Obama : "Cuba không là một mối đe dọa đối với Hoa Kỳ"

Cuộc tiếp xúc lịch sử ngày hôm qua (11/04/2015) giữa Tổng thống Mỹ Barack Obama và chủ tịch Cuba Raul Castro là đỉnh điểm của thượng đỉnh Châu Mỹ tại Panama. Tuy còn nhiều bất đồng, nhưng Tổng thống Obama nhấn mạnh : « chiến tranh lạnh đã thuộc về quá khứ » và Cuba không còn đe dọa an ninh của Hoa Kỳ. Về phần mình, ông Raoul Castro thận trọng cho rằng sẽ phải « kiên nhẫn » để viết nên một trang sử mới.

Raul Castro và Barack Obama tại thượng đỉnh Châu Mỹ ở Panama - REUTERS /Jonathan Ernst

Theo lời một quan chức cao cấp Mỹ, cuộc tiếp xúc chính thức đầu tiên giữa lãnh đạo hai nước đã diễn ra trong khoảng một giờ đồng hồ. Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama nói đến một cuộc đối thoại « lịch sử » từ hơn 50 qua. Đặc phái viên đài RFI Anne Marie Capomaccio từ Panama tường thuật về sự kiện được coi là đỉnh điểm của tượng đỉnh Châu Mỹ, tổ chức trong hai ngày 10 và 11/04/2015 tại Panama :

« Tổng thống Barack Obama muốn nhanh chóng sang trang lịch sử. Chủ tịch Raul Castro thì cho rằng các bên sẽ cùng phải ‘kiên nhẫn’. Bên cạnh những cử chỉ xã giao, cả thế giới đã chứng kiến cuộc tiếp xúc ‘lịch sử’ giữa hai nhà lãnh đạo có rất nhiều khác biệt với nhau.

Ông Raul Castro lên cầm quyền, kế nghiệp người anh là Fidel, lãnh tụ cuộc cách mạng Cuba. Đó là một cuộc cách mạng mà từ nhiều thập niên qua vừa được nhiều người thán phục nhưng cũng không ít người căm ghét. Ông Raul Castro tại thượng đỉnh Châu Mỹ đã khen ngợi Tổng thống Hoa Kỳ, khi nhấn mạnh cá nhân ông tin chắc, Tổng thống Obama là một người ‘thật thà’.

Về phía Mỹ, có lẽ cũng phải chỉ có một vị tổng thống sinh ra sau cuộc cách mạng Cuba, như ông Barack Obama mới có thể tiến thêm một bước hết sức quan trọng như vậy về phía La Habana.

Tổng thống Mỹ tuyên bố : « Một phần thông điệp của tôi là ‘chiến tranh lạnh đã chấm dứt. Chúng ta đang phải đối mặt với nhiều thách thức, nhiều vấn đề của thế giới và chúng ta sẽ vẫn có nhiều bất đồng với chính quyền Cuba, không chỉ về quan điểm chính trị của quốc gia này, mà còn liên quan cả đến chính sách của họ đối với người dân Cuba, hay với khu vực, nhưng chúng ta cũng có nhiều lĩnh vực mà đôi bên có thể cùng hợp tác. Và chúng ta phải hết sức rõ ràng : Cuba không phải là một mối đe dọa đối với Hoa Kỳ. 

Nội dung cụ thể buổi nói chuyện giữa nguyên thủ hai nước không được công bố. Nhưng trong những tháng tới, phái đoàn của hai nước sẽ ráo riết thảo luận thêm để đạt được kết quả cụ thể trên hai điểm quan trọng. Một là việc nối lại quan hệ ngoại giao và hai là rút tên Cuba ra khỏi danh sách các quốc gia hỗ trợ khủng bố ».

Nhưng vẫn còn nhiều bất đồng

Cho dù đánh giá cuộc nói chuyện với lãnh đạo Cuba là một sự kiện lịch sử, nhưng Tổng thống Barack Obama cũng lưu ý là đôi bên còn nhiều bất đồng. Chủ nhân Nhà Trắng đặc biệt quan ngại về nhân quyền và tự do ngôn luận tại La Habana.

Về phần mình, Raul Castro, em trai của lãnh đạo cuộc Cách mạng Cuba không quên đề cập tới chính sách cấm vận của « đế quốc Mỹ » từ 50 năm qua liên tục nhắm vào Cuba.

Châu Mỹ La Tinh nhìn chung tán đồng việc Washington và La Habana sưởi ấm quan hệ. Đối với Tổng thống Panama, nước chủ nhà, thì cuộc tiếp xúc giữa lãnh đạo hai nước cựu thù là một thắng lợi ngoại giao hết sức ngoạn mục.