Hoa Kỳ : Tranh luận về việc sử dụng vũ khí nguyên tử

Tại Mỹ, cuối tuần qua, các phương tiện truyền thông nói nhiều về việc sử dụng vũ khí nguyên tử.

Một sĩ quan Mỹ luôn luôn đi theo tổng thống và mang theo vali chứa mật mã vũ khí hạt nhân. Olivier Douliery / AFP

Cuộc tranh luận trở nên sôi động hơn do phát biểu của chính viên tướng phụ trách hệ thống vũ khí nguyên tử Hoa Kỳ. Tướng John Hyten đã tuyên bố sẽ từ chối thực hiện mệnh lệnh của tổng thống Donald Trump nếu như ông cho rằng mệnh lệnh này là bất hợp pháp. Thế nhưng, Donald Trump có toàn quyền quyết định một mình việc sử dụng vũ khí hạt nhân, chừng nào ông còn là tổng thống của nước Mỹ.

Từ Washington, thông tín viên Grégoire Pourtier gửi về bài tường trình :

« Tuần trước, một tiểu ban của Thượng Viện Mỹ đã thảo luận về quyền hạn của tổng thống trong việc sử dụng vũ khí nguyên tử. Điều này chưa từng xẩy ra kể từ năm 1976. Thế nhưng, Donald Trump có trong tay mật mã vũ khí hạt nhân và ông có thể một mình ra lệnh tấn công nguyên tử. Điều này làm cho nhiều nghị sĩ lo ngại.

Cuối tuần qua, tướng Hyten, phụ trách hệ thống vũ khí nguyên tử Hoa Kỳ đã tuyên bố là ông sẽ chống lại mệnh lệnh của Donald Trump nếu ông cho rằng lệnh này là bất hợp pháp. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia nhắc lại rằng tổng thống có quyền thay đổi người nhận mệnh lệnh hoặc thậm chí có thể liên lạc trực tiếp với « Phòng Chiến tranh » ở bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ để ra lệnh thực hiện quyết định của ông.

Vậy có nên bố trí thêm các quan chức khác phụ trách vấn đề này hay không, với rủi ro là làm chậm tốc độ phản ứng ? Có nên thay đổi luật lệ với cái cớ duy nhất là không thể hoàn toàn tin tưởng vào một vị tổng thống nào đó ? Tướng Hyten không muốn bị lên án là tuân thủ một mệnh lệnh bất hợp pháp, nhưng các lo ngại này vượt quá trường hợp cá nhân ông. Bất kể hoàn cảnh và mục tiêu nào, một vụ tấn công hạt nhân sẽ gây ra những hậu quả thảm khốc và không thể lường trước được.

Một cuộc tranh luận thực sự là phải đề cập đến những điều kiện tột cùng, biện minh cho việc sử dụng vũ khí nguyên tử, thế nhưng giờ đây, người ta lại quan tâm đến vấn đề tâm thần và quyền hành hợp pháp của tổng thống Mỹ ».