Cựu thủ tướng Bồ Đào Nha José Socrates bị bắt vì tham nhũng và rửa tiền

Cựu thủ tướng Bồ Đào Nha, José Socrates hôm nay (23/11/2014) trình diện tòa án Lisboa để trả lời về các tội danh tham nhũng, rửa tiền, trốn thuế. Ông đã bị câu lưu tại sân bay thành phố trong đêm ngày 21 rạng sáng ngày 22/11/2014 khi vừa từ Paris trở về. Thủ tướng Socrates thuộc đảng Xã hội Bồ Đào Nha. Ông từng lãnh đạo đất nước từ năm 2005 đến 2011.

Cựu thủ tướng Bồ Đào Nha José Socrates bị câu lưu vì tội tham nhũng, rửa tiền vào rạng sáng 22/11/2014. REUTERS/Hugo Correia/Files

Vụ bắt giữ cựu thủ tướng Socrates xảy ra vào lúc Bồ Đào Nha đang chưa thoát khỏi khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng. Tháng 6/2011 ông đã phải từ chức sau khi Bồ Đào Nha suýt bị tuyên bố phá sản và phải cầu viện quốc tế hỗ trợ tài chính. Từ ba năm qua, José Socrates sống tại Paris và ghi danh ở đại học Sorbonne. Tư pháp Bồ Đào Nha chú ý đến trường hợp của ông sau vụ cựu thủ tướng Bồ Đào Nha mua một căn hộ tại Paris trị giá 3 triệu euro.

Theo tư pháp Bồ Đào Nha, cựu thủ tướng Socrates đang bị điều tra vì nhiều vụ chuyển tiền mờ ám. Nhiều khoản tiền đã được chuyển vào tài khoản ngân hàng của ông nhưng không phù hợp với các khoản thu nhập đã được cựu thủ tướng Bồ Đào Nha khai báo với sở thuế.

Bên cạnh đó, tên tuổi của ông José Socrates cũng đã nhiều lần được nhắc tới trong các vụ tham nhũng. Chẳng hạn như trong dự án xây dựng khu trung tâm thương mại Freeport ở ngoại ô thủ đô Lisboa. Ông đã bị khám nhà. Ít nhất ba cộng tác viên thân cận của cựu lãnh đạo Bồ Đào Nha cũng trong tầm ngắm của tư pháp.

Đối với dư luận Bồ Đào Nha, vụ án Socrates là giọt nước làm tràn ly. Tuần trước, 11 quan chức cao cấp đã bị bắt giữ vì liên lụy đến vụ tai tiếng mang tên « hộ chiếu vàng ». Trong danh sách 11 người đó, có những nhân vật tai to mặt lớn như người đứng đầu cơ quan biên phòng hay một quan chức của ngành mật vụ.

Cụ thể những người này bị tình nghi cấp visa trái phép cho các kiều dân ngoài khối Liên Hiệp Châu Âu. Trong số đó đông đảo hơn cả là người Trung Quốc, Brazil và Angola. Đây là hình thức để các công dân này bắt rễ được vào Liên Hiệp Châu Âu. Để đổi lại, những người cầm « hộ chiếu vàng » đã phải đầu tư vào Bồ Đào Nha. Theo thống kê chính thức nhờ phương thức này, Lisboa trong năm 2012 đã thu vào được hơn 1 tỷ đô la. Tai tiếng « hộ chiếu vàng » đã khiến bộ trưởng Nội vụ Bồ Đào Nha phải từ chức.