Mêhicô đe dọa rút khỏi đàm phán NAFTA với Mỹ

Mêhicô khẳng định sẽ rút khỏi các thương lượng đang diễn ra nhằm cải thiện Hiệp Định Tự Do Thương Mại Bắc Mỹ hiện có (NAFTA/ALENA), nếu tổng thống Mỹ khởi sự thủ tục rút khỏi Hiệp Định.

Ngoại trưởng Mêhicô Luis Videgaray phản ứng về việc Mỹ đề xuất đánh thuế 20% đối với hàng hóa Mêhicô, ngày 26/01/2017 tại Washington. REUTERS/Joshua Roberts

Reuters dẫn phát biểu của ngoại trưởng Mêhicô Luis Videgaray, được đưa ra hôm qua, 30/08/2017, theo đó Mêhicô sẽ dứt khoát nói « không » với Nhà Trắng, nếu ông Trump sử dụng đến biện pháp nói trên để gây áp lực.

Hôm thứ Hai, 28/08, tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo sẽ viện đến thủ tục rút khỏi NAFTA, theo điều 2205, được quy định trong Hiệp Định, để gây áp lực buộc các đối tác phải nhân nhượng. Đồng thời, ông Donald Trump cũng tỏ ra cứng rắn hơn với việc đồng thời hứa hẹn sẽ buộc Mêhicô phải trả tiền, bằng cách này hoặc bằng cách khác, cho bức tường biên giới giữa hai nước mà tổng thống Mỹ dự kiến sẽ xây dựng.

Việc tổng thống Mỹ khởi sự thủ tục ra khỏi NAFTA không đồng nghĩa với việc Hoa Kỳ rút ngay khỏi hiệp ước này. Theo quy định của NAFTA, việc thông báo ý định không đồng nghĩa với việc rút. Sau thời hạn 6 tháng chờ đợi theo luật định, tổng thống Mỹ vẫn còn có thể quyết định ở lại trong thỏa thuận này. Thêm vào đó, nếu tổng thống Mỹ thực sự muốn rút khỏi NAFTA, các trận chiến pháp lý với các nhà lập pháp và các tập đoàn công nghiệp dự kiến sẽ căng thẳng. Nước Mỹ chưa thể ra khỏi thỏa thuận này chừng nào Quốc Hội chưa chính thức quyết định.

Đàm phán lại về NAFTA là một ưu tiên của tổng thống Donald Trump. Đối với chủ nhân Nhà Trắng, NAFTA gây bất lợi cho nước Mỹ. Donald Trump cáo buộc người Mêhicô lấy mất việc của người Mỹ.

NAFTA, được thành lập từ năm 1999, bao gồm một phần tư tổng sản phẩm toàn cầu. Theo các chuyên gia, sự tồn tại của cộng đồng kinh tế nói trên có lợi cho cả ba nước Bắc Mỹ, tuy nhiên một trong những vấn đề của Hoa Kỳ hiện nay là thâm hụt thương mại lớn với Mêhicô, 64 tỉ đô la hiện nay, so với 1,6 tỉ trong giai đoạn khởi đầu.

Giữa tháng 08/2017, ba nước Bắc Mỹ quyết định tái đàm phán NAFTA. Vòng đàm phán tới sẽ khai mạc ngày 01/09 tại Mêhicô.