Số phận thể thao Nga nằm trong tay Ủy Ban Olympic Quốc Tế

Sau các cáo buộc Nga tổ chức cho vận động viên sử dụng doping một cách có hệ thống trên quy mô chính phủ tại Thế vận hội mùa đông Sotchi 2014, số phận thể thao Nga lại một lần nữa nằm trong tay của Ủy Ban Olympic Quốc Tế (CIO). Liệu Nga có bị loại khỏi Thế vận hội mùa đông Pyeongchang 2018 hay không ?

Hai thành viên Ủy ban Olympic quốc tế CIO tại Lausanne-Thụy Sĩ đang chuẩn bị cho cuộc họp báo về số phận các vận động viên Nga trong mùa Olympic mùa đông ở Hàn Quốc 2018. Reuters

CIO sẽ phải ra một quyết định khó khăn nhưng có ảnh hưởng lớn đối với tham vọng cường quốc thể thao của Nga trong phiên họp hôm nay 05/12/2017, tại Lausanne Thụy Sĩ.

Không dưới 200 nhà báo, trong đó có 40 phóng viên Nga sẽ có mặt tại phòng họp báo trong trụ sở Ủy Hội Thế Vận Quốc Tế dự trù diễn ra vào lúc 19 giờ 30 để đón đợi phán quyết của ban chấp hành CIO từ đích thân ông chủ tịch Thomas Bach. Như thế cũng đủ cho thấy tầm mức quan trọng của một quyết định không chỉ đơn thuần liên quan đến các vận động viên thể thao Nga.

Nhiều khả năng CIO sẽ chỉ có 2 lựa chọn : Hoặc loại thẳng thừng nước Nga ra khỏi kỳ Thế vận hội sắp tới, hoặc Ủy ban cho phép các vận động viên Nga được tham dự nhưng dưới màu cờ trung lập, tất nhiên các vận động viên này còn phải được các liên đoàn các bộ môn thể thao thừa nhận là « sạch ».

Cả hai giải pháp trên đều không thể chấp nhận được với tổng thống Vladimir Putin và ông đánh giá đó là sự « hạ nhục đối với nước Nga ».

Bị loại khỏi sân chơi thể thao thế giới quả thực không chỉ là tổn thất lớn đối với thể thao Nga mà còn là đòn chính trị nặng nề đối với Matxcơva. Cách đây 4 năm, dưới sự chỉ đạo của tổng thống Putin, chính phủ Nga đã đầu tư hàng chục tỷ đô la để đón tiếp Thế vận hội mùa đông Sotchi. Ở kỳ thế vận hội đó, đoàn thể thao Nga đã dẫn đầu bảng tổng kết xếp hạng các huy chương, trước khi các phát giác sử dụng doping bị bung ra một năm sau đó.

Cũng sẽ là một sự « sỉ nhục » như đánh giá của tổng thống Putin, khi mà chỉ còn vài tháng nữa Nga sẽ đón ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh, World Cup 2018.

Ông Serguei Medvedev, giáo sư trường Cao đẳng Kinh tế Matxcơva nhận định, thể thao là một nguồn lợi vô cùng lớn trên khía cạnh truyền thông cũng như chính trị. Tổ chức Thế vận hội Sotchi đã mang lại hình ảnh đẹp cho đất nước Nga, cho thể thao Nga.

Từ khi vụ bê bối doping lớn nhất trong lịch sử phong trào Olympic bị vỡ lở, các vận động viên Nga là những người đầu tiên phải gánh chịu hậu quả. Sau khi bản báo cáo McLaren công bố năm 2016, theo yêu cầu của Cơ Quan Chống Doping Thế Giới (AMA), khẳng định việc sử dụng doping có tổ chức có chỉ đạo từ chính phủ, thể thao Nga đã bị tước 1/3 số huy chương, hàng trăm vận động viên tài năng của Nga bị cấm mọi thi đấu quốc tế.

Chưa hết, Liên Đoàn Điền Kinh Quốc Tế cuối tháng 11/2017 đã ra quyết định tiếp tục treo thi đấu đối với điền kinh Nga và Cơ Quan Chống Doping Thế Giới khẳng định loại cơ quan chống doping Nga ( Rusada) ra khỏi tổ chức quốc tế.

Chấp nhận sai lầm quá khứ cũng là điều kiện tiên quyết để CIO lật sang trang mới với thể thao Nga. Nhưng đến giờ Matxcơva vẫn không thừa nhận tổ chức cho các vận động viên sử dụng doping trên quy mô lớn như kết luận của báo cáo McLaren 2016.

Phần đông giới quan sát cho rằng, nếu CIO loại Nga khỏi Thế vận hội Pyeongchang, thì vấn đề không còn trong khuôn khổ thể thao nữa. Tâm lý thù hằn chống phương Tây sẽ bùng lên cao hơn ở Matxcơva. Tuần trước, phó thủ tướng Nga Vitali Moutko quả quyết rằng các cáo buộc sử dụng doping nhắm vào Nga chỉ nhằm mục đích bôi nhọ hình ảnh của đất nước ông. Đầu tháng 11, tổng thống Putin tuyên bố các cáo buộc doping như vậy do Hoa kỳ giật dây để phá hoại cuộc bầu cử tổng thống Nga vào tháng 3/2018.

Theo bà Tatiana Stanovaia, thuộc Trung tâm Công nghệ chính trị, tổng thống Nga nhận thấy đại đa số các vận động viên trên thế giới đều dùng doping và Nga bị lấy làm cây bung xung . Bà nhận định « Putin nghĩ rằng không phải là chuyện sử dụng doping mà là vấn đề đối xử không công bằng với Nga ».

Ở kỳ Thế vận hội mùa hè 2016, số phận của đoàn thể thao Nga cũng phải đợi đến gần sát ngày khai hội mới được định đoạt. Lần đó, CIO đã phải rất khó khăn mới đưa ra quyết định để các vận động viên Nga tham dự Rio 2016 với điều kiện không bị các liên đoàn bộ môn cấm. Quyết định khi đó của CIO đáp ứng được mong đợi của Nga, nhưng sau đó đã gây những phản ứng bất bình từ nhiều cơ quan chuyên môn thể thao quốc tế cũng như dư luận báo chí cho rằng CIO đã quá nương tay với sự gian lận của Nga.

Như vậy một lần nữa ban chấp hành CIO lại đứng trước một quyết định khó khăn mà tác động của nó có thể vượt ra ngoài phạm vi thể thao thuần túy. Người Nga có lẽ lúc này muốn chú tâm vào Cúp bóng đá thế giới mùa hè 2018, với hy vọng tô điểm hào quang của một cường quốc thể thao.