Mỹ: D. Trump đề xuất kế hoạch giảm thuế "lịch sử" cho doanh nghiệp

Tân chính quyền Mỹ chuẩn bị đánh dấu 100 ngày cầm quyền trong bối cảnh nhiều cam kết chủ yếu của Donald Trump bị thất bại, như dự án hủy bỏ Obamacare hay sắc lệnh cấm di dân từ các nước Hồi Giáo. Hôm qua, 26/04/2017, chính quyền Trump tung ra đề nghị giảm thuế ồ ạt cho các doanh nghiệp được mô tả như là « một trong các kế hoạch giảm thuế lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ ». Tuy nhiên, rất ít có khả năng đề nghị, vốn là một cam kết tranh cử chính của ông Donald Trump, được Quốc Hội Mỹ dễ dàng thông qua.

Bộ trưởng Tài Chính Mỹ Steven Mnuchin phát biểu trước báo giới tại Nhà Trắng ngày 26/04/2017. REUTERS/Carlos Barria

Kế hoạch được tổng thống Mỹ Donald Trump tán dương là « tuyệt vời » trên thực tế là một bản đề nghị dài một trang giấy, được bộ trưởng Tài Chính Steven Mnuchin và cố vấn kinh tế Gary Cohn giới thiệu với báo giới. Nội dung chính là ba nguyên tắc : giảm thuế doanh nghiệp từ 35% xuống còn 15%, giảm thuế thu nhập gia đình xuống còn tối đa là 35%, so với 39,6% như hiện nay, và đơn giản hóa thủ tục khai thuế, đến mức văn bản này chỉ còn là một trang.

Theo cố vấn Gary Cohn, nếu được thông qua, đây sẽ là cuộc cải cách thuế lớn nhất kể từ cải cách năm 1986 của tổng thống Reagan.

Phe Cộng Hòa tại Hạ Viện không sẵn sàng hưởng ứng đề xuất cải cách thuế nhằm thúc đẩy khả năng cạnh tranh của tổng thống, bởi lo ngại ngân sách sẽ thâm hụt nghiêm trọng. Từ nhiều tháng nay, đa số Cộng Hòa chuẩn bị một dự án cải cách riêng, cũng bao gồm giảm thuế, nhưng lấy việc tăng thuế nhập khẩu để bù vào cho nguồn thu thâm hụt. Tuy nhiên, dự án của phe Cộng Hòa đã không được chính quyền Trump chấp nhận.

Ngay sau khi chính phủ công bố dự án cải cách thuế, lãnh đạo phe Cộng Hòa ra thông báo ca ngợi đề xuất mới của tổng thống, xét về nguyên tắc, nhưng không coi đây là cơ sở cho các thương lượng cụ thể sắp tới.

Bộ trưởng Tài Chính Mnuchin cố gắng trấn an, với lời giải thích là kế hoạch giảm thuế ồ ạt nói trên sẽ không ảnh hưởng đến cân bằng ngân sách Liên Bang, bởi tăng trưởng được thúc đẩy sẽ mang lại nguồn thu. Tuy nhiên, cách giải thích này bị chỉ trích, bởi không dựa trên các nghiên cứu đáng tin cậy, như nhận định của giám đốc Urban-Brookings Taxe Policy Center, cựu thứ trưởng Tài Chính Mark Mazur, với AFP.

Nghị sĩ Dân Chủ Bernie Sanders, nguyên ứng cử viên tổng thống sơ bộ, cho rằng kế hoạch giảm thuế này chỉ có lợi cho Donald Trump « và những người bạn tỉ phú », mà không mang lại gì cho giới trung lưu. Các nghị sĩ Dân Chủ hứa hẹn sẽ xem xét chi ly từng điều khoản một của dự luật.

Trước mắt, tổng thống Trump phải đạt được thỏa hiệp với Quốc Hội để dự luật về ngân sách cho các hoạt động của Liên Bang được thông qua trước nửa đêm ngày mai, thứ Sáu, 28/04. Nếu không, chính quyền Liên bang sẽ phải ngừng hoạt động như năm 2013, vì không có tiền. Báo Mỹ The New York Post dẫn nguồn tin từ Hạ Viện cho biết có khả năng tổng thống Trump sẽ phải chấp nhận chi tiền cho bảo hiểm y tế Obamacare, để đổi lại việc phe Dân Chủ chấp thuận dự án ngân sách Liên Bang, tránh cho chính quyền phải đóng cửa vào đúng dịp 100 ngày cầm quyền của Donald Trump.