trận chung chống Iran ».

Tại Đức, thủ tướng Israel đưa ra lập luận nếu muốn chấm dứt làn sóng di dân thì phải giải quyết cuộc chiến tại Syria. Muốn vậy thì Iran phải ngưng can thiệp ủng hộ chính quyền Damas và rút khỏi Syria.

Israel tìm cách thuyết phục Châu Âu ủng hộ quan điểm của Mỹ, hủy bỏ hiệp định hạt nhân 2015, nhưng thủ tướng Đức và tổng thống Pháp đều xem hiệp định này là phương thức duy nhất không cho Iran trang bị bom nguyên tử.