Iran và Lục cường tiếp tục đàm phán hạt nhân sau hạn chót hôm nay

Trên nguyên tắc, hôm nay 30/06/2015 là hạn chót để Iran cùng với 5 thành viên Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc và Đức đạt được một thỏa thuận về việc Iran giới hạn chương trình hạt nhân của mình, đổi lại với việc gỡ bỏ cấm vận quốc tế. Tuy nhiên, các Ngoại trưởng đã quyết định kéo dài cuộc đàm phán để giải tỏa nốt các bế tắc cản trở việc đạt thỏa thuận.

Ngoại trưởng Iran Mohammad Jawad Zarif trong cuộc gặp gỡ Ngoại trưởng Mỹ John Kerry tại Vienna ngày 30/06/2015. Reuters

Nhân vật then chốt của vòng đàm phán là Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif đã trở lại Vienna vào hôm nay tiếp nối vòng thương thuyết sau khi quay về Teheran thỉnh thị ý kiến giới lãnh đạo. Vừa đến thủ đô Áo, ông Zarif đã có ngay một cuộc họp gần hai tiếng đồng hồ với đồng nhiệm Mỹ John Kerry.

Phát biểu với báo chí, Ngoại trưởng Iran tỏ vẻ lạc quan : « Tôi trở lại đây để đạt một thỏa thuận chung cuộc mà tôi nghĩ rằng sẽ đạt được. ». Đối với giới quan sát, có thể là Ngoại trưởng Iran đã có thêm yếu tố để lạc quan, vì tháp tùng theo ông đến Vienna lần này, còn có lãnh đạo ngành hạt nhân của Iran, Ali Akbar Salehi, cùng với một cố vấn thân cận của Tổng thống Iran.

Một tín hiệu lạc quan thứ hai là sự hiện diện ngay từ hôm nay của Ngoại trưởng Nga, cũng như Ngoại trưởng Đức. Các Ngoại trưởng khác cũng loan báo sẽ đến họp.

Theo giới ngoại giao tại Vienna, cuộc đàm phán lần này sẽ kéo dài cho đến khi các bên thấy là không cần thiết nữa. Trong thời gian qua, nhiều nhà phân tích đã khẳng định rằng hạn chót đàm phán không phải là 30/06, mà là 09/07, ngày cuối cùng để Tổng thống Mỹ trình qua Quốc hội bản thỏa thuận hạt nhân.

Bất đồng chính hiện nay trong thương thuyết liên quan đến lịch trình giải tỏa cấm vận đối với Iran, và tính chất của các cơ chế giám sát, được hình thành để bảo đảm được là Iran tôn trọng văn bản đã ký kết. Một cách cụ thể, một cản lực to lớn chính là việc phương Tây đòi Iran mở cửa các căn cứ quân sự cho các thanh tra Liên Hiệp Quốc, điều đã bị Giáo chủ Iran Ali Khamanei bác bỏ.