Brazil: Tổng thống Rousseff dọa yêu cầu Mercosur can thiệp

Nữ tổng thống Brazil Dilma Rousseff đã tranh thủ chuyến ghé thăm trụ sở Liên Hiệp Quốc tại New York để tiếp tục tố cáo thủ tục truất phế đang được khởi động nhắm vào bà là một cuộc đảo chánh trá hình. Trong tình hình đó, bà đe dọa là sẽ đề nghị tổ chức Mercosur – tức là khối Thị Trường Chung Nam Mỹ - đình chỉ quy chế thành viên của Brazil nếu tiến trình dân chủ không được tôn trọng.

Tổng thống Brazil Dilma Rousseff, nhân cuộc họp báo ngày 19/04/2016 tại Brasilia. Reuters

Phát biểu với một số phóng viên báo chí tại New York hôm 22/04/2016 vừa qua, nữ tổng thống Brazil nhận định rằng thủ tục truất phế bà có « tất cả những đặc trưng của một cuộc đảo chính », và bà sẽ « yêu cầu áp dụng điều khoản dân chủ » trong hiệp định thành lập khối Thị Trường Chung Nam Mỹ Mercosur nếu xẩy ra điều mà bà xem là tiến trình dân chủ bị gián đoạn.

Điều khoản dân chủ của Mercosur, có thể được gợi lên nếu chính phủ dân cử của một quốc gia thành viên bị lật đổ, như trường hợp của Paraguay năm 2012. Và như thế quy chế thành viên của quốc gia đó sẽ bị tổ chức đình chỉ và mất đi các quyền lợi thương mại.

Đối với giới quan sát, lời đe dọa kêu gọi đến Mercosur chứng tỏ tổng thống Rousseff cương quyết đấu tranh đến cùng nếu Thượng Viện Brazil quyết định truất phế bà. Đối với tổng thống Rousseff, đây là một cuộc đảo chính vì việc truất phế không có một cơ sở pháp lý nào.

Tuy nhiên trước Liên Hiệp Quốc tại New York, nơi mà bà đến để ký thỏa thuận về khí hậu, bà Rousseff đã không sử dụng từ đảo chính, chỉ khẳng định rằng bà tin tưởng là người dân Brazil sẽ ngăn chặn được việc « tụt hậu » của đất nước này.

Trên nguyên tắc, việc truất phế tổng thống, nếu được quyết định, có thể diễn ra trong 3 tuần lễ tới đây, không lâu trước khi Brazil đón Thế Vận Hội mùa hè ở Rio de Janeiro.