Châu Âu phản ứng mạnh mẽ vì D.Trump coi NATO đã « lỗi thời »

Năm ngày trước khi bước vào Nhà Trắng, trả lời báo Times của Anh và Bild của Đức số ra ngày 16/01/2017 Donald Trump quan niệm : NATO đã « lỗi thời », chính sách đón nhận người nhập cư của thủ tướng Đức là « một sai lầm », Liên Hiệp Châu Âu sẽ tan rã, sẽ có những quốc gia khác theo gương Luân Đôn chia tay với Liên Hiệp.

Lính NATO tập trận ở Litva. Ảnh ngày 2/12/2016. REUTERS/Ints Kalnins

Paris và Berlin đồng thanh phản bác quan điểm của ông Trump. Ngoại trưởng Pháp Jean-Marc Ayrault, kêu gọi Liên Hiệp Châu Âu « đoàn kết », để trả lời Donald Trump về sự tan rã đã được ông báo trước của khối châu Âu. Về phần lãnh đạo ngành ngoại giao Đức Frank Walter Steinmeier đặc biệt tỏ ra « quan ngại » trước những tuyên bố của tổng thống Mỹ tương lai.

Riêng trong quan hệ với nước Nga, ông Trump chủ trương áp dụng chính sách chìa bàn tay thân thiện khi đề nghị dỡ bỏ cấm vận trừng phạt Matxcơva thôn tính bán đảo Crimée của Ukraina để đối lấy một thỏa thuận giải trừ vũ khí hạt nhân với Vladimir Putin.

Theo thống kê chính thức của bộ Quốc Phòng Mỹ, Hoa Kỳ hiện đang nắm giữ 1.367 đầu đạn hạt nhân và tên lửa đạn đạo, phía Nga là gần 1.800 đơn vị. Trước mắt Matxcơva thận trọng trước tuyên bố của tổng thống tân cử Mỹ trên vấn đề giải trừ vũ khí hạt nhân. Chủ tịch ủy ban đối ngoại Hạ Viện Nga Konstantin Kosssatchev cho rằng đề nghị bãi bỏ cấm vận không cho phép Matxcơva nhượng bộ trên vế an ninh. Một tiếng nói khác ở Thượng Viện được hãng tin Ria Novosti của Nga trích dẫn thì cho rằng đề nghị của ông Trump khá thú vị và cần được xem xét.

Cũng liên quan đến nước Nga, ông Trump chỉ trích chính sách can thiệp quân sự của Matxcơva tại Syria, khi cho rằng sự can thiệp đó đã dẫn tới thảm họa nhân đạo tại quốc gia này.

Về vai trò của Liên Minh Bắc Đại Tây Dương, NATO tổng thống Mỹ tương lai cho rằng định chế này, dù vẫn chiếm một vị trí quan trọng, nhưng đã « lỗi thời » vì hai lý do : một là không quan tâm đến mục tiêu chống khủng bố, hai là cả một tổ chức đồ sộ như vậy nhưng lại chỉ dựa vào khoản đóng góp của 5 thành viên. Theo ông Trump, NATO trông đợi quá nhiều vào Mỹ và đó thực sự là « điều bất công ». Hoa Kỳ hiện đóng góp khoảng 70 % các chi phí quân sự trong Liên Minh Bắc Đại Tây Dương.