Nga Mỹ đạt thỏa thuận về vũ khí hóa học Syria

Hôm nay, 14/09/2013, tại Genève, Hoa Kỳ và Nga đã đạt được thỏa thuận về một kế hoạch tiêu hũy vũ khí hóa học của Syria, gia hạn cho chính quyền Damas một tuần để đệ trình danh sách các vũ khí này và dự trù thông qua một nghị quyết Liên hiệp quốc de dọa dùng vũ lực đối với chế độ Bachar al-Assad, nếu lãnh đạo Syria không thực hiện đúng cam kết.

Hai Ngoại trưởng Sergei Lavrov và John Kerry tại Genève. Reuters

Trên đây là thông báo của Ngoại trưởng Mỹ John Kerry sau ba ngày hội đàm với đồng nhiệm Nga Serguei Lavrov tại Genève. Thỏa thuận Mỹ-Nga cũng dự trù trể nhất là tháng 11 Syria phải để cho các thanh tra quốc tế vào nước này, với mục tiêu là dỡ bỏ hoàn toàn các vũ khí hóa học vào giữa năm 2014.

Cũng theo lời ông Kerry, hai bên đã đạt đến một thẩm định chung về khối lượng vũ khí hóa học của Syria. Cho tới nay Hoa Kỳ thẩm định Damas hiện có hơn 1000 tấn vũ khí hóa học, cao hơn nhiều so với thẩm định của Nga.

Về phần Ngoại trưởng Serguei Lavrov thì cho rằng hội đàm Mỹ-Nga đã đạt được mục tiêu về việc đặt vũ khí hóa học của Syria dưới sự kiểm soát của quốc tế. Ông tuyên bố : « Bản thân tôi và ông Kerry đều xác nhận ủng hộ một giải pháp hòa bình ở Syria ».

Trong bài phát biểu được phát thanh hàng tuần hôm nay, tổng thống Mỹ Barack Obama cũng tuyên bố sẳn sàng tạo cơ hội cho các nỗ lực hòa bình trong hồ sơ vũ khí hóa học Syria, nhưng ông kêu gọi cộng đồng quốc tế vẫn sẳn sàng hành động nếu ngoại giao thất bại.

Thứ ba vừa qua, ông Obama loan báo đã yêu cầu Quốc hội Mỹ tạm ngưng xem xét nghị quyết về việc sử dụng vũ lực ở Syria, sau khi Matxcơva, đồng minh của Damas, đưa ra đề nghị đặt hệ thống vũ khí hóa học của Syria dưới sự giám sát của quốc tế.

Pháp và Anh đã lên tiếng hoan nghênh thỏa thuận Mỹ-Nga, nhưng lãnh đạo quân sự của phe nổi dậy tại Syria đã bác bỏ thỏa thuận này.