Đông Ukraina : Quân chính phủ liên tiếp bại trận

Quân đội Ukraina hôm qua 01/09/2014 lại lùi bước trước lực lượng nổi dậy tại Lougansk, phải rút khỏi phi trường được xem là chiến lược. Trong những ngày qua, quân đội Ukraina đã liên tục rút lui khỏi nhiều vùng. Thất bại liên tiếp này đã làm dấy lên những lời chỉ trích giới chỉ huy quân sự Ukraina là bất tài.

Hố trữ đạn pháo của quân đội chính phủ Ukraina, gần Donetsk - AFP / OLEKSANDR RATUSHNIAK

Theo ghi nhận của dân chúng và phóng viên AFP tại miền Đông Ukraina, quân chính phủ đã phải triệt thoái khỏi một vùng rộng lớn nằm giữa Donetsk, sát biên giới Nga ở phía đông, và cảng chiến lược Marioupol ở phía nam. Vấn đề là hầu như lực lượng chính phủ không thực sự chiến đấu, rút lui mà bỏ lại trang thiết bị phía sau.

Bộ trưởng Quốc phòng Ukraina lên báo động rằng "một cuộc chiến lớn đang bùng lên ở Ukraina, một cuộc chiến chưa từng xẩy ra tại Châu Âu từ Đệ nhị Thế chiến, và sẽ làm hàng chục ngàn người chết."

Trong khi đó như tường thuật của đặc phái viên RFI, Muriel Pomponne tại Kiev, giới lãnh đạo quân đội bị chỉ trích là thiếu năng lực :

"Quân đội Ukraina rút khỏi phi trường Lougansk là sự cố mới, cộng thêm vào loạt thất bại trong những ngày qua. Theo ông Volodymyr Rouban, quan chức Ukraina thương lượng việc trao đổi tù binh, đã có khoảng 700 lính Ukraina bị bắt trong những ngày vừa qua tại Donetsk. Tình hình theo ông rất thảm hại.

Tại Kiev, giới lãnh đạo quân đội để khỏi mất mặt, đã nói đến việc tổ chức kháng cự. Nhưng những lời chứng từ lính ở mặt trận ngày càng phơi bày tình trạng thiếu phương tiên vô cùng nghiêm trọng : Một người lính cho biết họ chỉ có ‘một áo chắn đạn cho hai người’. Một sư đoàn ở tuyến đầu từ hai tháng qua ở Đông Nam Donetsk đã quyết định rút lui đến khi nào họ được trang bị đàng hoàng.

Đội quân dự trù cho tuyến sau, được huấn luyện sơ sài, đã bị đưa ra mặt trận, theo lời chứng của một người vợ lính. Một lãnh đạo địa phương đã tố cáo : "Mọi thứ đều bị đánh giá quá thấp !"

Tình trạng thiết bị thiếu thốn, huấn luyện tồi tệ cũng đã được phía Mỹ ghi nhận. Hôm qua, tại Kiev, chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ, Robert Menendez, đã kêu gọi cung cấp phương tiện cho Ukraina để họ tự vệ. Nhiều chính khách Mỹ chủ trương trợ giúp quân sự trực tiếp cho Ukraina.

Trước mắt phần trách nhiệm của giới lãnh đạo quân sự Ukraina ngày càng được công khai nêu bật. Lính từ chiến tuyến trở về bày tỏ sự tức giận đối Bộ Tham mưu, đối với các chọn lựa của Bộ Quốc phòng. Họ tố cáo các "quyết định không thích hợp, sai lầm và ngu xuẩn".

Một phần dư luận cũng tố cáo sự thiếu năng lực của ban chỉ huy và đánh giá là Tổng thống Ukraina Porochenko phải chỉnh đốn lại đội ngũ, chọn lựa tốt hơn những người chung quanh ông.

Trước các thất bại tại chiến trường, ông Porochenko còn được 57% người tín nhiệm, nhưng giờ đây uy tín của ông đã bị sứt mẻ nhiều."