Hơn hai tháng sau bầu cử, Ý có thủ tướng mới

Sau 80 ngày thương lượng, đàm phán, Ý có thủ tướng mới. Hôm qua 23/05/2018, tổng thống Ý quyết định giao phó cho giáo sư luật Giuseppe Conte, 53 tuổi, trách nhiệm thành lập chính phủ mới.

Tân thủ tướng Ý Giuseppe Conte ra nói chuyện với các nhà báo, Điện Quirinal, Roma, ngày 23/05/2018 REUTERS

Tân thủ tướng Ý - một gương mặt hoàn toàn mới trên chính trường – đã chấp nhận đề nghị của liên minh hai đảng, Năm Sao và Liên Đoàn Phương Bắc, lập chính phủ với cương lĩnh « chống chính sách kinh tế khắc khổ », « siết chặt an ninh ». Chính sách nghi kị châu Âu của liên đảng dân túy Ý gây nhiều lo ngại.

Thông tín viên Eric Sénanque tường trình từ Roma:

«Nước Ý như trải qua một cơn đau đẻ tối hôm qua. Trong hơn một tiếng rưỡi đồng hồ cánh cửa văn phòng của tổng thống Sergio Mattarella đóng kín, khiến người ta hình dung mức độ nghiêm trọng của tình hình tại một đất nước, mà từ nhiều tuần nay ngóng chờ thủ lĩnh mới.

Kể từ đầu tuần, tổng thống Ý không ngừng trì hoãn quyết định, để yêu cầu các bảo đảm cho tương lai đất nước, bởi ứng cử viên vào chức thủ tướng do Matteo Salvini và Luigi Di Maio đề nghị là một người không tên tuổi.

Trong bài phát biểu đầu tiên, ông Giuseppe Conte khẳng định ông hoàn toàn không giống với ê-kíp cầm quyền tiền nhiệm, vừa bị cử tri hạ bệ, với cuộc bầu cử Quốc Hội tháng Ba : ‘‘Chính phủ sắp ra đời là một chính phủ mang lại sự thay đổi… Chủ trương của tôi là cho ra đời một chính phủ xuất thân từ các công dân, bảo vệ các lợi ích của họ. Tôi muốn được trở thành luật sư, người bảo vệ nhân dân Ý’’.

Nếu như ông Giuseppe Conte cũng đồng thời bảo đảm sẽ nỗ lực khẳng định vị trí của nước Ý tại châu Âu và trên thế giới, thì bài diễn văn của tân thủ tướng lấy cảm hứng từ lãnh đạo hai đảng Năm Sao và Liên Đoàn Phương Bắc. Giờ đây, đến lượt hai ông Matteo Salvini và Luigi Di Maio đề xuất danh sách các bộ trưởng của tân chính phủ. Chính họ mới là người dẫn dắt cuộc chơi chính trị của nước Ý ».

Châu Âu dè dặt trước diễn biến chính trị mới của nước Ý. Hiện tại các lãnh đạo châu Âu chưa lên tiếng. Ủy viên phụ trách Kinh Tế của châu Âu Pierre Moscovici hoan nghênh thiện chí « đối thoại » với các định chế châu Âu của tân thủ tướng Ý. Ủy viên châu Âu bày tỏ hy vọng nước Ý tiếp tục là một trụ cột của khu vực đồng euro.

Việc liên đảng Năm Sao và Liên Đoàn Phương Bắc, cho dù từ bỏ ý định ra khỏi khu vực đồng euro, nhưng vẫn chủ trương đàm phán lại các thỏa thuận của Liên Hiệp Châu Âu gây nhiều lo ngại trong chính giới.