Croatia : Tổng thống mãn nhiệm và ứng cử viên bảo thủ vào vòng chung kết

Trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng, Croatia, thành viên của Liên Hiệp Châu Âu bầu lại tổng thống. Hai nhân vật vào chung kết là tổng thống mãn nhiệm Ivo Josipovic, thuộc đảng Dân chủ Xã hội và bà Kolinda Grabar Kitarovic, cựu Ngoại trưởng, đại diện cho phe hữu.

Hai ứng cử viên Kolinda Grabar-Kitarovic và tổng thống mãn nhiệm Ivo Josipovic - AFP / STRINGER

Theo kết quả gần như chính thức, Tổng thống mãn nhiệm Ivo Josipovic được 38,65% phiếu chỉ hơn ứng cử viên đối thủ là bà Kolinda Grabar Kitarovic có 1,5%. Hai người sẽ vào vòng hai ngày 11.01.2015.

Tại nước cộng hòa cũ của Nam Tư với 4,2 triệu dân, bầu cử tổng thống vòng một hôm chủ nhật 28/12 cũng đưa đến một kết quả bất ngờ. Nhân vật về hạng ba là một thanh niên 24 tuổi, thuộc xu hướng vô chính phủ với chủ trương đưa Croatia ra khỏi Liên Hiệp châu Âu.

Ivan Vilibor Sincic trở thành nổi tiếng - thu hút được 16,48% phiếu - từ khi anh bênh vực những công dân bị đuổi nhà vì nợ chồng chất không trả nổi tiền thuê.

Theo Hiến pháp, quyền lực của Tổng thống Croatia rất hạn hẹp. Nguyên thủ quốc gia tuy là tổng tư lệnh tối cao của quân đội nhưng phải chia xẻ thẩm quyền đối ngoại với chính phủ và không có vai trò chủ động về kinh tế.

Tuy nhiên , trong bối cảnh khủng hoảng, hai ứng cử viên vào chung kết đều hứa hẹn sẽ làm cho kinh tế khởi sắc. Tổng thống mãn nhiệm Ivo Josipovic nói đến cương lĩnh nhiều dân chủ hơn, nhiều bao dung hơn và…. phát triển kinh tế. Còn bà Kolinda Grabar Kitarovic thì nhấn mạnh đến nhu cầu “đổi mới”.

Croatia bị suy thoái kinh tế liên tục từ năm 2008 với nợ công lên gần 80% Tổng sản phẩm quốc gia GDP. Sự kiện Croatia gia nhập Liên Hiệp Châu Âu năm 2013 không giúp cho thành viên cũ của Nam Tư cải tiến được tình thế. Tỷ lệ thất nghiệp lên đến 20% trong năm 2014.