Mỹ - Thổ Nhĩ Kỳ oanh kích vào Syria để hỗ trợ phe nổi dậy ?

Hôm qua, 25/05/2015, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ cho biết là Ankara và Washington đã đạt được đồng thuận tiến hành các đợt không kích để hỗ trợ quân nổi dậy chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo tại Syria.

Một điểm chiến sự giữa quân chính phủ và phe nổi dậy Syria trong tỉnh Idlib ngày 22/5/2015. REUTERS/Ammar Abdullah

Cho đến lúc này, Washington chưa khẳng định thông tin này trong việc hỗ trợ quân nổi dậy tại Syria, thông qua các đợt oanh kích, cho dù Hoa Kỳ và Thổ Nhĩ Kỳ đã có một chương trình hỗ trợ và cung cấp thiết bị quân sự cho lực lượng nổi dậy Syria, được coi là ôn hòa bao gồm 15 000 binh sĩ. Chương trình này sẽ kéo dài trong 3 năm nhưng cho đến nay vẫn chưa được thực hiện do các bất đồng về mục tiêu của dự án này.

Từ Istanbul, thông tín viên Jérôme Bastion tường trình :

Qua điện thoại, Phó Chủ tịch Liên minh Quốc gia Syria, ông Hicham Marwah, cho RFI biết rằng thông báo của Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ là một cử chỉ được mong đợi, kể từ khi Tổng thống Mỹ Barack Obama đã nhắc lại sự ủng hộ của Hoa Kỳ đối với một tiến trình chuyển tiếp chính trị tại Syria mà không có sự tham gia của Tổng thống Syria Bachar al Assad. Nguyên thủ Mỹ đã nhắc lại lập trường này của Washington nhân cuộc họp của Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh, được tổ chức tại Camp David, Hoa Kỳ, ngày 15/05 vừa qua.

Ông Hicham Marwah nói vẫn đang chờ đợi sự khẳng định của Washington và Ankara về thỏa thuận hỗ trợ oanh kích này và coi đây là một thông điệp mạn mẽ thúc đẩy chế độ Damas chấp nhận ngồi vào bàn đàm phán.

Khi nhấn mạnh là cần phải hỗ trợ quân nổi dậy Syria qua các đợt oanh kích, nếu không thì hợp tác để làm gì, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu đã nhắc lại yêu sách đã có từ lâu của Ankara cho đến nay vẫn chưa được thực hiện : Đó là lập một vùng cấm bay ở phía bắc Syria. Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ nói đến một thỏa thuận về nguyên tắc với Mỹ, nhưng không cho biết chi tiết và giải thích rằng cách thức thực hiện thỏa thuận hoàn toàn thuộc trách nhiệm của bên quân sự.

Đã từ lâu, Thổ Nhĩ Kỳ có ý tưởng bảo vệ không phận các khu vực do quân nổi dậy chiếm giữ, ở phía bắc Syria. Cho đến nay, các đồng minh cho rằng ý tưởng này không thực tế. Vấn đề là cần phải xác định xem sự hợp tác này giữa Hoa Kỳ và Thổ Nhĩ Kỳ có nhằm làm suy yếu lực lượng thánh chiến hay không, theo như ý muốn của Washington hay là nhằm làm suy yếu chế độ Damas, theo như mong muốn của Ankara.