Hội nghị về Syria tại Vienna: Chống khủng bố là trọng tâm

Hội nghị tìm giải pháp chính trị cho xung đột Syria, với sự tham gia của khoảng 20 quốc gia và định chế quốc tế, khai mạc hôm nay, 14/11/2015, tại Vienna, Áo, chỉ ít giờ sau loạt khủng bố đẫm máu tại Paris. Theo nhiều nhà quan sát, biến cố nói trên gây áp lực lớn đối với các thương lượng.

Hội nghị quốc tế về Syria, tại Vienna, Áo, ngày 14/11/2014 REUTERS

Lãnh đạo ngoại giao châu Âu Frederica Mogherini khẳng định, loạt khủng bố nhắm vào thủ đô nước Pháp mang lại « một ý nghĩa khác » cho hội nghị quốc tế về Syria. 

AFP dẫn lời lãnh đạo ngoại giao châu Âu : « Gần như tất cả các quốc gia có mặt xung quanh bàn hội nghị đều biết đến cùng nỗi đau thương sự kinh hoàng, trong những tuần gần đây : Paris, Liban, Nga, Ai Cập, Thổ Nhĩ Kỳ.... Điều đấy cho thấy tất cả chúng ta đều có cùng liên đới », « câu trả lời duy nhất là thống nhất lại, vượt qua sự khác biệt và cùng nhau tìm kiếm một con đường cho hòa bình tại Syria ». 

Ngoại trưởng Pháp Laurent Fabius tuyên bố khi đến Vienna : « Một trong các mục tiêu chính của hội nghị hôm nay (…) là xem xét cụ thể làm thế nào có thể phối hợp các nỗ lực quốc tế chống Daech (tên gọi tắt của tổ chức Nhà nước Hồi giáo) ». Theo ngoại trưởng Nga Serguei Lavrov, các vụ khủng bố tại Paris « chứng tỏ » việc tăng cường chống các nhóm cực đoan như tổ chức Nhà nước Hồi giáo và Mặt trận Al-Norsa tại Syria là cần thiết. 

Ngoại trưởng Iran Hassan Rohani hủy bỏ kế hoạch công du Pháp, Ý và Vatican, nhưng bất ngờ tới Vienna dự hội nghị. Theo ngoại trưởng Iran, « các biến cố tại Paris một lần nữa cho thấy chủ nghĩa khủng bố và chủ nghĩa cực đoan là một mối đe dọa quốc tế ». 

Cho đến nay, cho dù chưa có kết quả điều tra chính thức, rất nhiều nghi vấn tập trung vào các lực lượng tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS), loạt khủng bố có thể coi như hành động trả đũa việc Pháp can thiệp trong hàng ngũ liên quân quốc tế chống IS tại Syria. 

Hội nghị khai mạc hôm nay có sự tham dự của Hoa Kỳ, Nga, Liên Hiệp Quốc, Liên Hiệp Châu Âu, Pháp, Anh, Đức, Ả Rập Xê Út, Iran, Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ… Chính quyền Damas và lực lượng đối lập không được mời. 

Đây là lần thứ hai hội nghị quốc tế về Syria diễn ra tại Vienna, sau cuộc họp trước cách nay hai tuần. Trong hội nghị ngày 30/10, các bên tham dự ra được một thông cáo chung, vạch những đường nét chính cho một cuộc chuyển tiếp chính trị tại Syria. 

Đạt đồng thuận là rất khó khăn. Trong hai ngày, thứ năm 12/11 và thứ sáu 13/11, nhiều cuộc họp trù bị đã được tổ chức. Bất đồng rất lớn giữa Nga và Iran - hai đồng minh của chính quyền Damas – với Hoa Kỳ và các đồng minh liên quan đến vấn đề : lực lượng nào được coi là đối lập ôn hòa, và các nhóm bị coi là « khủng bố ». 

Đối với ngoại trưởng Mỹ, thành công của các nỗ lực ngoại giao phụ thuộc vào tương quan lực lượng trên thực địa, nơi Hoa Kỳ dẫn đầu các cuộc không kích của liên quân nhắm vào IS tại Syrie và Irak. Về phần mình, quân chính phủ Syria, được không quân Nga hỗ trợ, đã có được một số thắng lợi quan trọng trong tuần này, trong các tấn công nhắm vào phe nổi dậy tại vùng Alep, sau hơn một tháng dậm chân tại chỗ.