Cuba: Raul Castro chính thức rời bỏ chức chủ tịch nước

Hôm nay, 19/04/2018, chủ tịch Cuba Raul Castro, 86 tuổi, chính thức nhường chiếc ghế chủ tịch nước cho người được chỉ định kế nhiệm Miguel Diaz - Canel, 57 tuổi. Phó chủ tịch Cuba là ứng cử viên duy nhất trong cuộc bỏ phiếu hôm qua tại Quốc Hội Cuba và kết quả đã được biết trước: đúng 9 giờ, giờ địa phương ( 13 giờ GMT ), ông Diaz - Canel chính thức được bầu làm chủ tịch Hội Đồng Nhà Nước Cuba.

Ông Raul Castro (T) và Miguel Diaz-Canel (P) lúc đến Quốc Hội tại La Habana, Cuba, ngày 18/04/2018. Irene Perez/Courtesy of Cubadebate/Handout via Reuters.

Ông Diaz-Canel như vậy là lãnh đạo đầu tiên của Cuba không thuộc dòng họ Castro và cũng không thuộc thế hệ đã trải qua Cách mạng 1959, cho nên ông sẽ phải tự tạo tính chính đáng cho bản thân. Tuy nhiên, tại Cuba không ai chờ đợi sẽ có những thay đổi lớn lao trong những năm đầu ông Diaz-Canel làm chủ tịch.

Từ La Habana, thông tín viên Romain Lemaresquier gởi về bài tường trình:

“ Đối với nhiều người dân Cuba, đây chỉ là thay đổi bề ngoài. Theo cái nhìn của họ, sẽ không có những chuyển biến quan trọng ở Cuba. Ông Raul Castro rời bỏ chức chủ tịch nhưng vẫn giữ chức bí thư thứ nhất Đảng Cộng Sản Cuba đến năm 2021. Vẫn chính là đảng này đề ra các chính sách cho Cuba, những chính sách được hoạch định rất lâu từ trước.

Mặc khác, ông Miguel Diaz Canel sẽ phải thi hành các cải tổ mà người tiền nhiệm đã khởi động. Trong 3 năm đầu của nhiệm kỳ, tân chủ tịch Cuba không được đi ra khỏi con đường đã được vạch ra. Chỉ đến năm 2021, khi ông Raul Castro không còn lãnh đạo đảng nữa, người ta mới thật sự biết được là Cuba sẽ đi theo hướng nào.

Trong nội bộ Đảng Cộng Sản Cuba, đang có nhiều phe phái tranh nhau chiếc ghế lãnh đạo. Một bên là những thành phần bảo thủ, không muốn mở cửa kinh tế và chủ trương tiếp tục mô hình hiện nay của Cuba. Bên kia là phe cải tổ, muốn Cuba dần dần đi đến một nền kinh tế thị trường và mở cửa chính trị một phần.

Tranh chấp giữa hai phe có thể sẽ rất gay gắt và phe thắng cuộc chắc chắn sẽ giành quyền lãnh đạo đảng khi ông Raul Castro ra đi. Chỉ khi đó người ta mới biết là chế độ Cuba có sẵn sàng chuyển hướng hay không. Miguel Diaz Canel là một người do đảng kiến tạo. Cho dù nhiều người mô tả ông là một nhân vật bảo thủ, cũng cần phải nhắc lại rằng, khi lãnh đạo tỉnh ủy Villa Clara, ông đã tỏ ra có đầu óc cấp tiến, hiện đại. Như vậy là rất có thể tân chủ tịch Cuba trong vài năm nữa sẽ chuyển biến thành một nhà kiến tạo chính sách đổi mới.”