Venezuela : Kiến nghị trưng cầu để phế truất tổng thống

Venezuela hiện đang phải đối mặt với tình trạng thiếu lương thực nghiêm trọng do cuộc khủng hoảng kinh tế vì giá dầu sụt giảm. Hàng chục nghìn người dân nước này hàng ngày vẫn phải xếp hàng trong vòng nhiều giờ để chờ được mua bột mì, gạo hay cà phê. Nhưng từ ngày 27/04/2016, lần đầu tiên người dân không xếp hàng để mua nhu yếu phẩm, mà để ký vào kiến nghị đòi tổ chức trưng cầu dân ý chống tổng thống Nicolas Maduro.

Đông đảo người dân Venezuela tham gia ký kiến nghị đòi tổ chức trưng cầu dân ý để truất phế ông Nicolas Maduro, 27/04/2016. REUTERS/Marco

Đây là bước đầu tiên để có thể thực hiện cuộc trưng cầu dân ý và phải đáp ứng được điều kiện thu thập được chữ ký của 1% cử tri, tức là khoảng 195.721 người, trong thời hạn 30 ngày. Theo phe đối lập, kết quả đạt được vượt xa mức yêu cầu với khoảng 600.000 chữ ký thu được chỉ trong vòng một ngày.

Ngày 28/04, phe đối lập gây thêm sức ép đối với tổng thống Maduro bằng cách bỏ phiếu kiến nghị bất tín nhiệm đối với bộ trưởng Lương Thực. Theo nghị sĩ đối lập chủ trương văn bản này, cuộc khủng hoảng hiện nay chứng tỏ « sự thất bại của mô hình kinh tế đang phá hoại đất nước ».

Tổng thống Maduro ngay lập tức khẳng định sẽ không cách chức vị bộ trưởng và sẽ ban hành một sắc lệnh, tuy không nêu rõ chi tiết, nhằm tránh mọi « hành vi phá hoại của Nghị viện nhắm vào một bộ trưởng, một thể chế hay một cơ quan quyền lực ».

Từng nổi tiếng là quốc gia xuất khẩu dầu mỏ lớn trên thế giới, hiện Venezuela đang trải qua giai đoạn khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng. Đất nước cũng phải chịu cảnh cắt điện luân phiên mà nguyên nhân, theo chính phủ, là do hiện tượng khí hậu El Nino. Tuy nhiên, phe đối lập cho rằng chính phủ cầm quyền không đầu tư nghiêm túc vào lĩnh vực sản xuất điện.

Tình hình cấp bách cũng khiến chính phủ phải thông báo nhiều biện pháp có một không hai nhằm tiết kiệm năng lượng, như công chức chỉ làm việc hai ngày mỗi tuần (thứ Hai và thứ Ba), trường học từ mẫu giáo tới cấp ba đóng cửa ngày thứ Sáu. Chính phủ cũng thông báo cắt điện 4 giờ mỗi ngày trong vòng 40 ngày tại 8 bang (trên tổng số 24 bang) và bổ sung thêm ngày nghỉ lễ.