Ai Cập : Án tử hình với 183 người ủng hộ Huynh đệ Hồi giáo

Ngày 02/02/2015, tòa án thuộc vùng Guizeh, Ai Cập, đã kết án tử hình đối với 183 người, bị cáo buộc giết hại 13 cảnh sát hồi tháng 8/2013 tại làng Kerdassa, tây nam thủ đô Cairo. Các bị cáo là những người ủng hộ cựu Tổng thống Morsi. Bản án của tòa án địa phương Ai Cập bị Châu Âu, Hoa Kỳ và nhiều tổ chức bảo vệ nhân quyền lên án.

Ai Cập : án tử hình vì ủng hộ Huynh đệ Hồi giáo và tổng thống bị lật đổ Morsi ? REUTERS

Thông tín viên Alexandre Buccianti tường trình từ Cairo :

Đây là một trong các phán quyết nghiệt ngã nhất của một tòa án Ai Cập nhắm vào tổ chức Huynh đệ Hồi giáo và những người ủng hộ. Hồi tháng 6/2014, tòa đại hình vùng Minieh cũng đã kết án tử hình đối với 183 người theo chủ thuyết Hồi giáo, trong đó có lãnh đạo tối cao của phong trào Huynh đệ Hồi giáo, ông Mohamad Badie, bị buộc tội giết hại cảnh sát.

Trong cả hai trường hợp này, khiếu nại sẽ được Tòa phúc thẩm tiếp nhận và các bị cáo sẽ được đưa ra xử tại ở một tòa khác. Trong trường hợp vẫn bị kết án, bị cáo vẫn có quyền kháng cáo một lần nữa.

Kể từ khi Tổng thống Mohamed Morsi bị lật đổ cách nay 18 tháng, đã có gần 400 án tử hình đối với các thành viên Huynh đệ Hồi giáo và những người ủng hộ họ. Tuy nhiên, không có bất cứ vụ hành quyết nào xảy ra. Theo các luật sư, án phạt này « có mục tiêu răn đe » và, trên thực tế, khó áp dụng.

Liên quan đến cựu Tổng thống Morsi, một phiên tòa khác sẽ mở ra ngày 15/02 để xét xử bị cáo về tội danh « cung cấp tài liệu mật cho Qatar ».

Ông Mohamed Morsi là người đầu tiên được bầu làm Tổng thống Ai Cập theo thể thức dân chủ, vào năm 2012, sau khi chế độ Moubarak bị phong trào phản kháng lật đổ. Tổng thống theo chủ thuyết Hồi giáo Mohamed Morsi bị phe quân sự của tướng Sissi đảo chính hạ bệ vào mùa hè năm 2013. Trước khi đắc cử Tổng thống tháng 5/2014, tướng Sissi đã loại bỏ tất cả các lực lượng đối lập, trước hết là phe Hồi giáo chính trị, rồi tiếp đó là những người thế tục.

Cựu Tổng thống Morsi từng bị kết án tử hình trong ba phiên tòa, với các tội danh giết người biểu tình, gián điệp và trốn tù. 183 bị cáo nói trên nằm trong số những người giận dữ tấn công một trụ sở cảnh sát, vài giờ sau khi an ninh Ai Cập bắn chết hơn 700 người ủng hộ ông Morsi tại trung tâm Cairo, tháng 8/2013. Trong số 188 người bị kết án đầu tiên, có hai người được tha bổng, một người được giảm án và hai người khác chết trong tù.

Tổ chức bảo vệ nhân quyền Amnesty International tố cáo « phiên tòa bất công », « cho thấy sự khinh thường của chính quyền Ai Cập đối với luật pháp quốc gia và quốc tế ». Nhiều tổ chức quốc tế, như Amnesty International cho rằng chế độ hiện hành của Tổng thống Sissi - cựu lãnh đạo quân đội Ai Cập – còn mang tính trấn áp nhiều hơn so với 30 năm cầm quyền của nhà độc tài Moubarak.

Liên Hiệp Châu Âu lên án các bản án tử hình nói trên, « xâm phạm các nghĩa vụ quốc tế của Ai Cập về phương diện quyền con người ». Về phần mình, Hoa Kỳ cho biết « quan ngại sâu sắc » về 183 án phạt tử hình.