Afghanistan: NATO chính thức chấm dứt nhiệm vụ

Sau 13 tham chiến ở Afghanistan, lực lượng của khối NATO (Isaf) làm lễ hạ kỳ ở Kabul ngày 28/12/2014, chính thức rút khỏi quốc gia hiện vẫn đối phó với phiến quân taliban. Vào lúc cao điểm năm 2011, lực lượng NATO có đến 130.000 quân đến từ khoảng 50 quốc gia. 

Một người lính của Quân đội Quốc gia Afghanistan gần căn cứ Gamberi, tỉnh Laghman. Ảnh chụp ngày 28/12/2014, REUTERS/Lucas Jackson

Khối NATO chỉ thông báo chi tiết buổi lễ hôm nay vào giờ chót, do nguy cơ khủng bố hoặc tấn công từ phía taliban, mà trong những năm gần đây đã nhiều lần chọn thủ đô Afghanistan làm mục tiêu tấn công.

Vào lúc cao điểm, tức là năm 2011, lực lượng của khối NATO có đến 130 ngàn quân đến từ khoảng 50 quốc gia. Lực lượng này rút đi, kể từ nay nhiệm vụ bảo đảm an ninh sẽ do quân đội Afghanistan, với khoảng 350 ngàn binh lính, đảm trách. Từ ngày 01/01/2015, khối NATO sẽ chỉ đảm trách việc trợ giúp và huấn luyện quân đội Afghnistan.

Nhưng nếu như khối NATO hạ cờ ở Kabul, thì phe taliban vẫn không buông súng. Phát ngôn viên của lực lượng này tuyên bố rằng 13 năm hoạt động của quân đội Mỹ và NATO tại Afghanistan là một thất bại “tuyệt đối”.

Kể từ khi can thiệp vào Afghanistan năm 2001 cho đến nay, lực lượng NATO đã bị mất gần 3.500 binh lính. Nhưng tổn thất nhân mạng của quân đội và cảnh sát Afghanistan nặng nề hơn nhiều, với hơn 4.600 người thiệt mạng chỉ tính trong 10 tháng đầu năm nay.

Ngoài ra, theo Liên Hiệp Quốc, số nạn nhân thường dân trong năm nay đã tăng 19%, với gần 3.200 người chết tính đến cuối tháng 11.

Hàng tỷ đôla mà quốc tế viện trợ cho Afghanistan từ năm 2001 cho đến nay đã không mang lại hiệu quả mong muốn do nạn tham nhũng nặng nề tại nước này.

Sau cuộc bầu cử tổng thống 2014, Ashraf Ghani đã giành thắng lợi trước đối thủ Abdullah Abdullah, nhưng đã ba tháng kể từ khi tân tổng thống tuyên thệ nhậm chức, hai ông vẫn chưa đồng ý với nhau về thành phần chính phủ “đoàn kết dân tộc”.

Về phần phe taliban thì hy vọng lợi dụng tình hình này để duy trì thế mạnh trong trường hợp có đàm phán với chính phủ mới ở Kabul. Nhưng cùng lúc đó, lực lượng này trong những tuần qua đã liên tục tấn công vào nhà riêng của người ngoại quốc, các đoàn xe ngoại giao, xe bus của quân đội và tấn công cả vào trung tâm văn hóa Pháp ở Kabul.

Về phần lực lượng Mỹ thì từ đây đến cuối năm 2015 sẽ chỉ còn phân nửa quân ở Afghanistan và đến cuối năm, sẽ chỉ giữ lại một lực lượng nhỏ để bảo vệ đại sứ quán Hoa Kỳ ở Kabul.

Tuy nhiên, Washington sẽ tiếp tục yểm trợ trên không cho quân đội Afghanistan và có thể can thiệp trực tiếp nếu lực lượng taliban tiến quá nhanh.