Brazil: Quân đội được giao nhiệm vụ bảo đảm an ninh cho Rio de Janeiro

Tại Brazil, do việc tình trạng tội phạm gia tăng mạnh trong những tháng gần đây, đặc biệt trong thời gian lễ hội Carnaval, tổng thống Temer ngày 16/02/2018 đã ký sắc lệnh chuyển thẩm quyền bảo vệ trật tự và an ninh thành phố Rio de Janeiro cho quân đội.

Quân đội Brazil từng được điều động đến làm công tác trị an tại Rio De Janeiro, như tại khu nhà bình dân Jacarezinho trong chiến dịch chống các băng đảng ma túy. Ảnh tư liệu chụp ngày 18/01/2018. REUTERS/Ricardo Moraes

Quyết định này đã gây tranh cãi vì là một biện pháp chưa từng thấy, theo đó, các lực lượng cảnh sát được đặt dưới quyền chỉ huy của quân đội.

Thông tín viên RFI tại Rio de Janeiro, François Cardonna tường thuật:

"Quân đội sẽ nắm quyền kiểm soát toàn bộ lực lượng cảnh sát. Biện pháp của tổng thống còn phải được Nghị Viện hợp thức hóa, nhưng một viên tướng quân đội đã được đề cử để đảm bảo vấn đề an ninh quốc gia. Sĩ quan này đã từng bảo đảm an ninh cho Rio vào lúc diễn ra Thế Vận Hội 2016.

Vị tướng được cử sẽ thay thế một người trong giới dân sự: bộ trưởng đặc trách an ninh công cộng vốn đã bị đình chỉ công tác. Thị trưởng Rio đang công du nước ngoài đã hoan nghênh biện pháp chưa từng thấy này.

Tình trang mất an ninh của thành phố Rio đã trở nên nghiêm trọng trong những tháng qua. Những vụ cướp bóc, hành hung xẩy ra như cơm bữa. Số lượng hành động phạm tội đã bùng lên nhân lễ Carnaval.

Đây là lần đầu tiên từ khi Hiến Pháp được thông qua năm 1988 mà chính quyền liên bang quyết định can thiệp, đưa quân đội qua nắm một định chế dân sự.

Quân đội có thể đảm trách trật tự an ninh ở Rio cho đến cuối năm. Mục tiêu, theo lời tổng thống Temer, là để tận diệt tình trạng tội pham được ông ví như là một bênh ung thư sắp lây lan ra cả nước".

Bang Rio hiện đang ở bên bờ phá sản, ngân quỹ trống rỗng, lương công chức, trong đó có cảnh sát, bị trả trễ cả mấy tháng.

Đối với người dân Rio, cảnh trực thăng quân sự bay lượn trên không, trong lúc xe jeep và xe thiết giáp tuần tra trên đường phố đã quá quen thuộc. Những năm gần đây, quân đội thường được huy động để bảo đảm an ninh cho nhiều sự kiện hay chiến dịch, nhưng chưa bao giờ một quân nhân lại được cử cai quản toàn bộ lực lượng cảnh sát.

Người dân tỏ vẻ thông cảm, vì như giải thích của chủ một cửa hàng: "Những tên cướp tấn công vào mọi nơi, tấn công vào người đi đường, ở khu chợ, ở nhà hàng, thậm vào cả ngân hàng".

Nhưng có người cũng phản đối, như một sinh viên 23 tuổi, cho là quyết định của tổng thống Temer phản ánh một sự quản lý tồi tệ, đưa đến tình trạng này. Theo sinh viên này, đưa quân đội vào thành phố không phải là một biện pháp tốt, vì gợi lên những năm đen tối của giai đoạn độc tài 1964-1985.