Mỹ-Syria: Trump sẽ bắt tay với Assad?

Trong một cuộc phỏng vấn được phát trên đài truyền hình công Bồ Đào Nha RTP tối qua, 15/11/2016, tổng thống Syria Bachar al-Assad đã khẳng định rằng tổng thống tân cử của Mỹ Donald Trump sẽ là một “đồng minh tự nhiên” nếu ông nhất quyết chống khủng bố. Đây là phản ứng đầu tiên của lãnh đạo Syria kể từ khi ứng cử viên Cộng Hoà giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ ngày 08/11. 

Tổng thống Syria Bachar al Assad trả lời phỏng vấn truyền hình Bồ Đào Nha, ngày 15/11/2016 (Ảnh do hãng thông tấn Syria SANA cung cấp) REUTERS

Tuyên bố nói trên của ông Assad được đưa ra vào lúc cả thế giới đang chờ xem chính sách tương lai của Mỹ về khủng hoảng Syria sẽ như thế nào một khi ông Trump nhậm chức tổng thống ngày 20/01. Nhưng những gì mà tổng thống tân cử của Hoa Kỳ nói cho đến nay về tình hình Syria khiến người ta phải đặt câu hỏi: Trump có sẽ bắt tay với Assad?

Trong bài trả lời phỏng vấn đăng trên tờ The Wall Street Journal ngày 12/11 vừa qua, nhà tỷ phú Mỹ đã đề ra chủ trương là nên tập trung nhiều hơn vào việc chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo. Ông Trump cho rằng, nếu cứ tìm cách thay thế Bachar al-Assad, rồi chúng ta cũng sẽ đánh luôn cả nước Nga, đồng minh của chế độ Damas.

Trước đó, trên tờ New York Times vào tháng 7 năm nay, ông Trump cũng đã tuyên bố rằng tổ chức Nhà nước Hồi giáo là mối đe dọa lớn hơn chế độ Damas. Lúc đó, ứng cử viên Cộng Hòa đã nhấn mạnh đến lập trường của ông là không muốn Mỹ can thiệp vào Syria, vì ông cho rằng “ đã 50 năm rồi Hoa Kỳ can thiệp vào chuyện nội bộ nước khác, nhưng chỉ toàn gây ra các vấn đề, chứ không giải quyết được gì”.

Tổng thống tân cử cũng đã ngầm nêu lên khả năng Mỹ ngưng trợ giúp vũ khí cho các nhóm vũ trang thuộc phe đối lập ôn hòa, hiện vừa chiến đấu chống chế độ Assad, vừa đương đầu với lực lượng thánh chiến Hồi giáo.

Đặc phái viên của Liên Hiệp Quốc về Syria Staffan de Mistura, trên đài BBC ngày 15/11 đã cho rằng lập trường của ông Trump, qua những phát biểu nói trên, là “hợp lý”, tức là cứ tập trung đánh Daech trước đã, rồi sau đó với Nga tìm ra một giải pháp thương lượng cho khủng hoảng Syria.

Khả năng Washington và Matxcơva hợp tác chặt chẽ trên vấn đề Syria là có thể xảy ra, do tổng thống tân cử Hoa Kỳ có vẻ muốn làm hòa với Nga. Trong cuộc điện đàm ngày 14/11 vừa qua, ông Trump và tổng thống Vladimir Putin đã thỏa thuận là hai bên sẽ cùng làm việc để thúc đẩy bình thường hóa quan hệ Mỹ - Nga. Theo điện Kremlin, tổng thống Putin đã tuyên bố sẳn sàng đối thoại với chính quyền mới của Hoa Kỳ “ trên cơ sở bình đẳng, theo nguyên tắc tôn trọng lẫn nhau và không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau”.

Như vậy là chiến thắng của ông Trump trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ có thể dẫn đến những thay đổi trong chính sách của Mỹ về Syria, theo hướng tìm một giải pháp với chế độ Assad để chống khủng bố Hồi giáo. Nhưng chưa chắc là chính sách này sẽ giúp chặn đứng cuộc nội chiến đã kéo dài 5 năm nay.